Je kunt de bodem verbeteren door de eerste 20 centimeter tuingrond eenmalig goed los te maken door te spitten en daarna hoogwaardige compost in de bovenste grondlaag aan te brengen. Daarna doet de natuur de rest. Gebruik geen GFT compost of andere, vaak goedkope of gratis af te halen, compostsoorten.
Het is meestal goed om oude, verteerde (koe)mest, compost of bladaarde door de bodem te werken. Ligt de grond erg laag, dan kan het nodig zijn om een drainage aan te brengen om te voorkomen dat uw tuingrond te nat wordt. Wilt u bomen kweken, dan moet het grondwater toch minstens 60-80 cm onder de oppervlakte blijven.
De structuur van de grond kan je verbeteren door er organisch materiaal (bijv. compost) in te werken. Dat is een weldaad voor de grond. De compost zorgt ervoor dat in een zandige grond de losse korrels aaneenkitten tot kruimels die het water (en dus ook de voedingsstoffen) beter vasthouden.
Lava verbetert de structuur van de bodem
Vooral in zandgronden verhoogt lava de waterabsorberende kwaliteit van de grond. In natte periodes kan de lavakorrel het water vasthouden om het vervolgens tijdens droge periodes terug af te geven. Er is gewoon een grotere waterbuffer aanwezig.
De meeste planten verkiezen een licht zure grond (pH tussen 5,5 en 7). Maar zuurminnende planten zoals azalea's en rododendrons voelen zich het best bij een pH tussen en 4,0 en 5,5. Kalkminnende planten zoals buxus en lavendel daarentegen verkiezen een licht alkalische bodem (pH tussen 7,0 en 7,5).
Je maakt humusrijke grond door frequent organische stoffen door de grond te mengen. Dit kan bijvoorbeeld compost zijn maar ook bijvoorbeeld fijne houtsnippers, mulch, kokosgrond en oude bladresten van de herfst. Dit materiaal vergaat snel en dat maakt je bodem doorlaatbaar en ook voedselrijk.
Humusrijke grond wordt ook wel 'voedselrijke grond' genoemd. Humus bevat namelijk veel voedingstoffen voor tuinplanten. Veengebieden, kleigronden en lössgrond zijn voorbeelden van vaak 'voedingsrijke gronden'.
Compost wordt doormengt door de bovenste laag van de tuingrond. Door het mengen door de toplaag wordt de structuur en de vruchtbaarheid van de grond verbeterd. Compost heeft een hogere voedingswaarde voor de bodem dan bemeste tuinaarde.
Maak de bodem gezond en vruchtbaar door er compost of organische mest door te scheppen. Gebruik niet te veel mest: dan worden planten juist slap en kwetsbaar. Bemest je (sier)tuin alleen in het voorjaar, als alles weer gaat groeien en bloeien. Een gazon heeft twee keer per jaar bemesting nodig.
De beste periode voor het strooien van compost is maart of april (voorafgaand aan het groei seizoen), of bij zware kleigrond in de herfst. Eenjarige planten en / of rozen hebben het meeste baat bij twee keer bemesten (juni). Compost op het gazon kan het beste ook twee keer per jaar worden gestrooid.
Zowel tuinaarde onbemest als tuinaarde bemest lenen zich goed als tuingrond voor beplanting. De bemeste tuinaarde is echter voorzien van toegevoegde organische producten, zoals compost en champost (geen kunstmest). Hierdoor bevat deze tuingrond extra voedingswaarde waardoor beplanting een goede start krijgen.
Koffiedrab bevat allerlei bestanddelen die goed zijn voor je planten, zoals stikstof, fosfor en kalium. Gebruik daarom koffiedik in de tuin om je planten en bloemen mee te bemesten. Voeg wat toe aan de grond en je zult je groen zien groeien en bloeien.
Vooral tuinplanten als rododendrons en hortensia's houden wel van wat koffiedik. Het is namelijk licht zurig en deze planten doen het goed op een licht zure grond. Strooi ook wat koffiedik in de moestuin. Zeker weten dat de wortelen, pompoenen en tomaten in je tuin het heel goed doen met net dat beetje extra!
De waarden worden gegeven van 0 tot 14. 7 betekent een neutrale grond, niet zuur en niet basisch (kalk). Hoe hoger je gaat, hoe meer kalk in de grond. Hoe lager, hoe zuurder de grond is.
Groenteteelt komt op zand- en kleigronden voor. Prei en sla bijvoorbeeld kunnen het beste op zand geteeld worden. Kool het beste op klei. Interessant is dat de oude groenteteeltgebieden op zandgronden met bruine humus liggen.
Groenten voor zandgrond
Zaai wortelen, bieten, knolselderij, rapen, schorseneren en radijs. Plant aardappelen die van zachte aarde houden, knoflook, venkel, sjalotten, crosnes, veldsla en natuurlijk asperges. Bonen en erwten, die van lichte grond houden, salades en aardbeien geven ook uitstekende resultaten.
Mulchen met compost
Tuincompost is een fantastische allround mulch. Het houdt vocht vast, onderdrukt onkruid en verbetert de grond. Doe groenafval uit de keuken en (in stukjes gesneden) uit de tuin in een compostbak en keer je compost om de paar maanden.
Zanddeeltjes verweren nauwelijks en bevatten over het algemeen weinig voedingsstoffen. Zandgronden zijn voor de nutriëntenlevering sterk afhankelijk van organische stof. Uit organische stof komen bij de mineralisatie belangrijke elementen, zoals stikstof (N), fosfaat (P) en zwavel (S) beschikbaar.
Er is sprake van infertiliteit als onomstotelijk is vastgesteld dat bij een (echt)paar één of beide partners niet in staat is om nakomelingen te krijgen. Zolang dat niet is vastgesteld, wordt gesproken van subfertiliteit, verminderde vruchtbaarheid.
De humus houdt water en nutriënten beschikbaar voor de gewassen. Daarnaast vormt een vruchtbare bodem een natuurlijke bescherming tegen plagen en ziektes. Omdat een bioboer geen kunstmest en geen chemische bestrijdingsmiddelen mag gebruiken, is het des te belangrijker dat hij het bodemleven goed gezond houdt.