Ik noem dat dooddoeners.
Verkeerde beslissingen en andere negatieve gebeurtenissen uit het verleden brengen vaak een sterk gevoel van frustratie of schaamte met zich mee. Deze negatieve emoties stoppen we – onbewust – zo diep mogelijk weg. Maar dat leidt er juist toe dat ze sterker worden en op onverwachte momenten de kop opsteken.
James Hollis laat zien dat het verleden je blijft achtervolgen als je geen aandacht geeft aan wat je dwarszit en tegenhoudt. Wie deze onzichtbare wereld durft te 'zien' en in het reine komt met wat was, gaat op weg naar een bewuster en meer vervuld leven.
Vaak gebeurt dat grotendeels onbewust. Veel mensen grijpen tijdens angst en stress (over de toekomst) terug naar dat comfortabele gevoel van oude denkpatronen en herinneringen. Dat is soms problematisch, in de eerste plaats omdat je het verleden simpelweg niet kan veranderen.
Één van de redenen waarom veel mensen vasthouden aan het verleden is omdat het onze aandacht afleidt van het heden. In sommige vriendengroepen wordt er alleen nog maar gesproken over dingen die ze in het verleden samen hebben meegemaakt. “Weet je nog toen we naar Ibiza gingen, Weet je nog die we naar Amsterdam gingen.”
Als we niet in het moment leven, herbeleven we het verleden - of zijn we bang voor wat er in de toekomst kan gebeuren . Onze ervaringen vormen ook onze overtuigingen over onszelf. We willen graag het gevoel hebben dat we de controle hebben... Dus als er iets gebeurt dat buiten onze controle ligt, is het vaak makkelijker om onszelf de schuld te geven.
Piekeren over dingen die gebeurd zijn in het verleden geeft een somber of soms een boos gevoel. Het is een soort negatieve evaluatie over jezelf. Piekeraars weten vaak wel dat ze niets aan het verleden kunnen veranderen, maar blijven toch hangen in negatieve herinneringen en proberen die door denken te beïnvloeden.
Het is iets normaals en gezonds dat je hersenen doen om je aandacht te krijgen . Ze zeggen: "Hé, dit moet nu in je leven worden geïntegreerd. Het is voorbij, maar ik heb het nog niet verwerkt." Als je worstelt met gedachten als "waarom kan ik niet stoppen met denken aan mijn verleden?", dan ben je niet de enige.
Dwangmatig piekeren is een gewoonte die vooral optreedt bij mensen die een aantal eigenschappen hebben: controle willen hebben, perfectionisme en overmatige verantwoordelijkheid. Ze willen gewoonlijk niet alleen de dingen die echt spelen onder controle hebben, maar ook al dingen die kunnen spelen.
Het niet kunnen loslaten kan uitmonden in piekeren, angsten, herhalingen van gebeurtenissen in je hoofd, hoge bloeddruk, hartkloppingen, slaapklachten, gejaagdheid, verlies van energie, onderpresteren en ongewenste resultaten.
Accepteer het verleden: het eerste en misschien wel moeilijkste aspect van omgaan met spijt is acceptatie. We kunnen het verleden niet veranderen, maar we kunnen er wel van leren. Accepteer dat je op dat moment beslissingen hebt genomen met de kennis die je op dat moment had.
Een moeilijkheid met het loslaten van het verleden zal waarschijnlijk gerelateerd zijn aan een of meer van de volgende sleutelemoties: schuld, spijt of verdriet/woede . Schuld is een emotie die ons vertelt dat we een regel of norm hebben overtreden. Bijvoorbeeld, "Ik had dit moeten doen" of "Waarom deed ik dat".
'Herkenbaarheid van vroeger brengt ons emotionele steun, maar nostalgie vervult ook een cognitieve behoefte,' zegt Krystine Batcho, hoogleraar psychologie die al sinds de jaren negentig onderzoek doet naar nostalgie. 'Het geeft ons het vertrouwen dat er betere tijden in aantocht zijn, omdat ze vroeger ook goed waren.
OCD is een vorm van een angststoornis. Er wordt ook wel eens een vergelijking gemaakt met een Autisme Spectrum Stoornis. Echter is OCD niet een vorm van autisme. Wel kan het zo zijn dat mensen met autisme bepaalde dwanggedachten/handelingen ervaren vanuit hun problematiek.
Piekeren kan een kenmerk zijn van een gegeneraliseerde angststoornis (ook wel piekerstoornis genoemd). Je hebt dan het gevoel dat je niet meer kunt stoppen met piekeren en je maakt je continu zorgen over dingen die horen bij het dagelijks leven.
Mensen die veel piekeren, denken dat ze verantwoordelijk zijn voor het controleren van hun leven. Daarom denken ze er zoveel over na. In hun ogen is het namelijk zo dat een fout of een negatieve uitkomst betekent dat zij iets verkeerd gedaan hebben. Misschien vind je het moeilijk om deze stap direct helemaal te maken.
Door te kijken naar het verleden kunnen we gaan zien dat gedrag van nu een belangrijke overlevingsfunctie had, vroeger. En kunnen we beter begrijpen, waarom we doorgaan met dat gedrag, ook al helpt het ons nu niet verder. Dit helpt ons om onszelf met meer compassie en acceptatie te kunnen zien.
Het overdenken en hebben van negatieve gedachten is een kenmerk van een depressie. Wanneer je naast het piekeren ook andere symptomen ervaart, zoals somberheid en een verminderde interesse, kan er sprake zijn van een depressieve stoornis.
Alles over een borderline-persoonlijkheidsstoornis. Als je een borderline-persoonlijkheidsstoornis hebt, heb je last van sterke wisselingen in je stemming, gedachten en gedrag. Hieronder vind je meer informatie over borderline. Ook lees je wat je kunt doen als je een borderline-persoonlijkheidsstoornis hebt.
Ons brein is daarom in staat om negatieve ervaringen snel te registeren en op te slaan in het geheugen, omdat die informatie ook in toekomstige situaties handig zou kunnen zijn. Positieve ervaringen worden niet op dezelfde manier opgeslagen.