Inkoken doe je op matig tot hoog vuur om vocht te laten verdampen uit een gerecht. Zo kun je de saus indikken en wordt de smaak krachtiger.
Wat is indikken of inkoken
Je doet dit door de vloeistof (vaak een sausje) te koken, waardoor vocht verdampt. Je reduceert dus de hoeveelheid vloeistof volgens de aanwijzingen in het recept zodat deze dikker wordt. Op deze manier krijgt de saus meer smaak omdat deze meer geconcentreerd is.
Je kunt sauzen indikken met allerlei bindmiddelen zoals maïzena maar de beste manier om een saus te laten indikken is door ze gewoon te laten inkoken. Laat ze wat langer pruttelen op het vuur zodat het vocht verdampt en de saus vanzelf dikker wordt.
Doe de appelsap in een pan, zet op het vuur en breng aan de kook. Zet het vuur laag en laat het sap zonder deksel (!) inkoken. Check ieder half uur even of er al iets verandert, dat kan best lang duren.
Hoe lang jus inkoken? Voeg aan dit mengsel 500 ml (runder)fond of bouillon toe en blijf roeren tot er een massa ontstaat. Laat dit geheel 5 á 10 minuten inkoken tot je de gewenste dikte hebt bereikt.
Water kookt sneller wanneer je het deksel op de pan zet. Dat komt doordat de warmte in de pan gevangen blijft, waardoor het water sneller het kookpunt bereikt.
De deksel houd je op de pan om de warmte in de pan te houden. Als je bijvoorbeeld water gaat koken voor de pasta kun je het beste de deksel op de pan houden. Dit is tijd én energiebesparend. Omdat de warmte in de pan blijft kun je het vuur lager zetten (als het water kookt).
Maar let op, ook de zoute smaak wordt meer geconcentreerd. Wil je je saus of soep laten inkoken, dan kun je hem beter pas daarna op smaak brengen met zout. Ook is dit de langzaamste methode, het kan wel 20 minuten of langer duren voor je saus dikker is geworden.
Om te sudderen dient men het vuur laag te houden zodat het net niet kookt. Men gebruikt daarbij ook wel een kookplaatje, zodat het vlees niet aanbrandt. Deksel op de pan.
Voeg maizena, bloem of allesbinder toe
Pas wel op hoe je de maizena of bloem aan de saus toevoegt, je wilt immers niet dat de boel gaat klonteren. Neem een beetje van de saus en mix het met de maizena tot een gladde saus. Voeg het daarna toe aan de rest van de saus. Zo gaat het niet klonteren.
Je kunt hem indikken door maïsmeel, maïzena of bloem toe te voegen, een deel van de stoofpot te pureren of door de stoofpot in te koken om het overtollige vocht te laten verdampen. Binnen de kortste keren kun je genieten van een heerlijke hartige stoofpot.
Er zijn zetmeelhoudende bindmiddelen (bijvoorbeeld bloem, aardappelmeel en maïsmeel) en niet-zetmeelhoudende bindmiddelen (eieren, gelatine, boter). Zetmeelhoudende bindmiddelen zijn vaak geur-, kleur- en reukloos en hebben als eigenschap op te zwellen en vloeistof te binden zodra deze wordt verhit.
Allesbinder wordt gebruikt voor het binden van jus, soepen, sauzen, groentenat en stoofschotels. Het is ook een prima middel om de kaasfondue minder plakkerig te maken. Andere middelen om te binden zijn aardappelzetmeel en maizena.
Geen nood, je kunt Maizena namelijk vervangen door bloem, arrowroot en tapioca. Hierbij geldt dat je bloem het beste kunt gebruiken als je het gerecht gedurende langere tijd verwarmt.
Opgeloste stoffen in water zorgen voor een hoger kookpunt en een lager vriespunt. Daarom wordt er bijvoorbeeld 's winters met zout gestrooid. Het smeltpunt van water met zout is tot wel 21 graden (!) Celsius lager dan van zuiver water.
Als je de deksel van de pan laat, verdampt het vocht. Op die manier dikt een saus of soep meer in en wordt deze sterker van smaak. Ben je producten aan het bakken waar vocht in zit, zoals wortels of aardappelen? Dan laat je de deksel ook van de pan zodat het vocht uit de groente verdampt.
Wanneer je iets moet laten inkoken doe je dat best altijd zonder deksel. Zo krijgt de vloeistof die verdampt de kans om te verdwijnen. Wanneer je een deksel zou gebruiken condenseert die damp tegen het deksel en beland zo weer in de pot. Nog een goede tip: zet het vuur zeker niet te hoog wanneer je iets laat inkoken!
Waarom verdampt water sneller als je het verhit? Hoe droger de lucht, hoe beter het water verdampt. Bij hogere temperatuur is er ook meer energie beschikbaar om de verdampingsenergie te leveren, mede daarom gaat dat bij hogere temperaturen sneller.
Soep of bouillon bestaat voor het grootste deel uit water. Dus met met deksel loopt het verdampte water weer in de pan, en zonder deksel verdampt het, en concentreer je je vloeistof. Dus in principe meer smaak. Er zullen echter ook wel wat etherische olieen e.d. verdampen maar dat is minimaal.