Toen dertig jaar geleden de macht van de communistische partijen in Oost-Europa ineenstortte en de Sovjet-Unie uiteenviel, verdween vrij abrupt het IJzeren Gordijn. In mei 1989 werd in Hongarije de grens met Oostenrijk geopend. De Berlijnse Muur viel op 9 november 1989.
Meestal wordt Winston Churchill genoemd als de geestelijk vader van de Engelse pendant, Iron Curtain. Dat klopt in zoverre dat Churchill in 1946 deze uitdrukking voor het eerst publiekelijk heeft gebruikt ter aanduiding van de scheiding tussen Oost- en West-Europa.
Door de grote ideologische verschillen tussen deze twee landen breekt de Koude Oorlog uit. De Sovjets willen vervolgens niks meer met het kapitalistische westen te maken hebben en gooien de grenzen in Europa op slot. Zo ontstaat een scheidslijn dwars door Duitsland en Europa, die het IJzeren Gordijn wordt genoemd.
Met een deel van een slagboom rammen inwoners uit Oost-Berlijn een bres in de Muur bij overgangspunt Bernauer Strasse, 11 november 1989. Na enige twijfel openen zij de grens en is de muur gevallen.
Het IJzeren Gordijn was ongeveer 1600 kilometer lang. Niet alleen Europa werd in twee gesplitst, maar ook Berlijn. In Berlijn ontstond Oost-Berlijn en West-Berlijn. Ook hier is het oostelijk deel communistisch en het westelijk deel kapitalistisch.
Na de Tweede Wereldoorlog zochten de geallieerden een manier om Duitsland te weerhouden om op korte termijn weer een oorlog te beginnen. In tegenstelling tot de Eerste Wereldoorlog zocht men deze maal geen heil in een streng verdrag zoals het Verdrag van Versailles, maar in de opdeling van Duitsland.
Na de Tweede Wereldoorlog komen Amerika en de Sovjetunie lijnrecht tegenover elkaar te staan. Er ontstaat een botsing tussen het Amerikaanse kapitalisme en het Russische communisme. De spanningen lopen op en leiden tot de Koude Oorlog. In 1945 komt er een einde aan de Tweede Wereldoorlog.
In 1918/1919 werd Duitsland een republiek, Weimarrepubliek genaamd.
'Todesstreifen'
De Muur was meer dan een afscheiding van betonblokken en prikkeldraad. Tussen de Grenzmauer, die grensde aan West-Berlijn en de Hinterlandmauer, het deel dat de grens markeerde voor de DDR-burgers, lag een strook die de Todesstreifen werd genoemd.
De Sovjets wilden de invloed van West-Berlijn, dat geheel werd omringd door de Sovjet-bezettingszone, zo veel mogelijk indammen en hadden het liefst dat de enclave samengevoegd werd met Oost-Berlijn. Ze wilden hun wil opleggen door middel van een blokkade om West-Berlijn.
De term 'Koude Oorlog'
Feitelijk kwam het nooit tot een rechtstreeks militair treffen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie zelf. Wél werden er wereldwijd meerdere oorlogen uitgevochten door de landen die binnen de Amerikaanse of Russische invloedssfeer lagen of door hen gesteund werden.
Boris Nikolajevitsj Jeltsin (Russisch: Борис Николаевич Ельцин) (Boetka, 1 februari 1931 – Moskou, 23 april 2007) was een politicus en de eerste president van de Russische Federatie. Hij staat in Rusland vooral bekend als 'de sloper van de Sovjet-Unie' .
De Koude Oorlog staat bekend als de oorlog waarbij geen directe gewelddadige confrontatie plaatsvond tussen de twee hoofdpartijen in 'oorlog'. Het was hoofdzakelijk een conflict tussen twee machtsblokken: het kapitalistische Westen en het communistische Oosten.
Maar uiteindelijke verdween het land toch samen met de andere Oost-europeesche landen achter het IJzeren gordijn. Na WO waren de belangrijkste rollen weggelegd voor de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten en Groot-Brittannië.
De sinds 1961 beruchte Berlijnse Muur (hét symbool van de Koude Oorlog) als afgesloten grens tussen Oost- en West-Berlijn, werd op 9 november 1989 geopend. Dit historische feit wordt symbolisch gezien als de val van het communisme. Kort daarna ging de rest van het IJzeren Gordijn open.
Onder de Berlijnse Muur (Duits: Berliner Mauer) verstaat men de tot 100 meter brede constructie van opeenvolgende obstakels die van 13 augustus 1961 tot 9 november 1989 West-Berlijn geheel omringde. Hiermee was dit deel van de stad geheel gescheiden van Oost-Berlijn en de rest van Oost-Duitsland.
Er zijn nog resten van de muur te zien bij onder andere de Bernauer Straße, East Side Gallery, Potsdamer Platz, Topografie des Terrors, Checkpoint Charlie en het Mauerpark (Hinterlandmauer).
Aan deze worsteling komt op 9 november 1989 een einde als de Berlijnse Muur valt. Minder dan een jaar later verenigen Oost- en West Duitsland zich weer tot 1 Duitsland en wordt het totalitaire communistische regime van de DDR vervangen door een democratie.
De producten in Oost-Duitsland (DDR) waren kwalitatief en kwantitatief minder goed dan de producten in West-Duitsland (BRD). Het was in vergelijking met Oost-Duitsland een luxe om in het westen te leven. Het verschil in producten was goed te zien in woningen, mode, etenswaren en auto's.
De SED maakte de dienst uit. De DDR heeft twee partijvoorzitters (ook secretaris-generaal genoemd) gekend die langdurig aan de macht waren: Walter Ulbricht (1950-1971) en Erich Honecker (1971-1989). De derde was Egon Krenz (1989), die slechts enkele maanden SED-leider was, van oktober tot december 1989.
Het aandeel werknemers in de producerende beroepen (industrie en landbouw) nam de laatste 40 jaar af van 46,5% tot 24,9%. Van de tien grootste Duitse ondernemingen is de helft actief is de dienstensector, vooral in de handel.
Er zijn slechts tien landen die echt in vrede leven, dat wil zeggen dat ze niet bij een intern of extern conflict betrokken zijn. Dat zijn Botswana, Chili, Costa Rica, Japan, Mauritius, Panama, Qatar, Zwitserland, Uruguay en Vietnam.
Op 8 december 1991 kwamen de leiders van Rusland, Oekraïne, en Wit-Rusland bij elkaar voor het ondertekenen van het Akkoord van Białowieża. Dit was het einde van de Sovjet-Unie. Op 17 december 1991 tekenden 12 van de 15 Sovjetstaten in Den Haag het Energiehandvestverdrag als soevereine staten.
Tijdens de Koude Oorlog was de wereld in de ban van een conflict tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Beide landen hebben in deze fase van de wereldgeschiedenis hun eigen invloedssferen gecreëerd, respectievelijk het kapitalistische blok en het communistische blok.