Vroeg opstaan is niet iets wat je van de een op de andere dag geleerd hebt. Het is een manier van leven die aan je moet leren en die tijd nodig heeft. Je lichaam heeft ongeveer 30 dagen nodig hier aan te wennen.
Waarom vroeg opstaan gezond is
Finse wetenschappers ontdekten dat ochtendmensen gezonder eten, waardoor hun afvalpogingen sneller vruchten afwerpen. Mensen die laat opstaan, eten daarentegen vaak meer suiker, minder eiwitten en hebben bovendien een grotere kans op hart- en vaatziekten.
Je hebt je gewone 7 tot 9 uur slaap nodig, ongeacht hoe laat je wekker staat. Stel dat je dus iedere dag om 6:00 opstaat, dan betekent dit dat je idealiter om 22:00 uur tussen de wol moet liggen. Heb jij dus een '9-tot-5'-baan, dan houdt dit in dat je na je werk maar een paar uur hebt waarin jij je leven kunt leiden.
Ze hebben minder stress. Als je om 7.30 uur nog in bed ligt, terwijl je om 8.00 uur de deur uit moet, dan kan je ervan verzekerd zijn dat je dag begint met haasten. Vroege vogels beginnen de dag ontspannen, met tijd om zich klaar te maken, te ontbijten, zich voor te bereiden op de werkdag of zelfs alvast te sporten.
De precieze tijd hangt natuurlijk wel samen met hoe laat je op moet staan, maar met acht uur slaap kom je uit op 6.37. Voor de meeste mensen die van negen tot vijf werken een prima tijd om op te staan.
Breng routine aan
Om zo snel mogelijk te wennen aan het vroege opstaan, is het belangrijk hier een routine in aan te brengen. Dat wil zeggen: iedere dag op hetzelfde tijdstip opstaan. Begin niet met één of twee dagen vroeg opstaan, maar doe dit gelijk de hele week.
'Dat hangt af van twee dingen: hoeveel slaap je nodig hebt, en of je een ochtend- of een avondmens bent', zegt slaapexpert en oprichter van Shleep Els van der Helm. 'Maar vijf uur is zelfs voor een ochtendmens wel erg vroeg. Natuurlijk wakker worden, dus niet van een wekker, is het beste.
In de meeste gevallen gaat het om een gebrek aan slaap of een gebrek aan rust net voordat we willen gaan slapen. Door goed naar ons lichaam te luisteren kunnen we er eenvoudig voor zorgen dat we minder moeite met opstaan hebben. Tip: probeer met name in het weekend eens op tijd naar bed te gaan.
Als je om 8.30 uur uit bed stapt om om 9 uur te gaan werken, is de kans groot dat je nog niet klaar bent om goed te presteren. Door eerder op te staan geef je je lichaam de kans om volledig te ontwaken op natuurlijke wijze, zonder dat je afhankelijk bent van die driedubbele espresso.
Toch is het bewezen dat het beter is om 's ochtends zo vroeg mogelijk te beginnen met leren, aangezien je op dit moment van de dag de meeste informatie opneemt. Mocht leren in de avond beter werken voor jou? Geen zorgen, leer dan gewoon in de avond.
De Nederlanders gaan gemiddeld om 12:07 slapen en staan na 7:30 op, wat neer komt op gemiddeld 7,5 uren per nacht.
Volgens The Wall Street Journal zou je meer dan genoeg tijd hebben, als je om 4 uur 's ochtends uit de veren bent. Dan ben je namelijk het meest productief. Want hoe vroeger je opstaat, hoe meer tijd je hebt (zonder afleiding) om je bucketlist af te werken.
Een ochtendhumeur ontstaat eigenlijk door een verstoring van je hormonen. Een paar uur voor je wakker wordt, maakt je lichaam namelijk cortisol aan. Maar als je een ochtendhumeur hebt, maakt je lichaam daar niet genoeg van aan. Hierdoor kun je een slecht humeur krijgen.
Teveel slaap betekent dat je te lang in bed ligt, en alles met het woord je 'te' is niet gezond. Je bent passief, voelt je passief, gebruikt je spieren niet waardoor je lichaam ze maar gaat afbreken, je doorbloeding verslechterd en je algehele conditie gaat achteruit.
Maar als ze ouder worden veranderen hun hersenen ook, waardoor ze moeilijker in slaap vallen. Ook is er natuurlijk tijd nodig voor huiswerk, sport en een beetje niksen. De perfecte starttijd ligt dus uiteindelijk rond half tien. Een uur later dan nu.
Wie vroeg opstaat, kan zijn dag veel ruimer indelen. Hij (of zij) kan meer tijd besteden aan taken zoals kinderen klaarmaken voor school, de kinderen naar school brengen enz. Dit leidt tot minder stress en bijgevolg een gezondere levensstijl: minder maagproblemen, haaruitval, slechte bloedcirculatie, enz.
Porders waren mensen die voor dag en dauw opstonden en volgens een vaste route mensen wakker maakten. Dat deden ze door met lange stokken tegen deuren en ramen te 'porren'. Pas toen in het begin van de twintigste eeuw wekkers goedkoper en betrouwbaarder werden verdween dit beroep weer.
Biologische klok
Volgens sommigen is 22.00 uur de beste tijd om naar bed te gaan en 6.00 uur de beste tijd om op te staan.
Wil je er echt alles aan doen om energiek wakker te worden? Zorg er dan voor dat je beweegt zodra je eenmaal uit bed bent gestapt. Bewegen is een goede manier om wakker te worden en de slaap van je af te schudden. Je zult merken dat de energie het langzaam gaat winnen van je moeheid.
Wij hebben een indicatie van bedtijden voor pubers voor je op een rijtje gezet: 12-15 jaar: tussen 21:00 uur en 21:30 uur. 15-17 jaar: tussen 21:30 uur en 22:00 uur. 17-18 jaar: tussen 22:00 uur en 23:00 uur.