Transvetten zijn erg ongezond en zijn zelfs nog slechter voor de gezondheid dan verzadigd vet. Zowel dierlijk als industrieel transvet heeft een negatieve invloed op het cholesterol. Transvet verhoogt het schadelijke LDL-cholesterol en verlaagt het goede HDL-cholesterol, wat het risico op hart- en vaatziekten vergroot.
Transvet verhoogt het LDL-cholesterolgehalte van het bloed. LDL-cholesterol is niet goed voor de bloedvaten. Bovendien verlaagt transvet het HDL-cholesterol. Transvet verhoogt op deze manier het risico op hart- en vaatziekten.
DEN HAAG - In chips zitten aanzienlijk minder 'foute' vetzuren dan vijf jaar geleden. De gefrituurde schijfjes aardappel bevatten hoogstens 0,3 procent zogenoemd transvet, voorheen was dat nog 15 procent.
De hoeveelheid transvet in roomboter of kaas is namelijk klein. Het advies was toch al om niet teveel vet uit melk en vlees te eten, vanwege hun hoge gehalte aan verzadigde vetten.
Deze geharde olie zit bijvoorbeeld in margarine, pindakaas (NIET als er een laagje olie op drijft als je de pot openmaakt) en plantaardig vast frituurvet. Transvetten ontstaan in de fabriek. Onbewerkte producten bevatten nooit verkeerde transvetten. En dus is kokosolie geheel transvet vrij.
Zonnebloemolie bevat per 100 gram 879 kcal en in totaal 99,5 gram vet. Hiervan is 10,6 gram verzadigd en 0 gram transvet. Zonnebloemolie bevat vooral onverzadigde, gezonde vetten. Hiervan is 28,1 gram enkelvoudig onverzadigd en 56,7 gram meervoudig onverzadigd.
De naturelchips bevatten meer calorieën; tien calorieën meer per honderd gram dan de paprikachips. Wel zit er in paprikachips meer zout dan in naturelchips. Het grootste verschil is wel echt het aantal ingrediënten in de verschillende soorten; naturelchips bevat maar vier ingrediënten, paprikachips wel veertien!
Becel producten bevatten minder dan 1 % transvet, afkomstig uit de plantaardige oliën in het product. Toen nog niet bekend was dat transvetten schadelijk waren, werd er een andere techniek gebruikt om de oliën in margarine te verharden, waarbij transvet ontstond.
Het maken van een lijst met producten waar transvetten inzitten is daarom vrij ingewikkeld. Je kan wel kijken of er gedeeltelijk gehydrolyseerde plantaardige oliën en vetten in de ingrediëntenlijst staan. Hoe hoger het percentage daarvan is, hoe meer transvet een product (waarschijnlijk) bevat.
Hoeveel vet heb je dan precies nodig? Op een dag moet ongeveer 20 tot 40% van de calorieën die je binnenkrijgt uit vet komen. Dat komt voor een gemiddelde man neer op 56 tot 111 gram en voor een gemiddelde vrouw op 44 tot 89 gram vet per dag.
Verzadigde vetten en transvetten zijn slechte vetten omdat ze het cholesterolgehalte in het bloed kunnen verhogen. Onverzadigde vetten zijn goede vetten, omdat ze bijdragen tot de instandhouding van een normaal cholesterolgehalte in het bloed en daarmee een bijdrage aan de hartgezondheid leveren.
Kokosolie of kokosvet bevat erg veel verzadigd vet, meer dan zonnebloemolie of olijfolie. Verzadigd vet verhoogt je 'slechte' LDL-cholesterol, en dit vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Een beetje kokosvet kan geen kwaad, maar je kunt er beter niet te veel van eten.
Is zonnebloemolie gezond? Zonnebloemolie bestaat voor ongeveer negentig procent uit gezonde onverzadigde vetten. Hierdoor is zonnebloemolie gezond in vergelijking met harde bak- of braadproducten die veel ongezonde verzadigde vetten bevatten. Het eten van veel verzadigd vet verhoogt het risico op hart- en vaatziekten.
Wat betreft hoeveelheid calorieën en het soort vet is er ook (nagenoeg) geen verschil. Vooral in Duitsland wordt koolzaadolie veel in de keuken gebruikt. Vanuit daar is het komen overwaaien naar ons. In de voedingsmiddelenindustrie wordt de olie als ingrediënt gebruikt in bijvoorbeeld margarines en koekjes.
Wat is beter voor op brood: halvarine of margarine? Er zit 50% minder vet in halvarine dan in margarine uit een kuipje. Dat betekent dat je minder calorieën binnenkrijgt als je halvarine gebruikt. Voor kinderen tot 4 jaar adviseren we om margarine op brood te smeren.
Om gezond te bakken kun je dus het beste vloeibaar vet gebruiken. Je kunt hierbij denken aan verschillende soorten oliën, maar bijvoorbeeld ook aan vloeibare margarine of een vloeibaar bak- en braadproduct. Er zijn verschillende typen olie verkrijgbaar in de supermarkt, zoals olijfolie, zonnebloemolie en arachideolie.
Onverzadigde vetten (meer in margarine) zijn beter dan verzadigde vetten (meer in boter). Dus gebruik in de regel zo veel mogelijk zachte vetten en oliën, want die zijn gezonder.
Tortilla chips
De tortilla chips bevatten gemiddeld namelijk zo'n 480 kcal per 100 gram. Hiermee scoort het dus beter dan bijvoorbeeld de Lay's chips en de biologische boerenkoolchips!
Light-chips bevatten wel wat minder calorieën dan gewone chips, maar het verschil is klein. In light-chips zit minder vet dan in gewone chips, maar wel meer koolhydraten. Chips, light en gewone, staan niet in de Schijf van Vijf. Het zijn allebei geen gezonde keuzes.
Samengevat is dit de conclusie. Als je een olie of vet niet verhit, dan zijn olijf-, koolzaad-, soja-, arachide-, zonnebloem-, maïsolie en andere plantaardige oliën de betere keuzes. Dat is omdat ze vooral onverzadigde vetten bevatten en zo helpen de verzadigd vet consumptie te beperken.
Alle oliën bestaan uit een mengeling van onverzadigde en verzadigde vetten. ,,We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond'”, legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.
Bak, braad, wok of frituur bij voorkeur in gewone (goedkope) olijfolie, arachideolie, zonnebloemolie of maïsolie. Lijnzaadolie en extra vierge olijfolie kun je beter niet verhitten.