Door verstopping van de afvoergang ontstaat stuwing van speeksel in de speekselklier (het speeksel kan niet weg) waardoor klachten optreden. Deze verdwijnen vaak na enige tijd vanzelf omdat beperkte afvloed van speeksel langs de steen meestal mogelijk is.
Een aanval kan een paar uur duren. De klachten beginnen vlak voordat u gaat eten of tijdens het eten. Dan wordt er namelijk meer speeksel gemaakt. De speekselklier zwelt extra op.
Een eenvoudige verstopping kan worden behandeld met pijnstillers en het stimuleren van de speekselproductie door bijvoorbeeld zure snoepjes te eten en door de klier te masseren. Bij een bacteriële ontsteking kan de behandeling worden aangevuld met antibiotica.
Een acute ontsteking wordt niet meteen behandeld. De afvloed van speeksel en soms pus kan worden geholpen door een zuur dieet en massage van de speekselklier in de richting van de uitvoergang, als dit niet te pijnlijk is. Antibiotica en onderzoek naar bacteriën die de ontsteking veroorzaken zijn meestal niet nodig.
Bij een acute infectie van een speekselklier heb je last van een pijnlijk gezwollen speekselklier, meestal aan 1 zijde. De overliggende huid kan rood verkleurd zijn. Je kunt algemene klachten hebben zoals koorts. Bij drukken op de klier kan er soms etter uit komen.
U kunt de afgifte van speeksel stimuleren door voedsel te eten waar goed op moet worden gekauwd. Bijvoorbeeld wortels of suikervrije kauwgom. Verder wordt de afgifte van speeksel versterkt door het eten van licht zuur voedsel, zoals fruit of komkommer.
Als een bacteriële infectie de speekselklierontsteking veroorzaakt, is een antibioticakuur nodig. Bij een chronisch of steeds terugkerende ontsteking kan de arts de ontstoken klier operatief verwijderen. Zowel de KNO-arts als de kaakchirurg is betrokken bij de behandeling van speekselklierontstekingen.
In de oorspeekselklier is 20% van de gezwellen kwaadaardig, in de onderkaakspeekselklier is 50% kwaadaardig en in de speekselklier onder de tong 70% kwaadaardig. Hoe kleiner de speekselklier, hoe groter de kans op kwaadaardigheid. Soms komen in een speekselklier uitzaaiingen voor van andere tumoren in het lichaam.
Een vergrote lymfeklier in de hals kan meestal geen kwaad. Deze verdwijnt vanzelf zodra de ontsteking voorbij is. Ga naar uw huisarts als de halsklieren langer dan 2 weken vergroot blijven.
'Shockwave' behandeling (niersteenvergruizing) kan een optie zijn. Hierbij wordt gebruik gemaakt van ultrageluidsgolven om de stenen te breken. De stukjes steen komen dan meestal vanzelf uit het speekselklierkanaal.
Blijf goed kauwen
Kauwen zorgt voor de aanmaak van meer speeksel. Door bijvoorbeeld op (suikervrije) kauwgom, komkommer of stukjes wortel te kauwen wordt er meer speeksel aangemaakt. Ook zuigen op waterijs, of pepermunt kan helpen om meer speeksel aan te maken.
Hoe vaak komt speekselklierkanker voor? Speekselklierkanker is een zeldzame ziekte. In 2021 kregen 211 mensen de diagnose speekselklierkanker.
Uw speekselklieren kunnen tijdelijk niet goed werken of uw speekselafgifte kan geremd zijn door het gebruik van medicijnen. In beide gevallen kunt u de speekselproductie stimuleren. Eet bijvoorbeeld voedsel waarop u goed moet kauwen. Denk aan stevige bruine boterhammen, wortels of suikervrije kauwgom.
Er zijn drie grote speekselklieren links en rechts. De oorspeekselklier (glandula parotis) ligt onder de huid bij de kaakhoek. Deze klier is met de vingers alleen te voelen bij zwelling of ontsteking. De bijhorende uitvoergang ligt in het wangslijmvlies tegenover de bovenste kiezen.
Speekselstenen kunnen thuis worden verwijderd met massage, of door de productie van speeksel te stimuleren door op zuur fruit te zuigen. Als de oplossingen voor thuis geen succes hebben, ga dan naar je huisarts.
Speeksel is van essentieel belang voor onze mondgezondheid. Zonder speeksel vallen tanden en kiezen ten prooi aan afbraak door cariës, erosie en attritie. Bovendien gaat monddroogte het dagelijks leven domineren, omdat zaken als eten en praten plotseling niet meer vanzelfsprekend zijn.
Speeksel bevat verschillende enzymen die een begin maken met de vertering van diverse voedingsbestanddelen, onder andere α-amylase, proteolytische enzymen (eiwitafbraak), lipase (vetafbraak) en polynucleotidasen (DNA- en RNA-afbraak).
Het stimuleren van de speekselafgifte
Eet bijvoorbeeld voedsel waarop u goed moet kauwen. Denk aan stevige bruine boterhammen, wortels of suikervrije kauwgom. De afgifte van speeksel kunt u ook versterken door het eten van licht zuur voedsel, zoals fruit of komkommer.
Een droge mond ontstaat door te weinig speeksel. Het kan zijn dat je te weinig speeksel maakt, bijvoorbeeld door uitdroging, een ontstoken speekselklier of door bepaalde medicijnen. Het kan ook zijn dat het speeksel te snel uit je mond verdwijnt.
Zo'n kwaadaardige tumor heet speekselklierkanker. De meeste tumoren in de speekselklieren zijn goedaardig en groeien langzaam. Ze voelen rubberachtig aan en doen meestal geen pijn.
slikklachten, zoals moeilijk kunnen slikken, pijn bij het slikken of vaak verslikken. veel slijm in de keel. het gevoel dat er iets blijft hangen in de keel. klachten aan 1 of beide oren, zoals dichte oren, slecht horen, pijn die van de keel naar de oren straalt.
Een tumor is meestal onregelmatig van vorm en voelt heel hard aan, want bestaat uit vast weefsel. Ook een jonge volwassene (tot 40 jaar) kan klierzwellingen hebben ten gevolge van een infectie.
Iedere keer als u iets eet of drinkt, vormt zich een doorzichtig, zacht en kleverig laagje op uw tandvlees, tanden en kiezen: (tand)plak. Als u de tandplak die langs de rand van het tandvlees en tussen de tanden en kiezen zit niet verwijdert, veroorzaken de bacteriën in de plak ontstoken tandvlees.