Het herkennen van versleten tandwielen is vrij eenvoudig. Bij goede tandwielen zijn de tanden even dik en gelijk, waardoor de ketting soepel over de tandwielen loopt. Versleten tandwielen zijn te herkennen scherpe punten.
Als de ketting beweegt/ omhoog komt op de tanden als je hem onder spanning zet is er sprake van slijtage. Voorbladen gelijk met het spul achter vervangen is wel snel, als dat nodig is heb je wel erg ver doorgerende met vesleten meuk. Normaal gaan de grotere tandwielen wel een paar beurten extra mee.
Maar hoe zit het dan met je tandwielen? Om te beginnen een afbeelding van hoe een goed tandwiel eruit hoort te zien. Deze heeft een nette strakke vorm waar de ketting mooi soepel overheen kan lopen. Zodra je tandwiel versleten is beginnen de tandjes te lijken op een soort haaienvin.
Wel zie je het vaak aan de afgeronde tandjes van de cassette. Bijvoorbeeld als de hoekjes een beetje op gaan staan of een beetje over gaan hangen als een soort haaienvinnetjes. Wanneer je cassette erg versleten is, kun je het ook zien en voelen aan je fietsketting die over begint te slaan.
Daar is geen algemeen geldende maatgevende hoeveelheid tijd of kilometers voor. De een zegt een jaar, de ander zegt 10.000km. Beide kan waar zijn, maar veel is afhankelijk van o.a. de kwaliteit van je materiaal. Staal slijt langzamer dan aluminium en is ook nog goedkoper (en zwaarder).
De 3000-kilometer-regel
Om deze versnelde slijtage van cassette en kettingbladen te voorkomen, is een algemene vuistregel om de ketting van je fiets elke 3000 km te vervangen. Let wel, dit is slechts een richtlijn.
Een Campa of TA Specialites groot voorblad gaat ca. 12.000 km mee.
De gemakkelijkste manier om erachter te komen wanneer dit het geval is, is met behulp van een kettingmeter. Hiermee controleer je gemakkelijk de afstand tussen de verschillende kettingschakels en weet je precies wanneer je ketting aan vervanging toe is.
Hoe weet je wanneer je derailleurwieltjes vervangen moeten worden? Dan zul je goed naar de tandjes moeten kijken. Beginnen ze spits te worden? Dan zijn ze versleten en aan vervanging toe.
Het achtertandwiel slijt meestal sneller dan het voortandwiel omdat het achtertandwiel in de meeste gevallen veel minder tanden heeft dan het voortandwiel waardoor het achtertandwiel 2 tot 3 keer meer rondgaat en dus meer wordt gebruikt dan het voortandwiel.
Afhankelijk van de staat van onderhoud, weersomstandigheden en de omgeving waarin je fietst slijt je ketting. Dit bepaalt ook het moment waarop het tijd is voor een nieuwe. De vuistregel die je kan hanteren is dat het verstandig is om je ketting ergens tussen de 3000km en 5000km te vervangen.
Het tandwiel Een tandwiel is een soort wieltje. Het zit in allerlei apparaatjes die ronddraaien. In machines en apparaten waar onderdelen ronddraaien, zitten vaak tandwielen. Denk maar aan auto's, fietsen en blikopeners.
Bij Schwalbe standaardbanden kan men grofweg uitgaan van een kilometrage van 2.000 tot 5.000 kilometer. De banden uit de Marathon-familie gaan in de regel tussen de 6.000 en 12.000 kilometer mee. Bij de lichte Marathon Racer en Marathon Supreme is dit wat minder (ca. 5.000 tot 9.000 km).
Gemiddeld kan je zo'n 5000 tot 6000 kilometer met één ketting en één cassette doen. Een snelle kostenberekening voor een Ultegra 11 speed-R8000-cassette (82 euro) en een Shimano 11-speed HG701-ketting (38 euro) geeft een prijskaartje van zo'n 120 euro na 5000 à 6000 kilometer.
Een kettingsetje gaat ongeveer tussen de 20.000- en 35.000 km mee. Soms langer en soms korter afhankelijk van de berijder. Een ketting smeer je aan de binnenkant en ongeveer om de 300km bij droog weer. Rij je in de regen dan mag je iets vaker smeren.
Meestal gaat een distributieketting zo'n 100.000 a 150.000 kilometer mee. Hierna moet de distributieketting vaak vervangen worden. Het is namelijk zo dat wanneer u de distributieketting langer gebruikt, de ketting niet meer goed zijn werk doet.
Je steekt de kettingslijtagemeter aan de ene kant tussen een schakel, en aan de andere kant valt de punt dan automatisch tussen twee andere kettingschakels. Hoe verder de ketting versleten is hoe verder de schakels uit elkaar staan. Er ontstaat dus meer ruimte tussen de schakels.
Ondanks dat een slag in je fietswiel niet direct gevaarlijk is, is het wel aan te raden om het slag in het wiel van je fiets te repareren. Zelfs de kleinste afwijking kan onder de verkeerde omstandigheden tot gevaarlijke situaties leiden, ook al zal dit meestal niet het geval zijn.
Een vastzittende kettingschakel kan leiden tot doortrappen en schakelproblemen. Om dit probleem op te lossen, is het nodig de vastzittende schakel in de ketting te vinden. Dat kan door eerst de ketting over het kleinste achtertandwiel te schakelen en een achterwaartse draai met de pedalen te maken.
Een Fietsenmaker factureert ongeveer € 35 per uur ex BTW.
Schoonmaken met een borstel
Spuit de cassette in met een kettingontvetter en laat deze een paar minuten intrekken. Let er goed op dat je dit spul niet tussen je (achter)lagers loopt. Vervolgens rag je met de borstel flink tussen de verschillende kransjes. Doe dit tegen de rijrichting in.
Een ketting rekt tijdens het gebruik iets uit en wordt een paar millimeter langer. Een te ver opgerekte ketting vreet de kettingwielen aan. Het is dus zaak om de ketting te vervangen voordat deze te lang wordt.
Technische specificaties Shimano Ultegra HG701 Ketting 11 speed 116 schakels.