EEN PRETTIG ZONNETJE Een merrie is niet zoals een hengst het hele jaar door vruchtbaar. De vruchtbaarheid wordt beinvloed door het weer.
De merrie is geslachtsrijp vanaf 1 ½ jaar. De hengst is gemiddeld genomen vanaf een leeftijd van 2 jaar geslachtsrijp. De hengst is het gehele jaar door vruchtbaar, maar heeft een hogere geslachtsdrift tijdens het dekseizoen.
Bij vrouwen van gemiddeld boven de vijftig jaar stopt de eiproductie. Merries kennen geen echte menopauze. De vruchtbaarheid neemt wel af op oudere leeftijd, maar er zijn fokmerries van boven de twintig jaar die nog gezonde veulens krijgen.
Merries zijn tussen grofweg tussen februari en augustus om de drie tot vier weken hengstig. Voor een dekking is april tot juli de beste periode, omdat de veulens dan in een gunstig seizoen – de lente – geboren worden. De veulens kunnen dan meestal meteen naar buiten de wei in en de moeders kunnen voedzaam gras eten.
Iedere merrie heeft eens per jaar een periode van hengstigheid. In de natuur loopt deze periode van vruchtbaarheid van het vroege voorjaar tot de late herfst. De meeste merries hebben een cyclus van tussen de 19 en 23 dagen. Elke cyclus duurt gemiddeld vijf dagen.
Zij draait de ruinen dan regelmatig de achterhand toe en nodigt hen uit haar te besnuffelen. Verder houdt de merrie de staart iets meer opzij waardoor de vulva zichtbaar wordt. De urine van een hengstige merrie is iets troebeler dan normaal, en de merrie zakt iets meer door de benen tijdens het plassen.
Een hengstveulen wordt tussen de tien maanden en anderhalf jaar vruchtbaar en seksueel actief. Als je het dier jong gecastreerd merk je hier weinig van. De motivatie om te dekken is na de castratie binnen een paar maanden weg. Na een castratie blijft de dan zogenoemde ruin nog ongeveer zes weken vruchtbaar.
De populaire hengsten hebben het druk in deze tijd van het jaar: ze krijgen vijf en meer, soms tot tien merries per dag te dekken. En dat gaat een paar maanden door, elke dag. Het kan rond koffietijd dus misschien al het derde werkadres zijn voor een dekhengst.
De beste tijd om een merrie te dekken of insemineren is vanaf eind april tot en met juli. Een hengstige merrie kan men vaak herkennen aan het feit dat ze vaak frequenter zal plassen. Een teken van hengstigheid is blitsen, dit wil zeggen knipperen met de schede.
De cyclus bij het paard is ongeveer 21 dagen en komt in de meeste gevallen pas aan het eind van de winter of het begin van het voorjaar op gang. Voordat een merrie drachtig kan worden moet ze hengstig zijn. De hengstigheid duurt ongeveer 5-7 dagen.
Bij de meeste merries herhaalt de cyclus zich van april tot oktober, waarbij de cyclus zo'n 21 dagen duurt. Elke cyclus bestaat uit een zeer wisselende oestrusfase van zo'n 7 dagen die eindigt in de eisprong waarbij het eitje uit het eiblaasje komt. De periode daarna, zo'n 14 dagen is de merrie niet meer hengstig.
Een drachtige merrie draagt één veulen; de zeldzame tweelingdrachten verlopen vrijwel altijd problematisch.Om te bepalen of de dekking of inseminatie is gelukt en de merrie drachtig is, is het meestal voldoende om op te letten of de merrie opnieuw hengstig wordt.
Hengstige merries
Andere merries worden juist heel speels en gaan 'plakkerig' gedrag vertonen naar andere paarden. Je spreekt over een 'pismerrie' wanneer ze tijdens de hengstigheid heel vaak moet plassen, met name in de buurt van andere paarden of zelfs tijdens het rijden.
Je moet de ribben makkelijk kunnen voelen maar niet kunnen zien. Of je paard te dik is kun je bijvoorbeeld ook zien aan vetophopingen bij staart, schouder, (hartjes)billen. De melkproductie kan veel van je merrie vragen, zorg er daarom voor dat je merrie tijdens de dracht goed op gewicht is of iets reserves heeft.
De natuurlijke speenleeftijd bij paarden ligt rond 9 maanden. Op een leeftijd van 1,5 – 3 jaar verlaat een jong paard zijn of haar (familie)groep. In de paardenhouderij worden de meeste veulens al eerder, tussen de 4-6 maanden, gespeend.
Nooit levensvatbaar. "De zaadcel moet de eicel zien te vinden en uiteindelijk kunnen betreden. Maar om de eicel zit een schilletje, en alleen een zaadcel van dezelfde diersoort kan door dat schilletje heen", legt Curfs uit aan Editie NL. "Een dier en een mens liggen te ver van elkaar vandaan.
Concentratie per rietje
Progressieve motile spermatozoa ( PMS ) lijkt voor de meeste hengsten beter in 0,5 ml rietjes. We adviseren om uit te gaan van 100x10.6 te gebruiken per rietje.
Tijdens de dracht kan de merrie gewoon door blijven werken. Beweging is altijd goed, maar pas de werkzaamheden wel aan. Springen, racen of zware dressuuroefeningen kunnen na zes maanden dracht niet meer, maar rustig en recreatief rijden is geen probleem.
wist je dat een paard 30 tot 35 liter water per dag.
10-20 ml per 100 kg lichaamsgewicht per dag (50-100 ml bij 500 kg paard).
De merrie en de hengst worden bij elkaar gebracht, waarbij de hengst de daad kan verrichten bij de merrie. Dus zonder tussenkomst van een fantoombok en rietje zoals bij kunstmatige inseminatie. Bij de natuurlijke dekking zijn er echter diverse scenario's mogelijk.
Dekhengsten lijden vaak een eenzaam bestaan, maar dat is nergens voor nodig. Ze kunnen best bij elkaar in een groep, mits ze over voldoende ruimte kunnen beschikken en er een stabiele hierarchie kan worden gevormd, zo concluderen Zwitserse onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE.
Gust/guste merrie: merrie die niet (direct) drachtig is geworden. Dekgeld: kosten van het gebruik van sperma wat geleverd wordt/is.
De vruchtbaarheidscyclus van de merrie duurt gemiddeld 21 dagen. Een variatie tussen de18 en 24 dagen is hierbij mogelijk. De duur van de hengstigheid kan variëren van 3-6 dagen, dit kan variëren van paard tot paard. De eisprong vindt plaats op het einde van de hengstige periode.
Een hengst en merrie kan je beter niet continu bij elkaar laten lopen, en dienen appart te worden gehouden. Een hengst wil altijd dekken, hij zal de merrie voordurend lastig vallen en achtervolgen. In een weide heeft de merrie niet de gelegenheid om te vluchten.