Klachten en symptomen bij ziekten van de tong
De klachten bij tongproblemen zijn verschillend. Vaak is er sprake van pijnklachten, een zwelling of een branderig gevoel. Soms verandert ook het uiterlijk van de tong bijvoorbeeld door een verkleuring (meestal wit of rood) of gladde plekken op de tong.
Kleine bultjes aan beide zijkanten van de tong kunnen meestal geen kwaad, maar als er maar aan één kant een bultje zit kan het juist weer kwaadaardig zijn. Ook onverklaarbare rode of witte delen op de tong of knobbeltjes (zeker als ze geen pijn doen) kunnen op tongkanker wijzen.
Achteraan de tong zitten grotere smaakpapillen. Die zien eruit als bultjes. Dit is normaal en hoort zo.
Hoe herken je een mondschimmel? Een Candida schimmelinfectie (spruw) is vaak te herkennen aan witte, soms pijnlijke, plekjes op de tong, de binnenkant van de wang of tegen het gehemelte. De witte aanslag op de tong kan een branderig gevoel geven. Ook zie je soms rode verkleuringen op het mondslijmvlies.
Een gezonde tong is roze. Wanneer er een overmaat aan hitte in het lichaam is, zal de tong rood zijn. Is er koude, dan is hij bleek of zelfs paarsachtig. Daarnaast kijk je naar de kleur op specifieke delen van de tong, die daarmee iets vertellen over blokkades in de organen die ermee verbonden zijn.
Een witte tong wordt voornamelijk veroorzaakt door plaque die op de tong achterblijft. De tong bestaat uit meerdere soorten papillen. Tussen deze papillen nestelen zich de plaque bacteriën. De plaque bacteriën die zich op de tong nestelen geven de tong een witte, soms gele, kleur.
Hoe ziet een gezonde tong eruit
Een gezonde tong is licht bobbelig (papillen) mooi egaal roze tot licht rood, zonder ruwe oppervlakken, groeven of andere oneffenheden en heeft geen geur.
Begin met het reinigen altijd achter op de tong en schraap vervolgens langzaam naar voren. Voorkom kokhalsneigingen door in te ademen wanneer je bij het achterste gedeelte van de tong bent. Herhaal deze schraapbeweging totdat er geen plaque meer op de reiniger achterblijft. Maak de tongreiniger na gebruik goed schoon.
Bij een tongontsteking krijg je last van een branderig of tintelend gevoel aan de tong. Je tong kleurt rood of donkerpaars, of krijgt witte uitslag. De smaakpapillen op de tongrug kunnen glad en pijnlijk zijn. Daarnaast zwelt je tong op, waardoor je pijn kan krijgen bij het spreken en slikken.
Die structuur is kenmerkend voor de smaakpapillen. Aan de voorkant van de tong zitten de kleine smaakpapillen en achter op de tong de grote smaakpapillen. Vooral die laatste zien eruit als bultjes. Hier hoef je je geen zorgen om te maken.
Hoe houd je de tong en gezondheid in balans
Een goede mondhygiëne is de eerste stap naar een gezonde tong. Poets je tanden én je tong minstens tweemaal per dag. Bij voorkeur na het tandenpoetsen je mond spoelen met mondwater. Maak gebruik van een tongschraper, superhandig hulpmiddeltje om je tong goed mee te reinigen.
Aardbeientong of frambozentong is in de geneeskunde een symptoom waarbij de tong eerst wit wordt en na een aantal dagen rood en gezwollen en regelmatig bespikkeld met rode puntjes, in een verdeling zoals de zaadjes op de buitenkant van een aardbei. De puntjes zijn gezwollen papillen.
Witte aanslag op de tong verwijderen
De gemakkelijkste manier om een witte tong te behandelen, is met een tongschraper of een tongreiniger. Start zo ver mogelijk achteraan op de tong en haal de schraper voorzichtig naar voren. Herhaal dit enkele keren om alle bacteriën te verwijderen.
Je zou het niet verwachten maar jouw tandpasta of mondwater kan de oorzaak zijn van witte aanslag op de tong. Vermijd daarom bij voorkeur de (traditionele) spoelingen en tandpasta's met alcohol en sodium lauryl sulfaat. Alcohol heeft een vochtafdrijvende werking en sodium lauryl sulfaat prikt en maakt kleine wondjes.
In de strijd tegen een onaangename brandende tong en mond, ongeacht de directe oorzaak, is het van belang om te beginnen met het verbeteren van de mondhygiëne. Poets je tanden tweemaal per dag met een tandenborstel met zachte borstelharen en gebruik een fluoride tandpasta.
Regelmatig tongschrapen is zinvol
Maar het is wél zeker dat regelmatige reiniging zinvol is bij een slechte adem. Tongschrapen verwijdert de stankproducerende bacteriën niet alleen; er ontstaat ook een nieuw evenwicht waarbij de 'goede' bacteriën de kans krijgen om de veroorzakers van slechte adem terug te dringen.
Een slechte adem komt meestal door bacteriën in uw mond. Die bacteriën maken van etensresten gassen, zoals zwavel. Deze gassen ruiken vies en zorgen voor een slechte adem.
Borstel de achterkant
Haal nu diep adem en houd de adem even vast. Borstel enkele keren op het achterste stukje van de tong zodat de aanslag zich naar de oppervlakte begeeft. Zet geen druk, de haartjes doen het werk vanzelf. Adem nu weer uit.
Is de tong geel van kleur dan is de kans groot dat u een slechte adem heeft en een vieze smaak in uw mond. Deze gele aanslag is niet eenvoudig weg te poetsen, maar dat is wel belangrijk. Want de aanslag kan voor mondproblemen zorgen als gaatjes en ontstekingen. De aanslag wordt veroorzaakt door bacteriën.
Remedies en behandelingen voor een droge mond
Drink geen water van een extreme temperatuur (zeer warm of koud). Neem tijdens maaltijden iets te drinken, zoals water. Drink water voor, tijdens en na de maaltijd. Kauw op suikervrije kauwgom of zuig op suikervrije snoepjes om de aanmaak van speeksel te stimuleren.
Mondbranden is een klacht die vrij veel voorkomt met name bij mensen tussen de veertig en zeventig jaar. Mensen die last hebben van mondbranden hebben een pijnlijk en/of branderig gevoel in de mondholte. Mondbranden kan een klacht op zich zijn maar het kan ook een verschijnsel zijn bij een andere aandoening.
Onder mond- en tongbranden verstaan we een branderig gevoel ter hoogte van het mondslijmvlies en/of de tong. Vaak gaat dit gepaard met pijn aan de tong.
In Nederland krijgen ieder jaar ongeveer 800 mensen te horen dat ze tongkanker in het voorste deel van de tong hebben, of mondkanker. De cijfers van deze 2 kankersoorten worden samengenomen. Mond- en tongkanker komen evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. De meeste patiënten zijn ouder dan 60 jaar.
De tong is gemaakt om tegen het gehemelte te rusten. Het puntje van de tong ligt daarbij tegen de 'papilla incisiva', het kleine bolletje in het midden van je gehemelte vlak achter je bovenste snijtanden.