Met ruim 7,5 uur licht beleven we zondag de kortste dag van het jaar. Vanaf volgende week worden de dagen weer langer. De zon komt zondag op om 8.49 en gaat onder om 16.30 uur. Daarmee is het officieel de kortste of ook wel de donkerste dag van het jaar.
Vandaag, 21 december, is het alweer de 'kortste' dag van het jaar. In Amsterdam duurt de dag maar 7 uur, 40 minuten en 42 seconden, en in Brussel 7 uur, 56 minuten en 20 seconden. Daarmee is het 8:48 uur korter licht dan op de 'langste' dag van het jaar, 21 juni.
En dus moet de aarde een stukje verder doordraaien om terug dezelfde positie t.o.v. de zon in te nemen. Lengen de dagen in de maand januari gestaag 1 tot 3 minuten per dag, als je meer naar het noorden gaat, verloopt het langer worden van de dagen veel spectaculairder.
Bijna vier minuten per dag: het gaat dus hard in deze periode. Maart is altijd de maand waarin er het meeste daglicht bijkomt. Tijdens de hele maand maart zullen we er in totaal 1 uur, 59 minuten en 39 seconden hebben bijgewonnen.
Het gevolg is dat de zon bij het begin van de astronomische winter dagelijks iets later door het zuiden gaat, ongeveer een halve minuut per dag. En dat is precies wat we 's ochtends en 's avonds ook merken. Het tijdstip van zonsopgang komt iets later, het tijdstip van zonsondergang evenzeer.
Langste dag 2022 (21 Juni)
De evenaar staat precies tussen het noordelijk en het zuidelijk halfrond in, dus moeten de dagen en de nachten daar wel even lang zijn. En in de buurt van de evenaar zijn de verschillen in daglengte veel kleiner dan bij ons.
De vuistregel is dat Golden Hour één uur na zonsopkomst en één uur voor zonsondergang is.
Op hogere breedtegraden worden de dagen nog sneller korter!
Waar de dagen in Nederland begin augustus met zo'n 3:30 minuten per dag korter worden, gaat dat rond 23 september met ruim 4 minuten nog sneller.
Het moment dat de zon van richting lijkt te veranderen, valt in 2021 op 21 december om 16.59 uur. Dit is de officiële winterzonnewende. In 2022 valt de winterzonnewende op 21 december om 22.48 uur.
In de astronomische zomer worden de dagen korter, maar dat gaat in het begin maar heel langzaam. De dagen worden in maart zo'n 4 minuten per dag langer en het tempo waarmee het langer licht wordt bereikt jaarlijks op 20 of 21 maart het hoogtepunt.
De kortste dag is ongeveer de dag waarop de zonnewende (winterwende) plaatsvindt. Dit winterpunt is het zuidelijkste punt van de schijnbare zonnebaan (ecliptica). Deze gebeurtenis luidt het begin van de astronomische winter in. De langste dag valt op het noordelijk halfrond in de dagen rond 21 juni.
De kortste dag van het jaar (de winterzonnewende) is ongeveer 21 december. Dit houdt in dat in Reykjavík de zon rond 11.30 uur opkomt en rond 15.30 uur weer ondergaat. En naarmate je verder naar het noorden van IJsland gaat, wordt deze dag zelfs nog korter.
De aarde draait met een gekantelde as ten opzichte van de zon, en in de zomermaanden is de Noordpool naar de zon gericht. Daarom gaat de zon voor enkele weken niet onder boven de poolcirkel. In Noorwegen is Spitsbergen de plek waar de middernachtzon het langst te zien is.
Vanaf 21 maart is het op de noordpool 6 maanden lang constant dag. Vanaf 23 september valt daar de duisternis in en blijft het de volgende 6 maanden donker. Op de zuidpool gebeurt het omgekeerde.
In het meest noorderlijke puntje van Finland, tegen Noorwegen aan, duurt de kaamos bijna twee maanden. Meer naar het zuiden, rondom Rovaniemi en Kuusamo, is de kaamos periode een aantal weken lang. In het zuiden en midden van Lapland heb je daardoor eind januari alweer bijna zes uur daglicht.
En de kortste nacht? Dat is de nacht van 20/21 juni 2022.
De term langste dag is een aanduiding voor de dag in het jaar op de Aarde met de langste tijd tussen zonsopkomst en zonsondergang. Op het noordelijk halfrond van de aarde valt deze dag elk jaar rond 21 juni en wordt deze dag zomerpunt genoemd.
Wereldhumanismedag is een internationale feestdag en wordt gevierd op 21 juni, de langste dag van het jaar. Humanisten en humanistische organisaties komen bij elkaar voor lezingen, conferenties, picknicks en andere activiteiten. Ze vieren de waarden en idealen van het humanisme wereldwijd.
UpdateNederland beleeft vandaag de langste dag van het jaar. Tussen zonsopkomst en zonsondergang zit op 21 juni in totaal 16 uur en 46 minuten. De dag waarop de zon het vroegst opkomt, hebben we al gehad: dat gebeurde afgelopen vrijdag. De meest late zonsondergang staat voor aanstaande vrijdag gepland.
In de zomer loopt het aantal lichturen op tot 24 uur per dag terwijl het in de winter wel 21 uur donker per dag kan zijn. Hoe verder je op deze aardbol van de Evenaar af zit, hoe groter het verschil is in lichturen tussen de zomer en de winter. Op deze plekken verandert het aantal lichturen met de dag een stuk sneller.