Het recht van de legitimaris om aanspraak te maken op de legitieme portie (het kindsdeel) vervalt wanneer hij niet binnen een door een belanghebbende (meestal erfgenaam) gestelde redelijke termijn, en uiterlijk 5 jaar na het overlijden van de erflater, heeft aangegeven dat hij zijn legitieme portie wenst te ontvangen.
Als na 20 jaar niemand zich bij de consignatiekas meldt, vervalt het geld aan de Staat. Dit is ook het geval wanneer er gedurende 20 jaar niemand aanspraak heeft gemaakt op de nalatenschap. Dan wordt het geld niet in de consignatiekas gestort, maar gaat het direct naar de Staat.
Hoeveel tijd dat is, verschilt sterk per nalatenschap. In een vrij overzichtelijke situatie duurt de afwikkeling al snel ruim een jaar. In ingewikkelde omstandigheden kan dit ook oplopen tot meerdere jaren. Pas na afwikkeling van de nalatenschap kan de erfenis verdeeld worden onder de erfgenamen.
Testamenten verjaren nooit, ze worden altijd bewaard in de archieven van de notaris. Zodra er een nieuw testament is gemaakt ter vervanging van de voorgaand, blijft de oude versie nog steeds in het archief. Alle testamenten in Nederland zijn geregistreerd in het Centraal Testamenten Register (CTR) in Den Haag.
Op grond van de Wet op het notarisambt is het mogelijk om het openen van een testament uit te stellen tot na de uitvaart. Dit kun je bijvoorbeeld opnemen in je testament als je iemand onterft en niet wilt dat iemand daar achter komt voor je begrafenis. In dat geval is je testament pas na een kleine week openbaar.
De uiteindelijke rekening voor het afwikkelen van de erfenis kan een paar honderd euro zijn als er een duidelijk testament is of wanneer alle erfgenamen het snel eens worden. Maar het kan ook duizenden euro's of zelfs nog meer kosten. Doorgaans worden de notariskosten betaald uit de erfenis.
U kunt uw echtgenoot en uw kinderen in een testament onterven. Uw kinderen hebben wel een speciale positie in het erfrecht. Zo hebben zij altijd recht op een bepaald deel van de erfenis van hun ouders.
Iedereen die belang heeft bij een erfenis kan een testament aanvechten. Het beste doet u dit met een advocaat die gespecialiseerd is in erfrecht. Hij of zij kan u helpen om het testament nietig te laten verklaren.
Ook als de ouder in zijn of haar testament heeft vastgelegd dat je onterfd wordt, mag je een deel van de erfenis opeisen. Dit deel heet de legitieme portie en bestaat alleen uit geld, nooit uit spullen van de overledene. Volgens de wet is de legitieme portie de helft van het gewone kindsdeel.
Wettelijke en testamentaire erfgenamen hebben volgens de wet recht op inzage in uw testament. Zij kunnen hiervoor bij de notaris of bij het Centraal Testamenten Register een schriftelijk aanvraag indienen. Dit kan echter alleen na uw overlijden.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
Als u een erfenis krijgt, hoort dit bij uw vermogen - ook al is deze nog niet onder de erfgenamen verdeeld. Over uw vermogen betaalt u misschien inkomstenbelasting. Lees hoe dat zit. Geef in uw aangifte inkomstenbelasting uw aandeel van de erfenis aan bij uw bezittingen en (eventueel) schulden.
Kan ik mijn aangifte van nalatenschap alleen opstellen, zonder notaris? Ja, U kunt altijd zelf een aangifte van nalatenschap opstellen. Er is geen wettelijke verplichting om een een notaris hiervoor in te schakelen, aangezien het niet om een notariële akte gaat.
Wil een van de erfgenamen eigenaar worden van het huis? Dan kan hij de andere erfgenamen uitkopen. De woning kan op zijn naam worden gezet door een zogenoemde akte van verdeling die de notaris voor u opstelt. De erfgenamen stellen de waarde vast in overleg of ze vragen een onafhankelijk taxateur.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Wanneer deblokkeert de bank? Zodra de bank officieel op de hoogte is wie de wettige erfgenamen van de overledene zijn, worden de rekeningen gedeblokkeerd.
Je kunt maximaal €106.671 schenken zónder schenkbelasting, als het bedrag gebruikt wordt voor de eigen woning. De vrijstelling geldt als je schenkt aan iemand tussen de 18 en 40 jaar oud. Diegene, bijvoorbeeld je kind, moet het geld gebruiken voor zijn eigen woning.
Als u tijdens uw leven schenkt, kunnen (klein)kinderen jaarlijks gebruikmaken van een schenkingsvrijstelling. Voor kinderen bedraagt de jaarlijkse vrijstelling € 5.677 en voor kleinkinderen (en anderen) € 2.274. Daarboven is in de eerste schijf 10% en respectievelijk 18% schenkbelasting verschuldigd.
Termijn voor het aanvechten van een erfenis
Voor het bezwaar tegen een erfenis staat een verjaringstermijn van 20 jaar. Het is aanbevolen om bij onenigheid snel met juridische stappen te nemen.
Een executeur kan benoemd zijn om de uitvaart te regelen, de nalatenschap te beheren of om deze ook af te wikkelen. Als er geen wettelijke verdeling is en wel meerdere erfgenamen, dan moet de nalatenschap verdeeld worden. De notaris kan betrokken zijn bij onderdelen of de hele afwikkeling.
Als erfgenaam kunt u zelf bepalen wat u doet met een nalatenschap (erfenis). U kunt deze verwerpen, zuiver aanvaarden of beneficiair aanvaarden. Door te verwerpen doet u afstand van zowel de baten als de lasten (schulden) van de erfenis. U ontvangt niets, maar bent ook niet aansprakelijk voor schulden.
Een onterfd kind heeft geen recht op goederen, maar alleen op geld. Het onterfde kind heeft dus geen recht op het huis of de inboedel.
Kinderen zijn zogenaamde reservataire erfgenamen. Dit wil zeggen dat zij altijd recht hebben op een bepaald deel van de nalatenschap van hun ouders. Je kan ze dus niet onterven, maar het is wel mogelijk om het ene kind meer te geven dan het andere.
De “langst-leeft-al clausule” houdt in dat Erna alles krijgt, daar waar de kinderen niets zullen ont- vangen en dus ook niet zullen moeten betalen. Erna zal slechts successierechten betalen op de ene helft van het gemeenschappelijk vermogen. De andere helft is namelijk reeds van haar.