Bij het bakken wordt de temperatuur van olie 200 tot 220 graden. Bij olijf- en zonnebloemolie komen bij verhitting boven 180 graden schadelijke stoffen vrij. Dit gebeurt niet bij arachide-, kokos- of palmolie, deze kunnen veilig gebruikt worden.
Zonnebloemolie is neutraal van smaak en geschikt voor zowel koude als warme bereidingen.
Verschillende soorten olie
Je kunt een neutrale olie gebruiken, zoals zonnebloemolie of arachideolie, maar ook een daarvoor bestemde frituurolie of frituurvet. Meestal gaat frituren op 170 tot 180 graden Celsius, maar soms ook op lagere temperaturen. Schep het product voorzichtig in de olie.
Voor het frituren kan je het beste kiezen voor frituurvet of een plantaardige olie zoals zonnebloemolie of arachideolie. Deze oliën kunnen de hoge temperaturen prima aan.
Zonnebloemolie wordt gewonnen uit de pitten van de zonnebloem. Deze olie bevat veel onverzadigde vetzuren en is goed bestand tegen hitte en kan daarom ook als frituurolie worden gebruikt. Zonnebloemolie bevat linolzuur, hetgeen het cholesterolgehalte in het bloed kan verlagen.
Bij olijf- en zonnebloemolie komen bij verhitting boven 180 graden schadelijke stoffen vrij. Dit gebeurt niet bij arachide-, kokos- of palmolie, deze kunnen veilig gebruikt worden.
Doordat zonnebloemolie voornamelijk uit meervoudig onverzadigde vetten bestaat, kunnen deze gemakkelijk oxideren. Er komen dan, volgens onderzoekers vooral bij zonnebloemolie, schadelijke aldehyden vrij. Deze aldehyden kunnen het DNA beschadigen en daarmee ziektes in de hand werken.
Zonnebloemolie is populair om mee te koken op hoog vuur, omdat het een hoog rookpunt heeft (de temperatuur waarbij het begint te roken en af te breken). Studies tonen echter aan dat een hoog rookpunt niet perse iets te maken heeft met de stabiliteit van een olie onder hoge temperaturen.
Zorg dat je olie iets boven de 180 graden Celsius zit, dan gaat het goedkomen. Olijfolie verhitten is dan een prima keus, aangezien je zonder gezondheidsrisico's tot boven de 200 graden Celsius kunt gaan!
Andere neutraal smakende oliesoorten zijn bijvoorbeeld zonnebloemolie, arachideolie (pindaolie), maisolie, raapzaadolie, slaolie (een mengsel van verschillende oliesoorten) en sojaolie. Al deze soorten zijn geschikt om te bakken, braden en frituren.
Als je wil zien of je olie helemaal klaar is om je vlees, vis of groenten van 'n heerlijk korstje te voorzien, gooi dan eens een rijstkorrel in de pan.Bij de juiste temperatuur (dat is rond de 180°C) zal het korreltje naar de oppervlakte komen en beginnen garen.
Tips voor goudgele friet/patat:
Gebruik vloeibaar, plantaardig frituurvet. Geschikt om te frituren zijn: vloeibaar frituurvet, zonnebloemolie en olijfolie (geen extra vierge). Doe kleine hoeveelheden in de frituurpan, houd maximaal 150 gram per keer aan.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.
En op basis van dit criterium zijn arachideolie en olijfolie de grote winnaars. De eerste barst van de omega 9, een vetzuur dat erom bekend staat een grote rol te spelen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten. Dankzij zijn neutrale smaak is dit de perfecte kandidaat-frituurolie.
Dat kan met gemak rond de 100 graden zijn en onder zware omstandigheden ook 20 tot 30 graden oplopen.
,,We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond'”, legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.
Oliebollen bak je op maximaal 190 °0. Om te checken of je olie heet genoeg is voor je oliebollen kun je de truc met het broodkorstje toepassen: houd een broodkorstje in de olie. Bij de juiste temperatuur zal deze dichtschroeien. Als er een walm ontstaat, is de olie te warm.
Verwarm de olie tot de juiste temperatuur: maximaal 175 °C. Bij lage temperaturen nemen de producten veel olie op en zijn ze dus vetter. Ook bestaat dan de kans dat je product niet goed gaar wordt. Boven 175°C kan het product aan de buitenkant verbranden terwijl de binnenkant nog niet gaar is.
Zonnebloemolie. Deze olie is erg neutraal van smaak en kan tegen hele hoge temperaturen. Hierdoor is het erg geschikt voor bakken, braden en frituren. Deze olie bestaat uit iets minder onverzadigde vetzuren dan olijfolie, namelijk ongeveer 60%.
Je wokt op een hoge temperatuur: je olie moet zuiver zijn en een hoog rookpunt (de temperatuur waarop je olie begint te roken of branden) hebben. Slaolie is hiervoor niet geschikt, maar zuivere olijfolie, arachideolie, maïsolie en zonnebloemolie wél. Wokken is een gezonde manier van koken.
Zonnebloemolie kan zowel gezondheidsvoordelen als -risico's hebben, afhankelijk van de samenstelling en hoe het wordt gebruikt. Het is slim om voorzichtig te zijn bij het koken met zonnebloemolie op hoge temperaturen, vooral als het een hoog gehalte aan meervoudig onverzadigde vetten heeft.
2 Ga voor plantaardig
Frituren doe je het best in vet van plantaardige oorsprong: arachideolie, zonnebloemolie, olijfolie… Er zijn veel oliën geschikt voor warme bereidingen, maar kijk voor alle zekerheid altijd op de verpakking.
Het is aan te raden gebruikte frituurolie nooit aan te vullen met nieuwe olie. Oude olie kan met zuurstof reageren en ranzig worden. Bovendien ontstaan er sneller schadelijke stoffen zoals PAK's.
Lijnzaadolie bevat vooral omega 3, wat voor een vermindering van ontstekingen en een verbeterde vruchtbaarheid, huid en vachtkwaliteit kan zorgen. Zonnebloemolie bevat veel omega 6 wat juist ontstekingsbevorderend kan werken.