U vraagt het leefloon aan bij de sociale dienst van het OCMW (Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn) van uw gemeente. Hiervoor moet u alle nodige informatie geven: identiteit, het bedrag van uw inkomsten en van die van de mensen waarmee u samenwoont, samenstelling van het gezin, bezittingen ...
Indien u (steun equivalent) leefloon ontvangt én het recht opent op kinderbijslag (meestal is dit de vader), kunt u gewaarborgde kinderbijslag aanvragen voor uw kinderen. De gewaarborgde kinderbijslag is er ook voor kinderen die geen recht hebben op gewone kinderbijslag.
Iedereen heeft recht op OCMW-steun, maar het OCMW is enkel verplicht om steun te verlenen indien bepaalde voorwaarden vervuld zijn. Eén van de voorwaarden die moet vervuld zijn om recht te hebben op eender welke hulp is het feit dat je behoeftig bent.
Het leefloon is een geïndexeerde uitkering die de betrokkene in staat moet stellen om een menswaardig leven te leiden. Bij het bepalen van het bedrag van het leefloon wordt rekening gehouden met de gezinssamenstelling van de aanvrager.
Het OCMW kan het leefloon kan niet weigeren op basis van gebrekkige medewerking door de hulpvrager indien het inlichtingen betreft waartoe het OCMW toegang heeft (Arbh. Brussel 21 april 2010). Soms laat de (fysieke) toestand van de hulpvrager niet toe om medewerking te verlenen aan het onderzoek.
Afhankelijk van de stijgingen en dalingen van je spaargeld, herberekent het OCMW hoeveel er moet worden afgetrokken van je leefloon. Je kan zelf ook een herziening vragen aan het OCMW wanneer het bedrag veranderd is. Bijvoorbeeld: een alleenstaande heeft 25.000 euro spaargeld.
Het maandelijks leefloon bedraagt vanaf 1 augustus 2022: 758,64 euro voor een samenwonende persoon. 1.137,97 euro voor een alleenstaande persoon. 1537,90 euro voor een persoon die samenwoont met een gezin ten laste.
Het maandelijks leefloon bedraagt vanaf 1 maart 2022: 729,20 euro voor een samenwonende persoon. 1.093,80 euro voor een alleenstaande persoon. 1.478,22 euro voor een persoon die samenwoont met een gezin ten laste.
Het OCMW moet beslissen binnen een termijn van maximum 30 dagen na de datum van je aanvraag. Je moet binnen de 8 dagen op de hoogte worden gebracht van de beslissing: ofwel via een aangetekende brief; ofwel krijg je hem persoonlijk in handen en teken je een ontvangstbevestiging.
817,36 euro als je alleen woont. 1.089,82 euro als je samenwoont met een minderjarig kind dat je ten laste hebt. Indien je ook een partner hebt, geldt dit bedrag voor jullie beiden. De partner moet ook voldoen aan de voorwaarden (met uitzondering van de nationaliteit) die ook voor jouw van toepassing zijn.
Wettelijk minimum leefgeld
Indien het budget het toelaat, wordt er wel rekening gehouden met een normbedrag van 40 euro per week voor de eerste persoon. Voor elk extra gezinslid komt er nog 10 euro bij. Voor een tweepersoonshuishouden geldt dan dus een normbedrag van 50 euro per week.
Om een voorschot te ontvangen op sociale uitkeringen van het OCMW, moet je behoeftig zijn. Het OCMW moet beoordelen of je behoeftig bent. Hiervoor zal het OCMW een sociaal onderzoek uitvoeren dat tot doel heeft jouw financiële, sociale en medische toestand op te stellen.
Bijstand bij onvoldoende inkomen
Heeft u niet genoeg inkomen of eigen vermogen om in uw levensonderhoud te voorzien? Dan heeft u recht op een aanvullende bijstandsuitkering. U heeft onvoldoende inkomen als uw (gezamenlijke) inkomen lager is dan het sociaal minimum dat op u van toepassing is: de bijstandsnorm.
Met een laag inkomen heeft u mogelijk recht op steun vanuit de Rijksoverheid en uw gemeente. Bijvoorbeeld met toeslagen, (bijzondere) bijstand, kwijtschelding van gemeentelijke belastingen, of een kindpakket (bijvoorbeeld een tegoedbon voor zwemles). Welke hulp u kunt krijgen hangt af van uw situatie.
Het equivalente leefloon is financiële steun die het OCMW toekent aan personen die geen recht hebben op een leefloon (omdat ze niet aan alle vereiste voorwaarden voldoen), maar die zich wel in een vergelijkbare noodsituatie bevinden.
Het maandelijks bedrag van het leefloon (op 1 augustus 2022) per categorie is het volgende: Als samenwonende: 758,64 euro. Als alleenstaande: 1.137,97 euro. Als iemand met personen ten laste: 1.537,90 euro.
Het OCMW kan de uitbetaling van je leefloon ook geheel of gedeeltelijk schorsen als administratieve sanctie wanneer: je bestaansmiddelen waarvan je het bestaan kent niet aangeeft. je onjuiste of onvolledige verklaringen die het bedrag van het leefloon beïnvloeden aflegt.
De terugvordering op basis van de schaal wordt beperkt tot het door het OCMW aan de betrokkene betaalde bedrag van het leefloon. Het centrum kan dus nooit meer terugvorderen dan dat het zelf betaald heeft.
OCMW-uitkeringsgerechtigden
Personen die alleen een leefloon van het OCMW als inkomen hebben, betalen geen belasting. Zij hebben dus ook geen recht op belastingverminderingen.
2.1.
Voor België is de armoedegrens een inkomen van € 13.023 netto per jaar, ofwel € 1.085 netto per maand voor een alleenstaande, of € 27.348 netto per jaar of € 2.279 netto per maand voor een huishouden van twee volwassenen en twee kinderen (< 14 jaar).
Minimuminkomen dat toegekend wordt aan elke persoon met onbestaande of onvoldoende middelen die niet in staat is om deze middelen zelf te bekomen, hetzij door persoonlijke inspanningen, hetzij via andere middelen.
De eerste betaling van het leefloon moet gebeuren binnen de 15 dagen na de beslissing.
Het maandelijks leefloon bedraagt vanaf 1 maart 2022: voor een samenwonende: 729,20 euro. voor een alleenstaande: 1.093,80 euro. voor een persoon met gezin ten laste: 1.478,22 euro.
Je bent gezinshoofd als je samenwoont met een of meerdere gezinsleden die geen eigen inkomsten hebben. Je bent alleenstaande als daadwerkelijk alleen woont. Je bent samenwonende als je geen gezinshoofd en geen alleenstaande bent.
In 2020 waren er maandelijks gemiddeld 153.391 leefloners in België.