Als een zwangere vrouw ziek wordt van listeria is het mogelijk dat het ongeboren kind ook besmet raakt. De zwangere vrouw heeft dan vaak klachten als hoofd-, rug-, gewrichts- en spierpijn en flinke koorts. Soms worden deze klachten voorafgegaan door buikgriepachtige klachten, zoals diarree.
Symptomen listeria
De verschijnselen van een besmetting met listeria kunnen zich uiten tot 90 dagen na consumptie. Soms zijn de klachten mild zoals milde griepverschijnselen. Maar het kan ook hoge koorts, hoofdpijn, spierpijn, diarree en misselijkheid veroorzaken.
Soms zijn vallen de klachten mee, zoals wat milde griepverschijnselen. Maar een besmetting ook hoge koorts, hoofdpijn, spierpijn, diarree en misselijkheid veroorzaken.
Dit is niet veel, maar de gevolgen kunnen ernstig zijn. Bij gezonde mensen met een normale afweer kan de ziekte zonder klachten verlopen of met milde griepachtige verschijnselen. Na besmetting met listeria duurt het 1 tot 90 dagen tot er klachten ontstaan.
Als een zwangere vrouw ziek wordt van listeria is het mogelijk dat het ongeboren kind ook besmet raakt. De zwangere vrouw heeft dan vaak klachten als hoofd-, rug-, gewrichts- en spierpijn en flinke koorts. Soms worden deze klachten voorafgegaan door buikgriepachtige klachten, zoals diarree.
Risico voor het ongeboren kind
Als ongeboren kinderen via het bloed van de moeder besmet raken kan bij de baby bloedvergiftiging ontstaan. Hierdoor kan de baby te vroeg worden geboren of kan dit (als de infectie eerder in de zwangerschap plaatsvindt) leiden tot een miskraam.
De kans op besmetting met Listeria is klein. Jaarlijks zijn er ongeveer 40 tot 60 gevallen van Listeria besmetting bekend maar de gevolgen kunnen ernstig zijn. Vooral zwangere vrouwen moeten oppassen omdat het bij die groep kan leiden tot een miskraam of vroeggeboorte.
De eerste symptomen verschijnen 10 tot 14 dagen na de infectie (de incubatieperiode). De meest voorkomende klachten zijn al dan niet pijnlijke, gezwollen klieren, voelbaar vooral in de hals, onder de oksels en in de liezen. Daarnaast zijn koorts, vermoeidheid, nachtelijk zweten, keelpijn en spierpijn mogelijk.
De listeria-bacterie wordt gedood als een product gedurende minimaal 2 minuten verhit wordt tot 70 graden (kerntemperatuur). Kijk op de website van het Voedingscentrum hoe u besmetting met listeria kunt voorkomen via veilige bereiding van voedsel.
Bij zwangerschap zijn sommige voedselinfecties extra gevaarlijk. De bacterie Listeria kan in rauwe, ongepasteuriseerde melk, kip, vlees, vis en schaal-/schelpdieren, groente en fruit zitten. Listeria kan niet tegen verhitting. De parasiet Toxoplasma kan zitten in rauw of onvoldoende gaar vlees.
Rauw vlees en rauwe, gedroogde en gefermenteerde vleeswaren, zoals chorizo of salami. Die laatste mag je wel eten wanneer ze goed verhit zijn, bijvoorbeeld op een pizza. Leverproducten, smeerworst of leverpaté.
Aan listeria overlijden jaarlijks een aantal mensen in Nederland. De meeste zijn ouder dan 70 jaar of hebben een verminderde weerstand omdat ze bijvoorbeeld lijden aan hart- en vaatziekten, kanker of diabetes. Ook voor zwangere vrouwen kan listeria gevaarlijk zijn, omdat het een miskraam kan veroorzaken.
Is diarree tijdens de zwangerschap gevaarlijk? In de meeste gevallen is diarree tijdens de zwangerschap niet gevaarlijk, als je maar voldoende drinkt. Je hoeft je dus geen zorgen te maken en het gaat vanzelf weer over. Meestal hoef je niet naar de huisarts of verloskundige met diarree tijdens de zwangerschap.
De helft van de zwangere vrouwen heeft al toxoplasmose gehad voor ze zwanger werd. Zij hebben antistoffen en zijn voor de rest van hun leven beschermd. Ze kunnen geen toxoplasmose meer oplopen of doorgeven aan hun baby. 50% van de zwangere vrouwen kan de ziekte nog oplopen tijdens de zwangerschap.
Rauwe eieren kunnen de ziekmakende bacterie salmonella bevatten. Een salmonella-infectie kan geen kwaad voor je zwangerschap of voor je ongeboren baby, maar de symptomen ervan zoals diarree kunnen wel heel vervelend zijn.
Listeria. Omdat voorverpakte gerookte vis lang bewaard kan worden, kan de listeria-bacterie zich daar makkelijk in vermenigvuldigen tot schadelijke hoeveelheden. De listeria-bacterie kan gevaarlijk zijn voor je baby. Als je de gerookte vis eerst goed verhit (boven de 75 °C), is het wel veilig.
Ook als je er echt een voedselinfectie van krijgt is dat meestal alleen vervelend voor jezelf. Alleen als de voedselinfectie komt door listeria en toxoplasmose kan dit gevaarlijk zijn voor je baby. Neem daarom bij diarree of braken direct contact op met je huisarts.
Listeriose komt heel weinig voor, de kans op een besmetting is erg klein. Er zijn in Nederland maar zo'n 50-100 besmettingen per jaar. En de meeste daarvan zijn bij 65-plussers. Maar als je tijdens de zwangerschap deze infectie krijgt, is dat nadelig voor je baby.
Eventuele tekenen van infectie zijn weinig specifiek: moeheid, lusteloosheid, soms wat koorts. Bij een minder frequente vorm, die sterk doet denken aan de ziekte van Pfeiffer, worden daarnaast ook vergrote lymfeknopen gezien, evenals spierpijn, lever- en miltvergroting.
Wat zijn de oorzaken? Listeria is een infectie die via besmette voeding overgaat. Ze kan aanwezig zijn in niet-hygiënisch bereid voedsel, bijvoorbeeld slecht gewassen rauwkost. Ook kazen die zijn gemaakt van niet-gepasteuriseerde melk, zoals lopende Franse kazen, kunnen besmet zijn met listeria.