Het hoofdprogramma wast de vaat normaliter tot ongeveer een uur op een vaste temperatuur. Het automatische programma daarentegen kan zowel de lengte van het programma als de temperatuur aanpassen aan de vuilheid van de vaat.
De duur van een standaard (hoofd)programma is ongeveer 1,5 uur. Een eco programma duurt langer, gemiddeld ongeveer 2,5 tot wel 4 uur. Dit heeft te maken met het feit dat het water minder warm is en er minder water gebruikt wordt.
Ecoprogramma 50°C of optie 'eco'
Geschikt voor de dagelijkse vaat. Dit programma verbruikt minder energie en water. Het duurt wel langer, gemiddeld bijna 4 uur. Het was- en droogresultaat is vergelijkbaar met dat van het hoofdprogramma.
Snel en effectief: 1-uurs programma
Na slechts één uur is je vaat zowel schoon als droog. Zo efficiënt kan vaatwassen zijn.
Intensief: voor zwaar bevuilde en aangekoekte vaat
Dit programma reinigt je vaat met hogere temperaturen van 70 tot 75 graden Celsius en duurt gemiddeld 2.5 uur. Hierdoor verbruikt het meer energie.
Een eco programma duurt ongeveer 3,5 uur, dat veel langer is dan een standaard programma. Dit komt doordat de vaatwasser minder water gebruikt, dat ook nog eens kouder is dan bij een kort of intensief programma. Om je bekers en borden goed schoon te weken, heeft de vaatwasser hierdoor meer tijd nodig.
Kies bij een gewoon vieze vaat het eco-programma. Dit bespaart gemiddeld 30 procent elektriciteit en een kwart water ten opzichte van het standaardprogramma. Is de afwas nauwelijks vies? Dan kan je ook het korte programma kiezen: ook zuinig en snel klaar.
Wat kost een vaatwasser per keer? Een vaatwasser is een behoorlijke energievreter. Een vaatwasser kost per keer ongeveer tussen de € 0,15 en € 0,25. De kosten voor een vaatwasser per keer zijn erg afhankelijk van het energielabel, zeker de laatste jaren zijn vaatwassers een stuk efficiënter en zuiniger geworden.
De gemiddelde temperatuur van een vaatwasmachine is ongeveer 51-60°C. Dit komt omdat de watertemperatuur in de vaatwasmachine heet genoeg moet zijn om het afwasmiddel te laten oplossen en te laten werken, terwijl voedsel- en vetresten worden verwijderd.
Je vaatwasser openzetten of dicht laten nadat het programma is afgerond? De meningen verschillen. Veel mensen zetten de deur van hun vaatwasser op een kier om de stoom eruit te laten en de vaat sneller te laten drogen, maar wij adviseren je om de vaatwasser na de 'pieptoon' 15 tot 30 minuten dicht te laten.
Open de vaatwasser niet tijdens het programma. Veel vaatwassers zijn uitgevoerd met aquastop, dit is een beveiliging die er voor zorgt dat de watertoevoer stopt bij een defect of het openen van de vaatwasser. Er zijn ook vaatwassers met deurvergrendeling of kinderbeveiliging verkrijgbaar.
Een vaatwasser verbruikt gemiddeld tussen 10 en 20 liter water en ongeveer 1 kWh elektriciteit per wasbeurt voor een toestel van klasse A, maar tussen 1,4 en 1,5 kWh voor een toestel van klasse C en D.
De halve belading is een wasprogramma voor een vaatwasser die niet helemaal vol is. Zo kan je de helft aantal borden, glazen, bestek en kopjes alsook minder potten, pannen en plastic dozen in de vaatwasser steken met zogenaamd minder verbruik, maar met dezelfde was- en droogkwaliteit.
Wat is beter voor het milieu: afwassen in een teiltje of in de vaatwasser? Het teiltje wint! Als je alle vaat in de afwasmachine stopt, verbruik je per jaar 2 tot 3 keer zoveel energie als wanneer je de afwas in een teiltje met de hand doet.
Verbruik van oud model koelkast kan oplopen tot ruim 550 kWh per jaar (€ 120,-); oud model vriezer verbruikt al gauw 360 kWh (€ 80,-). Een groot plasmascherm (niet veel voorkomend) verbruikt zo 420 kWh (€ 90,-). Alternatief: lcd-tv (€ 35,-) of led-tv. Jaarlijks verbruikt een vaatwasser circa 305 kWh (€ 65,-).
Zuinig wassen duurt lang
Vaak wordt gedacht dat lange wasprogramma's veel energie verbruiken. Maar dat klopt niet, het is juist andersom. De lage temperatuur wordt goedgemaakt door het lange wasprogramma, om toch goed schoon te wassen. Ecowasprogramma's duren daarom een stuk langer dan normale programma's.
Het eco-programma heeft een lagere temperatuur en duurt langer dan een gewoon programma: de was wordt met minder energie toch schoon. Dat de machine langer bezig is, kost nauwelijks energie: het stroomverbruik zit vooral in het opwarmen van het water.
Gemiddeld gebruikt een vaatwasser 1 á 1.5 liter water per keer minder dan afwassen met de hand. Wel is met de hand afwassen in de meeste gevallen beter voor het milieu. Tenminste, als je zuinig afwast.
Wassen op lage temperaturen óf op de eco-stand? Veel wasmachines hebben naast 'normale' programma's van 30 graden, ook een eco-programma waarmee je gewoon voor warmere temperaturen kunt kiezen. De eco-stand is zo'n 30 procent zuiniger dan het gewone wasprogramma op 40 of 60 graden (Nibud).
Jazeker! Het eco-programma gebruikt maar liefst dertig procent minder energie. Per wasbeurt scheelt dat al snel zo'n €0,07, oftewel €7,- per 100 wasbeurten. En daarbij gebruiken de meeste eco-programma's veel minder water, soms wel tot tientallen liters per wasbeurt.
Met de eco-stand bespaar je zo'n 30% ten opzichte van het gewone wasprogramma op 40 of 60 graden. Dat komt door de temperatuur die wordt gehaald tijdens het programma. Een eco-programma op 40 graden haalt namelijk deze temperatuur niet: je wasmachine draait op een lagere temperatuur.