Als je last hebt van een stemmingsstoornis, dan lukt het niet meer goed om te genieten en voel je je vaak de hele dag somber. Vaak word je niet meer vrolijk van dingen waar je vroeger wel blij van werd. Zo kun je net een gezond kindje hebben gekregen maar je erg verdrietig voelen.
De belangrijkste symptomen zijn een aanhoudende verdrietige stemming en een verlies aan interesse in bijna alle dagelijkse activiteiten. Daarnaast bestaan er andere stemmingsstoornissen, zoals de bipolaire stoornis, ook wel manisch-depressieve stoornis genoemd.
Er zijn drie soorten stemmingsstoornissen: depressie, dysthyme stoornis en bipolaire stoornis. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Denk aan bijvoorbeeld gesprekken met uw psycholoog of (groeps)therapie. Als het echt slecht gaat, kan de psychiater ook medicijnen voorschrijven.
Een stemmingsstoornis heeft te maken met bepaalde karaktereigenschappen en/of denkpatronen. Voorbeelden zijn perfectionisme, een laag zelfbeeld of het onvermogen om moeilijkheden zelfstandig op te lossen. Dit kan depressieve gevoelens of andere stemmingsstoornissen in de hand werken.
Stemmingsstoornissen bestaan uit depressie, dysthyme stoornissen en bipolaire stoornissen. Depressie is de meest voorkomende stoornis. Veel mensen hebben last van depressieve klachten, zoals een sombere stemming, weinig energie of geen zin hebben in sociale contacten.
Sommige mensen raken in hun leven één keer depressief, andere mensen krijgen vaker last van een depressie. Bij ongeveer 50% van de mensen duurt een depressieve periode korter dan drie maanden. Bij 15 tot 20% van de patiënten wordt de depressie chronisch, dat wil zeggen dat de depressie wel meerdere jaren kan duren.
Oorzaken van stemmingswisselingen
Gebeurtenissen als een trauma of een overlijden van een naaste kunnen zorgen voor stemmingswisselingen. Dit kunnen ook gebeurtenissen uit een (verder) verleden zijn. Door veranderende hormonen komen stemmingswisselingen vaak voor tijdens de puberteit, overgang en zwangerschappen.
De bekendste stemmingsstabilisator is lithium (lees meer bij Ik gebruik lithium). Andere stemmingsstabilisatoren zijn carbamazepine, valproïnezuur, lamotrigine en topiramaat. Deze medicijnen zijn ook bekend als anti-epileptica: medicijnen tegen epilepsie.
Er zijn drie soorten stemmingsproblemen die vaak aan depressie voorafgaan: verdriet, somberheid en stemmingswisselingen.
Bij een bipolaire stoornis heeft u manische periodes en depressieve periodes. Tussendoor zijn er periodes waarin u zich normaal voelt. U bent veel actiever en opgewekter dan u gewend bent. U wordt snel boos als iets niet gaat zoals u het wilt.
In Nederland krijgt iets minder dan 1 op de 5 volwassenen van 18-64 jaar ooit in het leven te maken met een depressie (2007-2009). Elk jaar geldt dat voor ongeveer 5% van de volwassenen. Vrouwen in de leeftijdscategorie 25-34 jaar hebben de grootste kans op een depressie (2007-2009).
Vaak voelen mensen met dysthymie zich zeer eenzaam en ongelukkig. Ze zien zichzelf als waardeloos, oninteressant en machteloos. Hun eet- en slaappatroon is vaak verstoord, waardoor ze zich extra vermoeid en lusteloos voelen. Zowel de concentratie als het geheugen functioneren slecht.
Mensen met een depressieve stemmingsstoornis voelen zich het grootste deel van de dag lusteloos en somber. Er zijn verschillende vormen. Iedereen voelt zich wel eens lusteloos of neerslachtig. Tijdelijke somberheid is heel normaal bij tegenvallers of problemen in het leven.
Stemmingswisselingen. Bij een manisch depressieve stoornis (ook wel bipolaire stoornis genoemd) treden spontane stemmingswisselingen op tussen depressieve en manische perioden. Tussendoor komen meestal perioden van normaal functioneren voor.
Unipolair en bipolair verwijzen naar het beloop van de stoornis: de eenpolige (uni = een) depressie en de tweepolige (bi = twee) aandoening met manieën en depressies. Bij de manisch-depressieve stoornis is vooral het verloop in verschillende episoden het kenmerk van de ziekte. Men is dan ofwel manisch ofwel depressief.
Als je een psychotische stoornis hebt, beleef je de wereld tijdelijk anders dan andere mensen. Je ziet, hoort, ruikt, proeft of voelt dingen die er niet zijn. Met behandeling gaat de psychose bij ongeveer 75% van de gevallen binnen enkele maanden over.
Mensen die depressief zijn, zijn langdurige tijd somber en hebben vrijwel nergens zin in. Ze verliezen vaak interesse in de dingen om zich heen en kunnen niet echt meer genieten. Men spreekt van een depressie als de gevoelens van neerslachtigheid minstens twee weken duren. Hierbij hoort ook een gebrek aan motivatie.
Een cyclothyme stoornis is kort te beschrijven als een lichte versie van een bipolaire stoornis. Je stemming schommelt vaak, maar je somberheid is nooit zo ernstig dat echt sprake is van een depressie. Bij een cyclothyme stoornis vertoont je stemming sterke schommelingen.
Depressieve stoornis
Wordt ook wel 'unipolaire depressie' of 'gewone' depressie genoemd. Van een depressieve stoornis is sprake als iemand voor langere tijd somber of neerslachtig is. Een periode waarin zich depressieve symptomen voordoen, wordt een depressieve episode genoemd.
'Natuurlijke' antidepressiva zijn alle middelen en methoden die niets met chemische antidepressiva te maken hebben. Hiertoe behoren hormonen, vitaminen, mineralen, lichaamseigen stoffen, geneeskrachtige kruiden, slaapkuren, ontspanningstraining, psychotherapie en creatieve activiteiten.
Sommige aspecten van iemands persoonlijkheid zitten in de genen. Ze zijn moeilijk veranderbaar. De gevolgen van stoornissen in de persoonlijkheid, zoals depressies, angsten, zelfbeschadiging of relatie- en werkproblemen, zijn vaak wel weer goed te verhelpen. Daar komt bij dat niet alles behandeld hoeft te worden.
Ruim 4 op de 10 mensen hebben ooit in hun leven één of meerdere psychische aandoeningen gehad. De drie hoofdgroepen – stemmingsstoornissen, angststoornissen en middelenstoornissen – komen elk ongeveer even vaak voor: 1 op de 5 mensen heeft ooit in het leven een dergelijke stoornis gehad.
Oestrogeen heeft een aantal belangrijke functies heeft in onze hersenen, die door het veranderen van de oestrogeenspiegel tijdens de menstruatie kunnen worden beïnvloed. Een daling van de hoeveelheid oestrogeen, zou deze processen nadelig kunnen beïnvloeden, waardoor stemmingswisselingen kunnen ontstaan.
Symptomen die je vaak hebt bij emotionele instabiliteit zijn impulsiviteit, gevoel van onbegrip en woede-uitbarstingen. Emotionele instabiliteit komt vaak voor en is in de meeste gevallen niet ernstig. Een psychotherapeut of psycholoog kan emotionele instabiliteit behandelen, eventueel in combinatie met medicatie.
In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters. Deze verstoringen in het chemische evenwicht geeft aanleiding tot angstklachten, overmatig piekeren, verminderde plezierbeleving, passiviteit en een sombere stemming.