Je laat leiderschap zien wanneer je verantwoordelijkheid neemt voor het veranderen van je omgeving vanuit de overtuiging dat het anders kan of moet. Het is jouw verhaal. Over uitdagingen die zich aandienen, over je streven naar een hoger belang, een andere toekomst.
Tip 1: Leiderschap tonen betekent je fouten toe-eigenen
Van fouten kun je leren, is een bekend gezegde. Toch zie je vaak dat als er fouten gemaakt worden, anderen de schuld krijgen. Het kan ook anders. Door als leider fouten toe te eigenen, kun je leiderschap tonen.
Het is van belang dat leiders de regie nemen. Leiders moeten kunnen motiveren en inspireren. Communicatieve vaardigheden zoals luisteren en het vermogen tot zelfkritiek zijn belangrijk. Van leiders worden vaak ook coachende vaardigheden gevraagd.
Een goede manager bemoeit zich niet met alles. Hij of zij zet de grote lijnen uit, maar leunt op de expertise van anderen. Mensen vrijheid en vertrouwen geven om zelf de juiste keuzes te laten maken, zorgt in de regel voor het halen van betere resultaten en een fijne, creatieve omgeving.
Bij professioneel leiderschap draait het erom dat je laat zien dat je de spil bent in het zorgproces van de organisatie, waarbij je ook invloed uitoefent op de strategische richting van de zorgorganisatie.”
Positief leiderschap is gebaseerd op de positieve psychologie. Als leidinggevende wil je het beste uit jezelf halen en anderen laten floreren, en je behandelt mensen als de unieke persoon die ze zijn, met hun persoonlijke aspiraties, waarden en kwaliteiten.
Leiderschapskwaliteiten zijn de vaardigheden, het gereedschap, het vermogen en gedrag noodzakelijk om anderen succesvol te motiveren en sturen. En toch bevat leiderschap meer. De bekwaamheid mensen te laten groeien door gebruik te maken van hun vaardigheden en competenties.
Dienend leiderschap is leiderschap waarbij leidinggevenden zich dienstbaar opstellen. Ze stellen zich in dienst van de mensen op de werkvloer. Ze richten zich op het bevorderen van het gemeenschapsgevoel en de persoonlijke groei van hun werknemers.
Grote leiders inspireren niet alleen door hun sterke quotes, maar ook door hun daden. De meeste leiders zeggen dat integriteit belangrijk voor ze is, maar echt grote leiders laten hun daden voor zich spreken. Het is beter om zelf te laten zien wat voor gedrag je verwacht, dan dat je dat enkel in woorden uitdraagt.
Echte leiders belonen hun medewerkers, vooral hen die hun hoofd boven het maaiveld uitsteken, en willen het potentieel in iedereen naar boven halen. Ze voelen zich niet bedreigd, sterker nog, ze leiden graag mensen op zoals ze zelf zijn. Verantwoordelijkheid delen maakt het werk immers een stuk makkelijker!
Verpleegkundig leiderschap wordt gevormd door:
het stellen van reflectieve en onderzoekende vragen; het gebruiken van evidence based practice; als rolmodel verschil te maken voor uitkomsten van patiënten, collega-medewerkers, zorgorganisatie en maatschappij.
Een verpleegkundig leider neemt een innovatieve houding aan, weet een gezamenlijke visie te formuleren en uit te dragen binnen het team en de organisatie en naar betrokkenen buiten de organisatie, hij of zij fungeert als rolmodel en kan collega's stimuleren en ondersteunen, ook in tijden van veranderingen.” (7, p. 3).
Hij/zij staat niet open voor kritiek, suggesties of verbeteringen. Hij/zij begrijpt niet goed met welke materie wij bezig zijn. Hij/zij heeft geen of onvoldoende aandacht voor de teamleden. Hij/zij heeft onvoldoende overwicht binnen het team.
Een goede teamleider geeft zijn mensen genoeg vrijheid om nieuwe ideeën te ontdekken, te experimenteren en om een eigen werkwijze te ontwikkelen en aan te passen. Een goede manager zorgt ervoor dat zijn mensen de juiste tools en flexibiliteit hebben om hun werk goed te kunnen doen met voldoende autonomie.
Wat zijn dan de verschillen? Om het zwart-wit te omschrijven: een manager past op de zaak en een leider is vernieuwend. Dit betekent dat het management bezig is om de organisatie draaiende te houden en de controle te houden. Een leider is juist bezig met veranderen en innoveren.
Leiderschap gaat over het invoelen, begrijpen en inspireren van mensen. Het gaat over aandacht, richting geven en mensen in hun kracht zetten. Leiderschap overstijgt management en is onmisbaar in het helpen groeien van organisaties. Maar leiderschap is niet te leren.