Het feit dat de patiënt de ogen open heeft en rondkijkt, wil niet zeggen dat hij iets ziet en herkent. Hetzelfde geldt voor horen. Maar het is niet altijd te merken of een patiënt geluiden hoort. Daarom moet u er eigenlijk van uitgaan dat hij u wel verstaat en begrijpt, ook al weet u dat niet zeker.
De zogenaamde diepe coma duurt meestal een paar dagen tot enkele weken. Daarna volgt wat men noemt een vegetatieve staat of toestand van niet-responsief waken. De patiënt lijkt dan af en toe wakker, maar is zich nog altijd niet bewust van zichzelf en zijn omgeving.
Praat tegen degene die in coma ligt. Een comapatiënt heeft nog wel hersenactiviteit. Hoewel het hier niet altijd op lijkt, kan het goed zijn dat een comapatiënt je hoort en/of begrijpt. Het kan fijn en rustgevend zijn voor diegene als je tegen hem praat.
Iemand die in coma ligt, is bewusteloos. Hij ziet niets, hoort niets en voelt niets. Een deel van de hersenen werkt niet meer. Mensen die in coma liggen reageren niet op geluid of een pijnprikkel.
Je hersenstam is bij een coma vaak onbeschadigd gebleven en kan dan nog een aantal primitieve functies uitvoeren. Je blijft echter bewusteloos en kunt dan ook niet bewegen of nadenken. Wel zal iemand in een vegetatieve staat zijn ogen kunnen opnemen, en soms zelfs een beetje bewegen.
Als de patiënt niet meer wakker wordt na sedatie noemen we dat een coma. Dat kan gebeuren na hersenletsel of bijvoorbeeld bij ernstige infectieziekten. Mensen die we in slaap houden met sedatie kunnen pas wakker worden als we de sedativa stoppen. Na het stoppen verschilt het per patiënt wanneer hij wakker is.
Dit hangt erg af van de oorzaak van de coma en de hoeveelheid hersenschade. Over het algemeen zullen echter meer dan de helft van de mensen na enkele dagen uit een coma kunnen ontwaken. Als dit niet gebeurt, geldt dat hoe langer het coma duurt, hoe kleiner de kans is dat iemand nog ontwaakt uit een coma.
Een coma wordt veroorzaakt doordat een deel van de hersenfuncties is uitgevallen of verminderd werkt (functiestoornis van de hersenen). Coma is niet hetzelfde als hersendood. Als iemand hersendood is, is er geen hersenactiviteit meer, ook niet van de hersenstam of van het verlengde merg.
Je hersenstam is ernstig beschadigd en kan niet meer functioneren. Je kunt dus ook niet meer zelfstandig ademhalen en je zult hier altijd hulp bij nodig hebben. Bij een coma kan je vaak nog zelfstandig ademhalen.
Bij hersendood is er geen elektrische activiteit meer in de hersenen. En die kan ook niet meer terugkomen. Bij coma is er nog wel elektrische activiteit in de hersenen. Dit betekent dat de hersenen nog (voor een deel) werken.
Een coma wordt meestal veroorzaakt door een bloedtekort en/of zuurstoftekort in je hersenen. Dit kan ontstaan door een trauma, infectie of kan een chemische oorzaak hebben zoals een te laag suiker gehalte.
'Er is een gedaald bewustzijn en een verminderde aandachtsfunctie. Alleen is een comateuze patiënt niet wekbaar en is er geen interactie met de omgeving. ' In het geval van een natuurlijk coma is die toestand spontaan opgetreden, bijvoorbeeld door hersenbeschadiging.
Duur en Evolutie van de coma
Niemand , ook de arts niet kan u zeggen hoelang het coma gaat duren. Er zijn drie mogelijkheden: Progressief herstel met geleidelijk meer bij bewustzijn komen, vaak is er blijvende lichamelijke en/of geestelijke invaliditeit. Tevens kan er een karakterverandering optreden.
Terry Wallis, een man uit de Amerikaanse staat Arkansas, werd op 11 juni 2003 wakker nadat hij maar liefst 19 jaar in een comateuze toestand met minimaal bewustzijn had gelegen. Hij belandde daarin na een auto-ongeluk in 1984. Toen hij na al die jaren ontwaakte, had hij geen besef van de tijd die was voorbijgevlogen.
Na een hartstilstand en reanimatie kunnen patiënten buiten bewustzijn blijven. Ze reageren dan niet meer op prikkels. Dit noemen we een coma. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 5.000 patiënten na een reanimatie in coma opgenomen in het ziekenhuis.
Hersendood is een toestand waarbij je hersenen helemaal niet meer in staat zijn te reageren op prikkels. Je hebt geen ademhaling meer, je kunt niet meer bewegen en je hebt geen primitieve reflexen meer. Dit betekent praktisch dat je hersenen dood zijn. Je lichaam kan echter nog wel blijven leven.
Als iemand echt hersendood is, is er geen enkele kans dat diegene nog wakker wordt, zegt Hoogerwerf. Om vast te stellen of er echt sprake is van hersendood wordt er verplicht een serie tests uitgevoerd, van het testen van reflexen tot metingen van de hersenactiviteit.
Artsen brengen een patiënt in coma met een verdoving of door zijn lichaamstemperatuur beneden de 33 °C te brengen. Deze toestand is reversibel, wat betekent dat de arts de patiënt weer uit het coma kan halen door de behandeling stop te zetten.
Als patiënten niet meer (voldoende) zelfstandig kunnen ademen, komen zij aan de beademingsmachine. Meestal houden we patiënten dan in een kunstmatige slaap. Dit heet sedatie. Hierdoor kan het lichaam haar krachten gebruiken voor het herstel.
Bij hersendood werken de hersenen helemaal niet meer en deze kunnen ook niet meer herstellen. De patiënt heeft geen bewustzijn meer en kan geen pijn meer voelen.
Een verrassing voor artsen wereldwijd: een Chinese vrouw van 24 leeft al heel haar leven zonder een groot deel van haar hersenen. De vrouw was in de provincie Shandong naar het ziekenhuis gegaan omdat ze duizelig en misselijk was.
Het kan enkele uren of dagen zijn maar er zijn ook patiënten die nooit volledig van de beademing af komen. Het hangt allemaal af van de aandoening en eventuele complicaties die zich kunnen voordoen.
Voor de beademing is het inbrengen van een beademingsbuis (via de mond) noodzakelijk. Hierdoor kan de patiënt niet praten. Een patiënt die kunstmatige beademing nodig heeft, wordt voordat de beademingsbuis wordt ingebracht in slaap gebracht. Dit heet sedatie.