Een personeelstekort ontstaat wanneer er meer vraag is naar werknemers dan er beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals vergrijzing, economische groei, of veranderingen in de vraag naar bepaalde vaardigheden.
Ballafkih legt uit dat de oorzaak van blijvende personeelstekorten vooral ligt in de groei van onze economie. "Omdat onze economie groeit, groeit ook de vraag naar arbeid. Het aantal vacatures neemt dus toe, maar die kunnen niet allemaal worden ingevuld." Niet te weinig werkenden, maar te veel vacatures dus.
In 2024 kampt ongeveer 28% van de werkgevers met een personeelstekort. Daarnaast verwacht nog eens 26% van de werkgevers, die momenteel geen tekort hebben, binnen twee jaar wel een tekort.
Lonen groeien
Want door inflatie gaat de koopkracht van werkenden achteruit. Hogere lonen stutten de koopkracht. Naast de forse stijging van de prijzen is de arbeidsproductiviteit (hoeveel we produceren per gewerkt uur) toegenomen en zijn er veel openstaande vacatures. Deze ontwikkelingen maken dat lonen stijgen.
Een personeelstekort ontstaat wanneer er meer vraag is naar werknemers dan er beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals vergrijzing, economische groei, of veranderingen in de vraag naar bepaalde vaardigheden.
Steeds meer banen en werkenden
Het aantal banen blijft nog altijd groeien. In het eerste kwartaal van 2024 waren er 11.572 banen. In een jaar tijd kwamen er 117 duizend banen bij. In het eerste kwartaal van 2024 hadden 9,8 miljoen mensen betaald werk.
Iets meer dan een kwart van alle werkgevers kampt met personeelstekorten. Naar het openbaar bestuur zijn de zorg, horeca en industrie de sectoren met de grootste tekorten.
Een goede eerste stap is dan om uit te zoeken waarom je niet meer in de zorg wilt werken.Er kunnen veel redenen zijn om de zorgsector te verlaten. Misschien ben je uitgeput, voel je je ondergewaardeerd, zie je te weinig carrièrekansen of ben je toe aan een nieuwe uitdaging.
Verpleeghuiszorg. Ook in 2033 wordt het grootste tekort verwacht in de verpleeghuiszorg. De sector zou tegen 2033 zo'n 51.900 medewerkers tekort komen. De thuiszorg en de ziekenhuizen volgen met tekorten van respectievelijk 27.400 medewerkers en 26.500 medewerkers.
Medewerkers in de functiegroep verzorgenden geven het vaakst aan te vertrekken vanwege hun leidinggevende, werkdruk en planning en tijd. Voor woonbegeleiders en activiteitenbegeleiders zijn redenen in de privésituatie en samenwerking vaker de oorzaak van vertrek.
Zorg, onderwijs, ICT en techniek hebben al jaren te maken met krapte. Personeel in deze sectoren is schaars, of het nu wel of niet economisch goed gaat met Nederland. Zelfs tijdens de coronacrisis, toen Nederland grotendeels op slot ging, bestonden er personeelstekorten in deze sectoren.
Finance werd overweldigend bestempeld als 's werelds saaiste sector, waarbij financieel gerelateerde functies vier van de top vijf van “meest saaie” beroepen bezetten. De saaiste beroepen zijn volgens de studie data-analist, accountant en fiscalist; ook bankier staat in de top vijf.
Beroepen zoals automonteur, verzorgende IG (zorg voor ouderen), kok en hovenier zijn nu erg gewild. Onderzoekers verwachten dat de kansen voor mensen met een mbo-opleiding in de toekomst nog beter worden, omdat er minder concurrentie is.
Oorzaken van personeelstekort
Er zijn twee oorzaken die zorgen voor personeelstekorten op de arbeidsmarkt: vergrijzing en een mismatch.
Waar is het grootste personeelstekort? In september 2022 meldde UWV dat er in alle beroepsgroepen een tekort aan personeel is. De krapte was het grootst bij ingenieurs, elektriciens, machinemonteurs (techniek), verpleegkundigen (zorg) en softwareontwikkelaars (ICT).
De grootste werkgelegenheidsgroei wordt verwacht voor beroepen in zorg en welzijn, en technische beroepen. In de periode 2019 tot 2024 zullen naar verwachting ongeveer 1,6 miljoen gediplomeerden de arbeidsmarkt instromen.
In Nederland gaat het dan vaak om mensen met een laag opleidingsniveau, jongeren, migranten groepen en mensen met een arbeidsbeperking. 2 Vaak hebben deze groepen ook laagbetaald werk.
Uit de enquête blijkt dat ongeveer 28% van de werkgevers in 2024 te maken heeft met een personeelstekort. Daarnaast verwacht nog eens 26% van de werkgevers, die momenteel geen tekort hebben, binnen twee jaar wel een tekort. Daarentegen heeft 46% van de werkgevers geen tekort en verwacht dit ook niet binnen twee jaar.