De luchtkwaliteit in huis kun je zelf meten met apparaten en sensoren. Hier zijn veel verschillende soorten van. Zo kun je voor vocht en elke vervuilende stof een los apparaat kopen. Daarnaast zijn er apparaten die een combinatie van vocht en vervuilende stoffen kunnen meten.
Fijnstof kun je meten in huis met een fijnstofmeter. Met een fijnstofmeter tel je snel en nauwkeurig het aantal fijnstofdeeltjes in je binnenlucht.
Een goede indicatie van de luchtkwaliteit in huis is het CO2-gehalte. In een niet-geventileerde ruimte waar mensen verblijven en CO2 (koolstofdioxide) uitademen loopt het CO2-gehalte langzaam op. Een maximum van 800 ppm (parts per million) is ideaal, 1.000 ppm acceptabel en 1.200 is de bovengrens.
Zelf al deze stoffen gaan meten is niet mogelijk. Voor stikstofdioxide, ozon en een deel van het fijnstof zijn sensoren en betaalbare meetapparaten beschikbaar. Bij de fijnstof moet worden bedacht dat de kleinere deeltjes, met diameters onder 0.5 miljoenste meter (micrometer), niet worden geregistreerd.
Het RIVM monitort de uitstoot van vervuilende stoffen in de lucht, onderzoekt effecten van luchtverontreiniging op mens en natuur en levert de kennis waarop overheden hun maatregelen baseren. (Beeldtekst: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Check de lucht in jouw buurt
Het RIVM meet dagelijks onze luchtkwaliteit. De lucht is niet overal even gezond in Nederland. Met de Gezonde Lucht Check van Longfonds zie je hoe gezond de lucht bij jou in de buurt is. De data voor deze check komen van het RIVM.
Zorg voor ventilatie en lucht regelmatig
We overlijden gemiddeld 9 maanden eerder door een slechte luchtkwaliteit, wat jaarlijks leidt tot 11.000 onnodige doden. Het regelmatig luchten van je woning is dus heel belangrijk. Volgens het Schone Lucht Akkoord kan schone lucht zorgen voor 50% gezondheidswinst.
Je kunt daarvoor kijken op www.luchtmeetnet.nl , waar de resultaten van onder andere RIVM, GGD Amsterdam en DCMR op staan. Op luchtmeetnet.nl kun je per stof de concentratie zien bij jou in de buurt op dit moment. Als er geen meetpunt bij jou in de buurt is, kun je kijken op de kaarten van Atlas Leefomgeving.
Bij een fijnstofmeter onder de €100 hoef je niet veel te verwachten. Boven deze prijsklasse is een heel scala aan mogelijkheden.
Uit de metingen blijkt dat op Schiermonnikoog de schoonste lucht van Nederland te vinden is.
Om uw huis goed te ventileren moet u dag en nacht voldoende ventilatieroosters en klepraampjes openzetten. Ventileer vooral na het koken, douchen en slapen. Alleen luchten (zoals de ramen korte tijd openzetten) is niet genoeg.
Ventileren door middel van natuurlijke ventilatie gaat het beste als de lucht zich kan verplaatsen. Daarvoor is het nodig dat er genoeg lucht binnenkomt. Ruimte onder de binnendeuren of roosters in binnendeuren of -muren maken dat die lucht vervolgens vrij rond kan stromen.
In uw huis komt zonder twijfel fijnstof voor. Een deel komt van buiten naar binnen, vooral veroorzaakt door uitlaatgassen en uitstoot van de industrie. Maar ook binnenshuis kan het ontstaan. Froukje van Dijken: 'Fijnstof in huis komt vooral vrij bij verbranding.
De app luchtkwaliteit geeft de actuele luchtkwaliteit in Nederland weer. Het geeft aan hoe gezond de luchtkwaliteit is. Zoek op luchtkwaliteit en RIVM in de app-winkel om de app te downloaden. Er is ook een webbased versie beschikbaar.
Een goede luchtreiniger fijnstof helpt goed bij het schoonmaken van lucht die verontreinigd is met fijnstof. Uiteraard kan dat alleen binnenshuis. Een luchtreiniger met HEPA filter (dat de kleinste stof deeltjes uit de lucht haalt) in combinatie met een ionisator zijn het meest effectief.
Fijnstof is een vervuilende stof, CO2 is een klimaat-verstorende stof. De opwarming van de aarde is het gevolg van CO2, en dit is een serieuzer probleem.
Bakluchten die vrijkomen bij het koken zijn niet alleen een geurprobleem. Er zitten ook deeltjes kleiner dan 1 µm in die een bijdrage vormen aan PM2,5. Beter bekend als fijnstof. Uit ons veldonderzoek in 9 woningen blijkt dat de concentratie fijnstof na het koken veel hoger is dan de buitenconcentratie.
Een fijnstofmeter meet de hoeveelheid (fijn)stofdeeltjes in de lucht, uitgedrukt in PM (Particulate Matter). Fijnstofdeeltjes zijn (stof)deeltjes kleiner dan 10 micrometer (µm). Hoe meer fijnstof in de lucht, hoe ongezonder deze lucht.
Het verkeer (weg en water) is de grootste bron van fijnstof, vooral door het gebruik van diesel. Het verkeer stoot zo'n 40% van het fijnstof uit. Daarin wordt ze op de voet gevolgd door de industrie die ongeveer evenveel uitstoot. Daarna volgt de landbouw die zo'n 23% van het fijnstof uitstoot.
Fijnstof vergroot het risico op longontsteking, longkanker, ernstige longziekten, hersenbloedingen en hart- en vaatziekten.
Langdurige blootstelling aan fijn stof
Longkanker en chronisch, obstructieve longziekte (COPD), vermindering van de longfunctie, verergering (en ontstaan) van astma (vooral bij kinderen), toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en kortademigheid.
Pakistan staat bovenaan de lijst als het meest vervuilde land ter wereld met een gemiddelde fijnstofconcentratie (PM 2,5) van 115,7.
De schoonste lucht werd gevonden in Nieuw-Caledonië, een eilandengroep in de Grote Oceaan. Onder de ontwikkelde landen had Finland de beste luchtkwaliteit. Er waren wereldwijd wel 222 steden die het doel haalden. Het probleem zit in fijnstof dat kleiner is dan 2,5 micrometer per deeltje.
Natuurlijke bronnen
Vulkanen. Stof, bijvoorbeeld bij stofstormen in droge gebieden. Gassen, zoals methaan van natuurlijke oorsprong, bijvoorbeeld uit het darmstelsel van vee. Rook van bosbranden.