Kwallen blijken nog ouder dan gedacht. De oudste vondsten dateren nu van 500 miljoen jaar geleden uit midden van het Cambrium (488 – 542 miljoen jaar geleden). In deze periode ontstonden veel van de huidige levende organismen. Er waren al fossiele kwallen bekend van zo'n 300 miljoen jaar oud.
Maar voor deze kwal gaat zelfs die zekerheid niet op: Turritopsis dohrnii kan volwassen worden en vervolgens weer jong worden en zijn levenscyclus letterlijk opnieuw beginnen. In theorie is de kwal dan ook onsterfelijk.
Groenlandse walvis
De Groenlandse walvis wordt zo'n 200 jaar oud, en is daarmee het oudste zoogdier. Bijzonder: in 2017 werd een Groenlandse walvis gespot bij Zeeland. Deze grote reus wordt niet alleen oud, maar zingt ook mooi.
De tentakels van kwallen hebben giftige netelcellen. Wanneer je gestoken wordt, spuit de kwal gif in je bloedbaan. Hierdoor kan je jeuk en pijn voelen. Wanneer je uit het water stapt, drogen de netelcellen uit.
Ze hebben geen brein en bestaan vrijwel geheel uit water – en toch beschikken ze over heel wat superkrachten.
De onderzoeker laat de imposante kwal op het strand liggen zodat andere mensen hem ook kunnen bewonderen. Wie dat wil, kan het dier gewoon oppakken. Deze kwal is ongevaarlijk, volgens Ecomare, het centrum voor wadden en Noordzee. De netelcellen zijn te zwak om door de menselijke huid te dringen.
Haften leven het kortst van alle volwassen dieren. Ze worden daarom ook wel eendagsvlieg genoemd. Na een bestaan van 2 jaar als nimf in het water veranderen ze in vliegende volwassen insecten, paren en sterven. Dit alles in één dag.
Kwallen hebben bovendien nauwelijks organen, ze hebben geen hart, geen bloedvaten en geen hersenen en ook geen botten, schelp of hoornpantser. Er zitten geen ogen in en geen oren aan en met hun rudimentaire spieren en zenuwen kunnen ze maar weinig doen.
Het langstlevende dier op aarde is nog altijd de Noordkromp, een weekdier dat meer dan 500 jaar oud kan worden. Het langstlevende gewervelde landdier is de Galapagos reuzenschildpad (één van deze schildpadden wist een leeftijd van 177 jaar te bereiken).
Condors, sneeuwpanters, poema's, luipaarden, ijsberen, jaguars, grote wurgslangen en de meeste uilen en arenden stellen gezelschap van soortgenoten allerminst op prijs. Ze hebben de bescherming van een groep niet nodig en zitten evenmin te wachten op voedselconcurrenten.
De vijanden van kwallen zijn: tonijnen, zwaardvissen, haaien pinguïns en schilpadden, maar ook mensen. In China kan je het op de markt kopen en schijnt het een lekkernij te zijn wat ze rauw of gekookt eten .
De meeste kwallen leven zo nog een tijdje voordat hun leven tot een einde komt. Dit geldt niet voor Turritopsis dohrnii. Dit diertje kan namelijk de taken van zijn cellen volledig veranderen om van zichzelf weer een poliep te maken. De kwal kan dan even niet meer zwemmen, maar hij wordt wel weer jonger.
Trek in kwal
In zekere zin vormden ze de snacks van de wereldzeeën. Houghton wist dat sommige zeedieren voor hun voeding afhankelijk zijn van kwallen. Zo voedt de door hem bestudeerde lederschildpad zich vrijwel uitsluitend met grotere en kleinere kwallen.
Het eeuwige leven
Eenvoudige kolonievormende levensvormen – zoals sponzen, koralen, poliepen en anemonen – hebben wel nog het “eeuwig leven”. Ze beschikken over massa's stamcellen die hen in staat stellen om voortdurend te herbronnen (lees: groeien, wegkwijnen, nieuwe groei en/of regeneratie).
Kleine beestjes zoals mijten en mieren hebben dus relatief meer spiermassa dan grote dieren. Als we kijken naar kracht in absolute zin, komt de Afrikaanse bosolifant als sterkste landdier uit de bus. Maar de machtigste van alle dieren is toch de blauwe vinvis.
4) Kwallen poepen door hun mond.
Ze hebben alleen een maag, maar geen darmen. Alle stukjes prooi die een kwal niet nodig heeft, komen er dus via hetzelfde gat weer uit! Elke kwallensoort heeft een eigen dieet. Sommigen soorten eten algen, plankton en babyvisjes, maar grote kwallen eten hun soortgenoten en vissen.
Om alvast één misverstand uit de wereld te verhelpen, kwallen bijten niet maar steken met hun tentakels. Dat wordt dan wel een kwallenbeet genoemd. De tentakels van kwallen bevatten netelcellen met gif. Tijdens een kwallenbeet wordt dit gif in de huid van de mens gespoten.
De irukandji is een kleine, glasheldere kwal. Hij wordt maar een paar centimeter lang en leeft in de tropische wateren rond de noordkust van Australië. Dit kwalletje wordt in het algemeen gezien als het giftigste dier ter wereld en in tegenstelling tot andere kwallen heeft de irukandji ook netelcellen op het lichaam.
Als kinderen aan hun ouders vragen of het niet zielig is dat hun goudvis in een kleine kom zwemt en of hij zich niet verveelt, is het antwoord vaak dat de vis na een paar seconden al vergeten waar hij net zwom. Vissen zouden maar een geheugen van twee of drie seconden hebben.
Ransuilen broeden vaak in halfopen (natuur)gebieden, waar ook veel campings zijn te vinden. Je hoort ze 's nachts al van ver met hun typische hoge, piepende, bijna klagende aanhoudende geluid. Ransuilen zijn tijdens de zomer zo luidruchtig omdat de uilskuikens hun nest verlaten en door de omgeving gaan zwerven.
Dieren die het minst oud worden
Een bekend voorbeeld hiervan is de eendagsvlieg. Hij leeft enkele uren tot maximaal 14 dagen. Gelukkig brengt hij meer tijd als jeugdig exemplaar door dus dat hij slechts één dag leeft klopt ook niet helemaal.
Kwallensoorten in de Wadden- en Noordzee
De meest voorkomende kwal is de oorkwal. De steek van deze soort doet niet veel pijn en de gevolgen zijn minimaal. Na een steek kan de huid hoogstens wat rood, opgezwollen en een beetje jeukerig zijn, maar deze klachten verdwijnen na een aantal uur.
Kwallen steken met brandharen, die vaak als tentakels onder de kwal langen of op zijn oppervlak zitten. Deze geven een reactie bij aanraking. Op de plaats waar deze brandharen de huid hebben geraakt, treedt een reactie op met roodheid, zwelling en soms blaarvorming. Er is vaak (veel) pijn, een branderig gevoel of jeuk.
Het kan in veel gevallen de verdere afgifte van gif voorkomen. Druppel na de kwallenbeet dus wat azijn op de plek en wrijf het in. Na een beet van een kwal kan de pijn even aanhouden. Ook kan de huid flink jeuken.