Als je exact wil weten hoe oud een boom is, dan tel je best het aantal jaarringen in het onderste van de stam. Immers, een doorsnede van de stamvoet telt heel wat meer jaarringen dan een doorsnede bovenin de stam of van een grote tak. Bij een boom groeit dus elk jaar een laagje bij, in de breedte en in de lengte.
Een jaarring is de optelsom van de wijde cellen van de lente en de kleinere die tot aan de winter worden gevormd. Een boomstam laat zo dus een lijnpatroon van ringen zien. De leeftijd van de boom kan worden bepaald door de ringen te tellen tussen de rand en de kern.
Wel honderd tot tweehonderd jaar! Hoe oud een boom precies kan worden, is afhankelijk van verschillende dingen. Zoals de boomsoort en de plek waar de boom staat. De oudste boom ter wereld is waarschijnlijk al meer dan 4.700 jaar oud en staat in Amerika.
Deze boom is heeft een dikke stam van 180 cm omtrek en een hoogte van 50 cm. Daarna een zware vertakking van 90 cm in 4 armen.
In de lente maakt de boom vrij grote houtvaten aan, in de zomer zijn deze al dunner en in de herfst en winter stopt de groei bijna volledig. Hierdoor ontstaat er een kleurverschil van lichte ringen (grote vaten) en donkere ringen (kleine vaten), dit zijn de jaarringen.
Een lichtgekleurde ring is van het voorjaar, een donkere ring van de zomer en de herfst. Elke donkere ring telt dus voor één jaar. Heeft een boom 30 donkere ringen, dan is hij 30 jaar oud.
De oudste boom ter wereld staat in Zweden, om exact te zijn in het Fulufjället National Park. De boom in kwestie is een spar. Op het eerste gezicht ziet de boom er weinig indrukwekkend uit, maar onderzoekers zijn erachter gekomen dat de wortels van de boom minstens 9.500 jaar oud zijn!
De dikte van een goed groeiende boom kan om zo'n tijdsbestek gemakkelijk meer dan het dubbele zijn van een minder goed groeiende boom. Vrijstaande, goed groeiende eiken op goede bodems bereiken na 100 jaar een stamomtrek van zo'n 2,5 tot 3,5 meter.
De oude Beuk bleek de grootste omtrek te hebben met 4.60 meter. Als je dan uitgaat van de 2,5 cm groei per jaar dan komen we voor deze boom uit op een leeftijd die om en nabij de 184 jaar zal liggen, een eerbiedwaardige oude boom. De Plataan deed er overigens niet veel voor onder qua omvang.
hou het neuskruis met de horizontale stok tegen je neus aan. Kies een boom uit en loop langzaam naar ach- teren, totdat de boom even lang oogt als de verticale stok van het neuskruis. De af- stand die je dan van de boom bent, meet je op. Zo hoog is de boom.
De boom hol is van binnen en het is dus niet mogelijk is om de jaarringen te tellen. De leeftijd blijft een schatting: sommigen beweren dat de boom wel meer dan 1000 jaar oud kan zijn, maar deskundigen houden het op 400 tot 500 jaar.
De grootste en vermoedelijk oudste eik van Ivenack is waarschijnlijk 750 tot 800 jaar oud. Eerder werd aan 1000 tot 1200 jaar gedacht, maar dit is gezien de jaarringbreedte bij deze en andere eiken niet waarschijnlijk.
Bomen lijden niet aan fysiologische veroudering. Met andere woorden: bomen gaan niet dood van ouderdom. Ze gaan dood als gevolg van omgevingsomstandigheden. Dat kan windworp door wortelschade zijn, gebrek aan de benodigde mineralen en alles daartussenin.
Het basis principe van deze dateringsmethode is dat een opeenvolgende reeks met voldoende jaarringen een patroon bevat dat uniek is voor een bepaalde periode en dat andere bomen in dezelfde periode en binnen hetzelfde gebied een vergelijkbaar jaarringpatroon hebben waardoor deze vergelijkbaar zijn.
De bristlecone-den (Pinus longaeva) telde 4862 jaarringen. Het zou tot 2012 duren voor een nog oudere boom werd gevonden, een exemplaar van dezelfde soort van maar liefst 5062 jaar oud. Met de vondst van deze boom, die stamt uit het jaar 3050 voor Christus, werd de schande voor Curry enigszins verzacht.
De oudste westerse levensbomen
In de jaren negentig van de vorige eeuw vonden wetenschappers twee exemplaren in de Canadese provincie Ontario. Deze waren op dat moment al dood, maar ze bleken maar liefst 1653 en 1567 jaarringen te hebben.
De Beuk gedijt goed op vochthoudende, goed doorlatende, kalkrijke, leemhoudende bodem. Hij verdraagt hoge waterstanden of droge zandgronden niet. De boom leeft in symbiose met een schimmel (mycorrhiza). De boom kan goed tegen schaduw, maar niet tegen direct zonlicht als om de boom andere planten worden verwijderd.
Beuken worden niet zo oud. Ze zijn erg gevoelig voor veranderingen in de bodem. Gemiddeld bereiken ze een leeftijd van 150 jaar, soms 200 jaar. Bij Laren in Gelderland staat de oudste beuk van Nederland; deze heeft de uitzonderlijk hoge leeftijd van 400 jaar.
Onder deze voorwaarden wordt hij niet hoger dan 35 m. De beuk schiet wortel over een uitgestrekt terrein maar hoewel sterk vertakt is dit wortelgestel zeer oppervlakkig en dringt het voor het merendeel niet dieper dan een paar tientallen centimeter de bodem in.
De oudste boom is volgens hen metingen de Marialinde in Oisterwijk. Deze staat op het plein De Lind achter het gemeentehuis en telt 632 jaren. De eerst bekende gedocumenteerde vermelding van deze boom dateert uit 1388. De linde overleefde toen een felle brand en zou daarom bovennatuurlijke krachten hebben.
De lengtegroei neemt elk jaar af. Als een boom volwassen is, is de lengtegroei teruggebracht van 30 a 150 cm per jaar naar 0.5 a 4 cm per jaar. Op zich hoeft de boom niet meer groter te groeien, maar de boom heeft de scheuten nodig om er bladeren en bloeiwijzen mee te maken.
Het gewicht varieert van 600 tot 8000 kilo, met een maximale kluitdoorsnede van ruim 2 meter. De prijzen zijn afhankelijk van leeftijd, soort en formaat en lopen uiteen van € 600,- tot € 8.000,- Bomencentrum Nederland heeft ruim 100 soorten grote bomen op voorraad.
De duurste Bonsai boom: Een eeuwenoude den, verkocht voor 1,3 miljoen dollar op de Internationale Bonsai Conventie in Takamatsu, Japan. Een andere dure Bonsai boom, te koop voor ongeveer 90.000 dollar.
Deze kustmammoetboom (Sequoia sempervirens) van 115,61 meter staat in een afgelegen deel van het Redwood National Park in het noordwesten van de Amerikaanse staat Californië. De boom, ontdekt in 2006, is vernoemd naar Hyperion, de Titaan uit de Griekse mythologie.