Ooievaars zijn echte zweefvliegers, die afhankelijk zijn van thermiek. Ze kunnen dus niet over grote watervlaktes vliegen. Door de vogels te voorzien van een ring met inscripties of van een satellietzender is men veel te weten gekomen over o.a. het trekgedrag.
Ooievaars vliegen met de hals naar voren gestrekt en de poten naar achteren gestrekt. Doordat de vleugels groot en lang zijn, kunnen ze goed zweven. Om te zweven maken ze gebruik van opstijgende warme lucht. Deze luchtstroom wordt thermiek genoemd.
Met gunstige weersomstandigheden, kunnen ooievaars 7 tot 8 uur vliegen per dag. Zo kunnen ze een maximale afstand van 500 kilometer afleggen.
Op warme, heldere dagen zie je regelmatig ooievaars hoog in de lucht rondjes draaien zonder één vleugelslag. Ze maken dan gebruik van thermiek, opwaartse stromingen die ontstaan waar luchtlagen warm worden boven (door zonnestralen) opgewarmd terrein.
Zo begroeten ze elkaar. De kop achterover leggen versterkt het geluid en is het in de verte hoorbaar. Als er dreiging is van andere ooievaars, klepperen ze ook en maken ze zich breed door de vleugels te spreiden tijdens het klepperen. Dit is miijn nest, dus wegwezen hier !
Veelal foerageren ze eerst nog gezamenlijk in een geschikte omgeving. Als de thermiek gunstig is zie soms op grote hoogte de vele ooievaars in de lucht cirkelen.
Alhoewel dat even schrikken is om te zien, is dat geen afwijkend gedrag. Ooievaars eten vlees (ooievaars die worden bijgevoerd krijgen vaak dode kuikens van kippen) en zodra het jong overleden is, zien de ouders er alleen nog een stukje voedsel in. We zien dit gedrag bij veel andere vogels.
Spirituele Betekenis Ooievaar
Niet per se, maar de ooievaar heeft zeker te maken met een nieuw begin. De geboorte van de nieuwe jij bijvoorbeeld, die veel meer plezier in het leven heeft. Het kan ook te maken hebben met een reis, nieuwe inzichten, een studie, hobby of een andere baan.
De meeste ooievaars sterven in hun eerste levensjaar. Maar hiertegenover staat een aantal hoogbejaarde exemplaren, leeftijden van boven de 30 jaar komen voor.
Ooievaars zijn van nature thermiekvliegers dat wil zeggen dat ze, net als zweefvliegtuigen, gebruik maken van de opstijgende warme lucht (thermiek.) Grotendeels zwevend bereiken ze de Middellandse Zee.
De ooievaar bewijst zijn nut door het eten van insecten, muizen, mollen en slakken. In Nederland heeft de ooievaar nauwelijks natuurlijk vijanden. maar in Zuid-Europa wordt hij belaagd door onder andere monniksgieren en arenden. In Afrika zijn wilde roofdieren zijn natuurlijke vijanden.
Vogels slapen op grote voet
Je ziet het vaak bij reigers en ooievaars, maar ook veel kleinere vogels slapen met één poot ingetrokken. Rechtop staan is een kwestie van je zwaartepunt boven je steunvlak te balanceren.
Volgens een andere mythologie, de Egyptische mythologie, werd de ziel van een mens in verband gebracht met een ooievaar. Dit was vaak een ooievaar met een menselijk hoofd. Door de jaarlijkse trek van de ooievaars dachten de Egyptenaren dat de terugkeer van de ooievaar de terugkeer van een ziel betekende.
Ooievaars zijn eigenlijk trekvogels. Ze trekken in augustus en september naar het zuiden om te overwinteren op warmere plaatsen. Nederlandse ooievaars volgen vooral de trekroute via Frankrijk en Spanje en maken dan bij Gibraltar de oversteek naar Afrika waar ze doorvliegen tot in Mali.
De reden heeft met warmte te maken: door één poot dicht tegen het lichaam te houden, verliest de vogel zo min mogelijk warmte. Ook het dik maken heeft ermee te maken: Zo gaat er zo weinig mogelijk warmte verloren. Een vogel in rust maakt namelijk minder lichaamswarmte aan, en moet dit dus compenseren.
Ooievaars nestelen het liefst op een hoge plek, zoals op een schoorsteen, op een dak van een gebouw of in een hoge boom. Daar zijn hun jongen veilig voor roofdieren en het is een goede uitkijkpost. In sommige gebieden kunnen ooievaars geen goede nestplaats vinden.
Nederlandse ooievaars overwinteren hoofdzakelijk in Zuid-Europa en West-Afrika. Open vuilstortplaatsen in Midden- en Zuid-Spanje worden bezocht vanwege het ruime voedselaanbod, in de vorm van voedselafval, insecten en muizen en ratten.
Een ooievaar heeft zwemvliezen tussen zijn tenen. Daardoor kan hij in het gebied rondlopen.
Een paar zonder jongen eet ca. 141,7 kg gedurende 130 dagen. Een jonge ooievaar krijgt vanaf het moment van uitkomen tot aan de eerste vlucht 43,3 kg voedsel aangeboden. Na het uitvliegen, krijgt het nog de volgende 10 dagen totaal 3 kg voer en vangt het zelf ook nog eens 2,5 kg.
Kraanvogel. Deze vogel staat symbool voor geluk en een lang leven.
In het voorjaar komt het ook soms voor dat mannetjes hun spiegelbeeld gaan aanvallen. Ze doen dit omdat ze denken dat een andere vogel in hun territorium wil komen. De mannetjes vechten dan tegen het raam waardoor ze vooral zichzelf kwetsen. Wanneer het broedseizoen begint, stopt dit meestal wel.
Het voedsel van de ooievaar is gevarieerd: het bestaat uit kikkers, muizen, mollen en insecten en wordt vooral gezocht in weilanden en hooilanden. Maar ze eten ook hagedissen, regenwormen, jonge vogels, aas en afval.
De ooievaar en de reiger lijken op het eerste gezicht heel erg veel op elkaar. De afstammingslijst3,4 van de ooievaar en de reiger komen dan ook aardig overeen met elkaar. De gemeenschappelijke stappen in de evolutie zijn groen gemarkeerd.
Gast uit Oost-Europa
Van Diek: “Onderzoek via geringde zwarte ooievaars toonde aan, dat de doortrekkers vooral uit Noord-Duitsland, Polen en Tsjechië komen, maar ook uit België, waar een groeiende populatie te vinden is in de Ardennen.