Nachtangsten duren vaak tussen de 5 en 25 minuten. Je kind is ontroostbaar tijdens een nachtangst. Zweten en een verhoogde hartslag zijn niet ongewoon tijdens een nachtangst. Nachtangsten komen voor tijdens NON-REM slaap (als je kind uit de diepe slaap komt).
Er is echter geen medicijn dat nachtangsten kan voorkomen. Volwassenen worden soms verwezen naar een psycholoog. Dit kan iemand helpen om de aanvallen onder controle te houden. Slaapadviezen zoals een regelmatig slaapritme hanteren en het vermijden van stress, alcohol en cafeïne, kunnen een positief effect hebben.
In de nacht zelf duurt een night terror een paar minuten tot een half uur. Vaak komt het maar één keer in de nacht voor, slechts in enkele gevallen meerdere keren. Het kan zijn dat je kindje er elke nacht last van heeft (of eigenlijk: dat jij er elke nacht last van hebt), maar vaker hebben kinderen het af en toe.
Wellicht ben je dan getuige van een zogeheten night terror, pavor nocturnus of nachtangst, wat weliswaar heel beangstigend, maar ook perfect normaal is tussen de leeftijd van 3 tot 12 jaar. Je kindje heeft hier ook – al lijkt het niet altijd zo – totaal geen last van: ze herinneren zich de volgende dag niets meer.
Nachtangsten vinden meestal plaats voor middernacht, tijdens de non-REM slaap van je kind. Vaak is dit zo'n 1 tot 2 uur nadat je kind in slaap is gevallen. Je kind zit of staat ineens gillend rechtop in zijn bed en het lijkt of hij wakker is. Maar je kan geen contact met hem krijgen en troosten lukt ook niet.
Als iemand last heeft van nachtangst, duurt dat meestal maar een paar seconden. Het helpt ook om het licht aan te doen, zodat de slaper helder kan zien als hij wakker wordt, daardoor niet verward raakt en kalm blijft. Nachtangst is op zichzelf niet gevaarlijk.”
Oorzaken nachtangsten
Er is niet veel bekend over de oorzaken van nachtangsten. Toch lijkt het er op dat tijdens een nachtangst één deel van het brein in slaap is, terwijl het andere deel juist wakker is. Hierdoor lijkt het alsof je kindje wakker is, maar word je kindje niet rustig van jouw aanwezigheid.
Een slaappaniekaanval noemen we ook wel pavor nocturnus, night tantrum of night terror. Het is een slaapprobleem wat veel kinderen doormaken. Het komt vooral voor rond de leeftijd van 3 jaar, maar jongere en oudere kinderen kunnen er ook last van hebben. Na het vijfde jaar komt het niet zo vaak meer voor.
Een aanval van nachtangst gaat gepaard met schreeuwen, wild bewegen, een hoge hartslag en wijdgeopende ogen. Dit duurt enkele minuten, waarna je het je vaak niet kunt herinneren. Nachtangst is een parasomnie en wordt ook wel pavor nocturnus of nachtterreur (night terrors in het Engels) genoemd.
Een nachtmerrie kan zowel bij kinderen als bij volwassenen voorkomen. Bij kinderen komt het vooral veel voor bij kinderen tussen de leeftijd van 3 en 6 jaar. Zowel jongens als meisjes kunnen last hebben van een nachtmerrie, het lijkt vaker voor te komen bij meisjes dan bij jongens.
Slaapregressie 4 maanden: omrollen. Slaapregressie 8 maanden: zitten en kruipen. Slaapregressie 12 maanden: beginnen met lopen. Slaapregressie 18 maanden: zelfstandig lopen.
Zeg je afspraken niet af en annuleer je plannen niet na een slechte nacht. Onbewust geef je je slaapproblemen daardoor meer macht en voed je je angst. Door je niet tegen te laten houden ontstaat het gewenste effect: je angsten worden kleiner, want in de praktijk valt het vrijwel altijd mee.
Wat kan je doen tegen nachtmerries? Als je je nachtmerries wil stoppen of verminderen, doe je er goed aan om je nare droom te delen met anderen. Vertel over je droom en je zal zien dat het oplucht. Zo ga je met een gerust hart slapen en is de kans kleiner dat je opnieuw badend in het zweet wakker schrikt.
Je nachtmerries wekken nare gevoelens op zoals angst, paniek, verdriet, woede rusteloosheid of stress. De nachtmerrie zorgt er vaak voor dat je wakker schrikt. Meestal kost het je daarna moeite om weer in slaap te vallen. Je kunt je jouw nachtmerries over het algemeen goed herinneren wanneer je wakker wordt.
Probeer een regelmatige slaapritme aan te houden. Ga elke dag op ongeveer dezelfde tijd naar bed en sta op ongeveer dezelfde tijd op. Drink voor het naar bed gaan geen koffie, alcohol of andere cafeïnehoudende drank, zoals cola en energiedrinks. Vermijd ook (zwaar) eten 's avonds.
Nachtmerries bestaan in grofweg twee soorten. Er zijn nachtmerries die ontstaan na een traumatische ervaring. In deze nachtmerries vindt vaak een herhaling van de vervelende ervaring plaats (of het lijkt erop). Deze nachtmerries worden posttraumatische nachtmerries genoemd.
Spanning en slaaptekort kunnen ervoor zorgen dat je kind nachtangsten krijgt. Zorg daarom voor vaste bedtijden en genoeg nachtrust. Rust en regelmaat overdag kunnen ook helpen. Als het vaak voorkomt, haal je kind dan een kwartier voordat het meestal gebeurt even uit bed om bijvoorbeeld te plassen.
Behandeling somnambulisme
Daarom kan een regelmatig slaappatroon en ontspanning helpen slaapwandelen te beperken. Voor volwassen is het aan te bevelen geen alcohol/drugs te gebruiken. In sommige gevallen kunnen ontspannings- of gedragstherapie uitkomst bieden.
Slaapverlamming (slaapparalyse) treedt op tijdens de slaap: je bent enkele minuten wakker terwijl je niet kan bewegen, je ogen niet kan openen en niet kan spreken. Dit gaat regelmatig gepaard met hallucinaties, zoals het gevoel hebben dat iemand in de kamer is of dat iemand je bedreigt, terwijl je niets kan doen.
Slaapproblemen zijn een van de veelvoorkomende klachten van een angststoornis. Angst en slechte slaap hebben namelijk een directe relatie tot elkaar. Slechte slaap kan het risico op angst vergroten en angst kan er weer voor zorgen dat in slaap vallen wordt bemoeilijkt.
Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor insomnia. Je slapeloosheid kan bijvoorbeeld ontstaan vanuit een periode van stress of door een emotionele gebeurtenis zoals het overlijden van een dierbare. Het begint met een paar nachten slecht slapen en vervolgens kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Ook binnen het werk is er kans op (langdurige) uitval van de werknemer. Angststoornissen vallen in een categorie psychische aandoeningen die met therapie en eventuele medicatie goed te behandelen is en met de juiste behandeling is volledige genezing absoluut mogelijk.
Je kunt iets zeggen als: “Lieverd, je had een enge droom, maar nu ben je wakker en alles is goed. Je bent veilig.” Vertel dat de enge dingen in de nachtmerrie niet in onze (echte) wereld zijn gebeurd. Geef ruimte voor de emotie van angst door te zeggen dat je begrijpt dat je kind bang is.