Schrijf op wat je los wilt laten en bepaal het door jou gewenste resultaat (dus wat mogelijk gaat worden als je de controle hebt losgelaten). Schrijf het resultaat bevestigend op (wat je wilt, niet wat niet wilt) en gebruik de tegenwoordige tijd. Laat je niet beperken door twijfels en (on)mogelijkheden.
Er is niet één oorzaak aan te wijzen; wel zijn er verschillende risicofactoren. Controledwang of een andere dwangstoornis ontstaat meestal door een combinatie van lichamelijke oorzaken, wat je meemaakt in je leven en je persoonlijke eigenschappen. Een belangrijke lichamelijke oorzaak is erfelijkheid.
Kenmerken dwangmatige controle door de leiding
Wanneer je teveel controle uitoefent herken je dat aan de volgende zaken: Je wilt zoveel mogelijk zelf doen of je wilt zoveel mogelijk regie houden in een proces. Delegeren vind je lastig. Wanneer je iets aan een ander overlaat, ben je bang dat het verkeerd gaat.
Controle leren loslaten betekent jezelf overgeven
Goed om te weten is dat controle veelal een illusie is. Je kúnt nu eenmaal niet alles controleren, want zelfs wanneer je alles in de puntjes hebt uitgedacht, is de kans groot dat het anders verloopt. En, je raad het al, dat geef opnieuw flink wat stress.
De oorzaak van deze angst voor controleverlies is het sterke verlangen naar houvast en zekerheid, terwijl de wereld om je heen constant in verandering is.
Door controle uit te oefenen op onze omgeving voelen we ons fijn. Het geeft ons het idee dat we weten hoe de wereld in elkaar steekt. We willen het leven controleren zodat we ons veilig voelen, zodat we zeker weten dat er geen vervelende dingen gebeuren. De drang naar controle kan zich op allerlei manieren uiten.
Het moeilijke aan loslaten is het leren van nieuw gedrag en nieuwe gewoontes. En omdat ons gedrag een gevolg is van onze gedachten, ligt daar de sleutel. Loslaten kan soms ook eng zijn, omdat je het niet gewend bent en niet weet hoe het zal zijn zonder.
Loslaten betekent simpelweg dat je het niet langer vasthoudt — wat veel energie kost. Het is vergelijkbaar met fysieke ballast vasthouden. Het wordt steeds zwaarder en uiteindelijk is het bijna ondragelijk. Van een loodzware boodschappentas ben je ook blij als die eenmaal thuis op de keukenvloer staat.
Controledwang is een sterke niet te onderdrukken behoefte om controle te houden op situaties en over dingen, bijvoorbeeld door routines te blijven volgen en vaste gewoontes aan te houden. Soms in een heel extreme vorm.
Mensen met een dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis, ook wel een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis genoemd (OCPS), ervaren een sterke drang om alles onder controle te hebben. Ze zijn voortdurend bezig om hun taken ordelijk en foutloos te uit te voeren, vaak zonder enige emotie.
Ze hebben behoefte aan macht en controle en zijn mede daardoor snel jaloers. Die macht en controle over jou zullen ze proberen te bereiken door van jou hun trouwste fan te willen maken, en jou het gevoel te geven dat je hen nodig hebt.
In de negatieve zin wordt controlerend gedrag een neiging om over je eigen grenzen heen te reiken in de levens van anderen. Vaak rationaliseren mensen dit door te denken dat ze de ander helpen.
Vaak gaat er een irreële angst of overtuiging achter schuil, zoals 'ik ben de enige die dit kan', 'niemand hanteert dezelfde standaard als ik', of zelfs: 'als dit niet goed gaat, vergaat de wereld'. Maar controledrang kan ook voortkomen uit onzekerheid, doordat je 'een fout maken' als persoonlijk falen ziet.
Oefening baart kunst
Dit is een nieuwe manier van omgaan met onprettige gevoelens en doorloop je keer op keer. Hoe vaker je dit doet, hoe makkelijker het wordt en je zult steeds meer innerlijke rust ervaren doordat het onprettige gevoel en het verleden jou loslaat. Het zet zich niet meer vast in je lichaam.
Een angststoornis gaat bijna nooit vanzelf over. Wacht daarom niet met hulp zoeken. Het belangrijkste is dat je toegeeft dat je een probleem hebt en daar iets aan wilt veranderen. Je kunt zelf en samen met mensen om je heen (familie, vrienden) aan jouw angsten werken.
Hoe ontstaat verlatingsangst? Verlatingsangst raakt vaak thema's rondom hechting, vertrouwen en verbinding. Het kan zijn dat dit voortkomt uit jouw jeugd of kindertijd. Soms heeft dit te maken met onveilige of geen hechting tussen jou en je ouder, waarbij jouw ouder niet aanwezig was als veilig persoon.
Is het 'de controle' of 'het controle'?
Het is 'de controle', want controle is mannelijk en vrouwelijk. Als je het aanwijst is het 'die controle'.