De hoogte van de basisbeurs is ondertussen gezakt van ruim zeshonderd gulden in 1990 tot 250 euro (550 gulden) nu. Het collegegeld is gestegen van vijfhonderd gulden in 1980 tot meer dan vijftienhonderd euro (3300 gulden) nu.
1991: Studenten krijgen een ov-jaarkaart. Daar staat tegenover dat het bedrag van de basisbeurs wordt teruggeschroefd tot 570 gulden. Studenten hebben voor een vierjarige opleiding nog maar vijf jaar recht op een basisbeurs.
Toen kregen alle voltijdstudenten een basisbeurs. Voor thuiswonende studenten was dat bijna 300 gulden per maand en voor uitwonende studenten zo'n 600 gulden. Omgerekend naar nu is dat ongeveer 240 euro en 475 euro.
De hoogte van de basisbeurs was afhankelijk van of je uitwonend of thuiswonend was. Voor een uitwonende student is de basisbeurs in 2015 €286,15, en voor een thuiswonende student €102,77.
De basisbeurs werd in 1986 ingevoerd. Voorheen kregen ouders van studerende kinderen een opslag op de kinderbijslag. Hierdoor waren studenten afhankelijk van hun ouders. De basisbeurs verzekerde studenten van een onafhankelijke studiefinanciering.
Alle studenten in het hoger onderwijs (hbo en universiteit) ontvangen vanaf studiejaar 2023-2024 weer een basisbeurs. Ook krijgen studenten die tijdens het leenstelsel geen basisbeurs ontvingen een tegemoetkoming. Het wetsvoorstel moet nog naar het parlement.
Uw basisbeurs, aanvullende beurs en reisproduct zijn altijd een gift. U hoeft ze niet terug te betalen. Uw basisbeurs, aanvullende beurs en reisproduct worden een gift als u binnen 10 jaar uw diploma behaalt. Samen noemen we dit prestatiebeurs.
In 2015 werd de basisbeurs voor hbo-studenten afgeschaft. Er kwam een sociaal leenstelsel voor in de plaats. In het sociaal leenstelsel is de beurs altijd een lening en nooit een gift. Het is een lening met een hele lage rente, dat wel.
Tot 2014 is er een basisbeurs: als student leen je geld van de overheid. Als je binnen tien jaar afstudeert, wordt deze lening omgezet naar een gift. Maar in 2015 komt er een nieuw systeem, het leenstelsel. Je krijgt geen geld meer van de overheid, maar je kunt het wel lenen.
Vanaf september 2023 krijg je als student, net als vroeger, elke maand een basisbeurs. Dat bedrag hoef je niet terug te betalen. Het is dus geen lening meer, zoals bij het sociaal leenstelsel. Of daar net als voorheen een termijn gesteld wordt waarbinnen studenten moeten afstuderen, is nog niet duidelijk.
Makkelijk terugbetalen
Laten we in gedachten houden waarom de basisbeurs ooit is afgeschaft door GroenLinks, PvdA, D66 en VVD. Hun idee was: hoogopgeleiden hebben veel kansen op de arbeidsmarkt en kunnen zo'n lening makkelijk terugbetalen.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de gemiddelde studieschuld in Nederland €15.200 (cijfers van 2021). Sinds de invoering van het leenstelsel in 2015 “loopt de gemiddelde studieschuld versneld op”, maar hoe het CBS deze gemiddelde studieschuld berekent wordt niet echt expliciet uitgelegd.
De basisbeurs voor thuiswonende mbo-studenten is in studiejaar 2022 €88,48 per maand. Voor uitwonende mbo-studenten is het €288,77 per maand. Met aanvullende beurs en maximale lening erbij komt de maandelijkse studiefinanciering op €636,94 (thuiswonend) of €857,78 (uitwonend).
De basisbeurs is een onderdeel van de studiefinanciering die niet afhankelijk is van het inkomen van de ouders van de student. Iedereen die recht heeft op studiefinanciering heeft dus ook recht op een basisbeurs. De basisbeurs is voor uitwonende studenten hoger dan voor thuiswonende studenten.
Dan krijg jij hem ook nog even, blijkt uit de plannen die minister Dijkgraaf zojuist bekend heeft gemaakt. Als het kabinet zijn zin krijgt, ontvangen thuiswonende studenten straks een basisbeurs van 91 euro in de maand. Uitwonende studenten hebben dan recht op 255 euro. Die bedragen waren gisteren al uitgelekt.
Wettelijk collegegeld
Voor het studiejaar 2022-2023 is het wettelijke collegegeld € 2.209,-.
Wanneer het je niet lukt om binnen 10 jaar na aanvang een diploma hoger onderwijs te halen, moet je de prestatiebeurs (= voorwaardelijke lening) terugbetalen. Alleen wanneer er sprake is van een bijzondere omstandigheid waardoor je niet binnen de diplomatermijn bent afgestudeerd, kan de diplomatermijn verlengd worden.
De kans om binnen drie jaar het bachelordiploma te halen is 1,2 procentpunt hoger voor studenten uit het derde tertiel. De kans voor hen om dat te doen binnen vier jaar is 5,3 procentpunt hoger.
Wie niet binnen tien jaar afstudeert, moet de ontvangen prestatiebeurs terugbetalen. In principe zijn de prestatiebeurs en de OV-studentenkaart leningen die worden omgezet in een gift, als je je diploma behaalt.
Collegegeld. Als je gaat studeren aan hbo of universiteit, betaal je collegegeld. In het studiejaar 2022-2023 is dat € 2209. In het eerste jaar dat je naar de hbo of universiteit gaat, betaal je de helft.
We kijken voor 2022 naar het inkomen van uw ouders in 2020. Verdienden uw ouders samen minder dan € 38.590,- per jaar? Dan krijgt u de maximale aanvullende beurs. Als uw ouders meer verdienen, kunt u misschien toch een (gedeeltelijke) aanvullende beurs krijgen.
De rente op studieschulden is sinds 2017 nul euro.