Het is een zeer groot dier met tentakels die tot een meter lang kunnen worden. De grootste gele kwal is in 1870 opgedoken in de baai van Massachusetts (VS). Zijn kop had een diameter van 2,29 meter en zijn tentakels waren maar liefst 37 meter lang.
Wetenschappers hebben in Australië de langste kwal ooit ontdekt. De spiraal van het dier heeft een omtrek van zo'n 45 meter.
De paraplu wordt begrensd door filamenten, tentakels genaamd. Er is een grote verscheidenheid aan kwallen, bijna duizend soorten, variërend van enkele millimeters (75% van de kwallen zijn onzichtbaar voor het blote oog) tot twee meter in diameter.
De kwallen in het meer zijn afgesloten van de Stille Oceaan, waardoor ze geen vijanden hebben. Hun tentakels zijn de afgelopen honderd jaar verzwakt en een aanraking doet geen pijn!
Kwallen komen wereldwijd voor, van oppervlaktewateren tot in de diepzee. Schijfkwallen (de 'echte kwallen') leven uitsluitend in de zee, maar er zijn ook enkele hydroïdpoliepen met een vergelijkbaar uiterlijk die in zoet water leven.
De meeste kwallensoorten die je in Nederland tegenkomt, kunnen geen kwaad. Eigenlijk is alleen de kompaskwal gevaarlijk. Deze kwal heeft bruine V-vormige strepen.
Ze vormen een belangrijke schakel in de voedselketen omdat ze kleine kreeftachtigen, vissen en zelfs andere kwallen vangen. Ze zijn ook een voedingsbron voor tal van zeedieren zoals zeeschildpadden.
Meestal gebeurt dat met aflandige wind, in Nederland dus met oosten- of zuidenwind. De onderstroom voert de kwallen met zich mee en brengt ze naar het strand. Eenmaal aangespoeld gaan ze snel dood door uitdroging.
Overlijdt binnen paar uur
Als een kwal aanspoelt op het strand, droogt die snel uit en overlijdt binnen een paar uur. Maar dat betekent niet dat je geen gevaar meer loopt. De zogeheten netelcellen, die aan de buitenkant van de tentakels van de kwal zitten, blijven langer actief.
De meeste kwallen leven zo nog een tijdje voordat hun leven tot een einde komt. Dit geldt niet voor Turritopsis dohrnii. Dit diertje kan namelijk de taken van zijn cellen volledig veranderen om van zichzelf weer een poliep te maken. De kwal kan dan even niet meer zwemmen, maar hij wordt wel weer jonger.
Kwallen blijken nog ouder dan gedacht. De oudste vondsten dateren nu van 500 miljoen jaar geleden uit midden van het Cambrium (488 – 542 miljoen jaar geleden). In deze periode ontstonden veel van de huidige levende organismen. Er waren al fossiele kwallen bekend van zo'n 300 miljoen jaar oud.
Kwallen hebben geen botten, geen bloed, geen hart of hersenen en bestaan voor ruim 95 procent uit water.
De grootste kwal ter wereld is de gele haarkwal. Deze soort komt voor in de Arctische oceaan, de Noord-Atlantische oceaan en de Noord-Pacifische oceaan. Het is een zeer groot dier met tentakels die tot een meter lang kunnen worden. De grootste gele kwal is in 1870 opgedoken in de baai van Massachusetts (VS).
De irukandji is een kleine, glasheldere kwal. Hij wordt maar een paar centimeter lang en leeft in de tropische wateren rond de noordkust van Australië. Dit kwalletje wordt in het algemeen gezien als het giftigste dier ter wereld en in tegenstelling tot andere kwallen heeft de irukandji ook netelcellen op het lichaam.
De gevaarlijkste kwallen zijn tropische soorten, waarvan de giftigste de Australische zeewesp (Chironex fleckerii) is, die dodelijk kan zijn voor de mens. Langsheen onze kustlijn komen geen soorten voor die dodelijk zijn voor de mens.
In tegenstelling tot wat je zou verwachten is kwal niet blubberig en zacht van textuur, maar juist knapperig met een crunchy beet, met een hartige, licht zilte smaak. Het wordt voornamelijk gewaardeerd vanwege de textuur. Het is wel even wennen dat kwal ook lekker kan zijn in plaats van alleen maar griezelig.
Kwallen komen voor in zout water en kunnen u steken. Zo'n steek kan erg pijnlijk zijn. De enige kwallen die in de Noordzee giftig zijn, zijn de kompaskwal en de haarkwal. Vaak geven steken van deze kwallen lichte klachten, maar in de grotere oceanen komen er kwallen voor die zeer giftig zijn.
Ook deze dieren blijken te slapen, terwijl ze al 600 miljoen jaar op aarde leven. Caltech-studenten Ravi Nath en Michael Abrams observeerden 23 Cassiopea-kwallen. Deze kwallen liggen vaak ondersteboven op de bodem van een oceaan of watertank en trekken hun lichaam één keer per seconde in.
Een kwal aanraken doe je dus het best aan de gladde bovenkant, want de tentakels zitten op de rand of onderaan.” De kwal in onze contreien die wél gemene brandwonden kan veroorzaken, is de kompaskwal. “Die kun je herkennen aan de bruine lobjes aan de rand en lijnen naar het centrum.
Ja, ga gerust zwemmen. De meeste kwallen steken niet en het risico op een stekende kwal is gewoon klein. Niet stekende kwallen zijn dus volkomen ongevaarlijk, maar grote aantallen kunnen als onplezierig ervaren worden.
Eigenlijk is het ook niet echt ''overleven'', een kwal op het droge is langzaam aan het sterven. Iedere minuut die de kwal op het droge doorbrengt beschadigd zijn weefsels verder.
Noordzee kwallen zijn in principe ongevaarlijk voor de mens, tenzij er sprake is van een allergie. Alle kwallen hebben tentakels, waarbij sommige door de huid heen kunnen dringen. De tentakels van de oorkwallen en de zeepaddenstoel kwallen kunnen niet door de menselijke huid heendringen.
Wat is het? De gangbare naam voor een irritatie na contact met een kwal is kwallenbeet, maar eigenlijk bijten kwallen niet. Het zijn de netelcellen op hun tentakels die kunnen steken. Aan onze kustlijn komen geen dodelijke soorten voor, maar contact met hun netelcellen kan zeer onaangenaam zijn.
Waarom steekt een kwal? Een kwal steekt met zijn netelcellen. Als hij een prooi of vijand in het oog krijgt, zet een kwal deze cellen stand-by. Deze zitten aan de buitenkant van de tentakels.
Kwallen hebben tentakels met netelcellen die gif bevatten. Als je in aanraking komt met een kwal, komen de netelcellen en het gif op de huid.Dit geeft een brandend en prikkend gevoel. Je voelt de bijtende pijn pas echt wanneer je uit het water komt.