Hierin staat: waarom onvrijwillige zorg noodzakelijk en proportioneel is; hoe het toezicht is geregeld tijdens de toepassing ervan; hoe lang de onvrijwillige zorg verleend kan worden (dit is maximaal twee weken).
Stap 1: In stap 1 wordt eerst wordt door de zorgverantwoordelijke en de deskundige uit een andere discipline, overwogen of het toepassen van de onvrijwillige zorg in verhouding staat tot het verwachte ernstig nadeel dat zou ontstaan, bij het niet toepassen van de onvrijwillige zorg.
Als je naaste zich verzet tegen de zorg die zorgverleners geven, noem je dat onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen worden gegeven om 'ernstig nadeel' te voorkomen. Bijvoorbeeld bij verwaarlozing of omdat je naaste een gevaar is voor zichzelf of de omgeving.
Wat is onvrijwillige zorg? Onvrijwillige zorg is: zorg waarmee de cliënt of zijn vertegenwoordiger niet instemt en zorg waarmee de vertegenwoordiger heeft ingestemd maar waartegen de cliënt zich verzet.
Daarvoor hebben het CIZ en de rechter een medische verklaring nodig. Hierover nemen we contact met u op. Een onafhankelijke arts ziet uw familielid en kijkt of (onvrijwillige) opname geschikt kan zijn. Deze arts stelt dan de medische verklaring op.
Zolang onvrijwillige zorg noodzakelijk blijft om ernstig nadeel te voorkomen → zo door met evaluatie van het zorgplan en verlenging onvrijwillige zorg met maximaal 6 mnd.
Dwang en drang zijn vormen van beïnvloeding waarmee beoogd wordt iemand iets te laten ondergaan of tot bepaald handelen of nalaten aan te zetten. Kenmerkend voor dergelijke vormen van beïnvloeding is dat de keuzevrijheid wordt ingeperkt.
Hoe lang de onvrijwillige zorg zal duren, met een maximum van 2 weken.
Wet zorg en dwang (Wzd)
Onvrijwillige zorg of opname kan nodig zijn als er gevaar (ernstig nadeel) dreigt voor de persoon zelf of anderen. Het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) verzoekt de rechter een rechterlijke machtiging te verlenen (tot opname en verblijf) of een inbewaringstelling te verlengen.
De Wzd onderscheidt de volgende negen categorieën onvrijwillige zorg: a. medische handelingen en therapeutische maatregelen; b. beperken van de bewegingsvrijheid; c. insluiten; d.
De zorgverantwoordelijke is een ter zake kundige arts of iemand die valt 'binnen een categorie die door de minister is aangewezen als deskundig'. De zorgaanbieder wijst vervolgens aan wie dat binnen de zorgorganisatie kan zijn.
De cliëntenvertrouwenspersoon kan ondersteunen en informatie geven bij vragen die er ontstaan rondom onvrijwillige zorg. Daarnaast kan de CVP ondersteuning bieden bij problemen rond de opname of het verblijf in een zorginstelling en in het doorlopen van de klachtenprocedure.
Medewerkers in de ouderenzorg, geestelijke gezondheidszorg, verstandelijk gehandicaptenzorg en de thuiszorg passen vrijwel dagelijks maatregelen toe die de vrijheid van hun cliënten beperken. Denk aan het gecamoufleerd toe- dienen van medicijnen of het met Zweedse banden voorkomen dat cliënten uit bed vallen.
Voorlichting geven aan een cliënt of medewerker die er geen gebruik van wil maken heeft niet zo veel zin. In dat geval kun je als zorgverlener nog kijken of je de cliënt of de medewerker kunt overtuigen van de voordelen die het gebruik ervan oplevert.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) gebruikt een brede definitie: vrijheidsbeperking omvat alle maatregelen (fysiek en verbaal) die de vrijheid van cliënten beperken. Het gaat dus om: fysieke maatregelen (afzondering, onrustbanden, verpleegdekens, tafelbladen) medicatie die het gedrag beïnvloedt.
Zorg wordt als onvrijwillig gezien als de cliënt niet heeft ingestemd met zorghandelingen of als de cliënt zich er tegen verzet. Bij wilsbekwame cliënten die er zélf om vragen mogen vrijheidsbeperkende maatregelen, zoals het op slot doen van de deur, wel toegepast worden in de thuissituatie.
In de Wet zorg en dwang staat dat er ernstig nadeel is als er (een grote kans is op) bijvoorbeeld verwonding of levensgevaar. Er is ook sprake van ernstig nadeel als uw familielid zichzelf verwaarloost of financieel in de problemen raakt. Of als hij agressie bij anderen oproept.
Kalmerende medicijnen lossen onbegrepen gedrag niet op. Tijdelijk gebruik van dit soort medicijnen is soms nodig, maar altijd als noodmaatregel en mét een plan voor afbouw. Zo staat het ook in de Wet zorg en dwang die per 1 januari 2020 van kracht is.