Teken in je huis komen 9 van de 10 keer uit je eigen tuin, de andere keren door wandelingen in groene of bosrijke gebieden.Ze worden door jezelf, je huisdieren of kinderen naar binnen gebracht. Om het gevaar in je directe omgeving wat te verkleinen kunt u een aantal maatregelen nemen.
Een teek die in een gemiddeld huis terecht kom zal na een dag of 5 sterven omdat de lucht te droog is. Dat geldt ook voor de eitjes. Het tekenvrij houden van huisdieren is wel heel nuttig. Daarmee wordt voorkomen dat teken via een huisdier op plekken in de tuin komen waar ze wel kunnen overleven.
Niet minder dan drie maal in zijn leven moet hij een gastheer vinden, tweemaal tijdens het opgroeien, en eenmaal als volwassen dier om eitjes te kunnen leggen. Een gewone teek legt tienduizenden eitjes, maar deze kunnen binnenshuis nooit uitkomen omdat het daar eenvoudig te droog voor is.
Over de teek
Als er een mens of dier voorbijkomt, laten ze zich daarop vallen en bijten zich vast in de huid. Gedurende een dag of vijf zuigen ze zich vol bloed, totdat ze verzadigd zijn. Dan laten ze zich weer vallen. Op dat moment ziet een teek eruit als een blaasje op pootjes.
Hun favoriete plekken zijn je liezen, knieholtes, oksels, bilspleet, randen van je ondergoed en achter je oren. Bij kinderen zoeken teken ook graag de haargrens in de nek op. Een teek is als hij nog geen bloed heeft gezogen erg klein, slechts 1 tot 3 millimeter.
Etherische olieën
Ook kun je ervoor kiezen een spray te maken en deze voor en na iedere wandeling te gebruiken tegen teken, of een aantal keer per week tegen vlooien. Geschikte oliën tegen vlooien en teken zijn bijvoorbeeld Lavendel, Lemongrass, Tea tree, Eucalyptus, Pepermunt of een combinatie hiervan.
In anti-tekenmiddel zit als werkzame stof DEET, citriodiol (ook wel p-menthaan-3,8-diol genoemd) of ethylbutylacetylaminopropionaat (ethyl N-acetyl-N-butyl-ß-alaninaat). Deze stoffen zorgen voor afweer van teken en muggen. DEET en citriodiol zijn de bekendste werkzame stoffen in anti-tekenmiddel.
Spoel de teek ook liever niet door de wc of de gootsteen; de ziektes kunnen dan in het drinkwater terechtkomen.
Ze zitten vooral in hoog gras of tussen dode bladeren, het liefst bij bomen of struiken. Van daaruit stappen ze over op passerende dieren, maar ook op mensen. Teken vallen niet uit bomen.
Ongeveer 2 op de 100 mensen krijgen de ziekte van Lyme na een tekenbeet, zo'n 27.000 mensen per jaar.
Hoe gevaarlijk is het voor mijn hond of kat als er een deel van de teek is blijven zitten? Als de kop of monddelen van de teek na de verwijderpoging zijn blijven zitten, is er geen reden voor paniek. Je hebt de teek gedood en zijn lijf verwijderd. Daarmee heb je voorkomen dat er een ziekte kan worden overgedragen.
Eenmaal op een mens of dier aangekomen kruipt de teek over het lichaam (met ongeveer dezelfde loopsnelheid als een lieveheersbeestje) op zoek naar een geschikte plek om zich vervolgens - doorgaans zonder dat je het voelt - in de huid vast te gaan bijten.
Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen vóórdat u de teek verwijdert. Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er rustig uit. Als een stukje van de kop in de huid achterblijft is dat ongevaarlijk. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter.
Een teek kan niet door je kleding bijten, maar wel over je kleding lopen. De bloedzuiger zal net zolang zoeken naar een goed plekje om zich vast te bijten.
Teken leggen hun eitjes in de strooisellaag, de laag verterende bladeren op de bodem. De larven die daaruit kruipen, gaan in de lagere ondergroei dicht bij de bodem op zoek naar hun eerste bloedmaaltijd. Bij voorkeur bij kleine dieren, zoals zangvogels en muizen.
Bijna alle bosdieren kunnen last hebben van teken. Een lichtpuntje is dat niet alle dieren de Borrelia-bacterie aan de teken door kunnen geven. Teken verplaatsen zich in hun leven vaak niet meer dan één meter horizontaal. Dat betekent dat de plaats waar ze na hun bloedmaaltijd terechtkomen erg belangrijk is.
Kun je dat voorkomen door de kleren een nacht in een emmer met water te zetten met de bedoeling de teken te verdrinken? Nee, dat lukt helaas niet. Een teek kan drie weken overleven onder water en gaat na 24 uur in de diepvries nog niet dood.
Teken kunnen niet springen, vliegen en vallen uit bomen om je te bijten. Ze verschuilen zich in hoog gras en struiken, wachtend op de passage van mens of dier. Eenmaal ze op je lichaam gekropen zijn, zoeken ze warme plekjes en bijten ze zich vast.
Ook niet veilig is de teek tussen duim en wijsvinger vast te pakken en omhoog te trekken. Zo kun je de teek platdrukken, met ook weer tot gevolg dat de bacteriën in je lichaam komen. Veel beter is om een speciale tekentang te gebruiken. Bij de drogist kun je deze krijgen.
Je moet de teek dus nooit draaien, schrapen of knijpen. Hij kan dan de inhoud dan zijn maaginhoud lozen (iek!)inclusief bacteriën en daardoor heb je juist extra kans om ziek te worden. Zodra je de teek verwijderd hebt, kun je het wondje even ontsmetten met alcohol.
De meest waarschijnlijke plaatsen van besmetting zijn: de Sallandse Heuvelrug, de Utrechtse Heuvelrug, Twente en de Achterhoek (zie bijgevoegde kaart). Aan de grens met Duitsland in de Achterhoek en ten oosten van Nijmegen is het TBE-virus in kleine knaagdieren gevonden.
Ben je in een omgeving geweest waar teken voorkomen? Dan is het belangrijk jezelf en kinderen te controleren op teken. Teken kunnen overal op het lichaam bijten. Vergeet niet de liezen, bilspleet, oksels, onder de randen van ondergoed, achter de oren en rond de haargrens in je nek goed te controleren.
Mensen die veel in aanraking komen met teken (zoals boswachters of hoveniers) kunnen zichzelf beschermen door de volgende maatregelen te nemen: Blijf zoveel mogelijk op de paden en vermijd dichte begroeiing en struikgewas.Draag dichte schoenen, lange mouwen en een lange broek.