De meeste bedsteden die er nog zijn - en die ik heb kunnen bezoeken - zijn uit de 18e en de 19e eeuw. Tussen de 1.70 meter en de 1.96 meter lang, dus dat is best krap". Mensen waren sowieso wat kleiner in die tijd, maar ze hadden ook het idee dat je beter half zittend kon slapen.
Mensen sliepen rechtop
Aan het hoofdeinde lag een groot onderkussen, een peluw. Daarbovenop lag een kleiner hoofdkussen. Het resultaat was dat mensen halfzittend sliepen. Het verklaart waarom ze uiteindelijk toch in de kleine bedstede pasten (al waren mensen ook kleiner dan nu).
Kleine ruimten
Bedsteden waren zo kort dat je er niet languit in kon liggen. Dat was niet alleen vanwege het feit dat de mensen vroeger kleiner waren. Ook gaven mensen er de voorkeur aan om (half) zittend te slapen. Men dacht toen dat die slaaphouding gezonder was.
Het woord bedstee staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
Een bedstede of bedstee is een in de wandbetimmering opgenomen slaapplaats in de vorm van een kast en afgesloten met deurtjes of een gordijn. Bedsteden werden tot aanvang 20e eeuw veel gebruikt, vooral op het platteland in boerderijen.
bedstee , bedstee , zelfstandig naamwoord de , Bedstee. Meervoud bedstees, bedsteeë.
In de bedstee bevond zich vaak onder het bed een lade, ook wel rolkoets genoemd, waarin de kleinste moest slapen. In arme gezinnen werden de kinderen zelfs in een aardappelbak onder het bed geschoven. Deze kinderen werden dus letterlijk ondergeschoven. Daar komt dus de uitdrukking vandaan.....
Slapen in een bedstede: op een houten plank bedekt met stro
Deze waren door houten wanden van elkaar gescheiden, de ingangen aan de voorkant werden door deuren of gordijnen afgesloten. In boerderijen werden ze vaak naast elkaar gebouwd zodat er hele wanden met slaapruimten ontstonden.
Heel lang geleden, in de prehistorie bestonden er nog geen bedden. De mensen sliepen gewoon op de grond, onder dierenhuiden. De oude Egyptenaren sliepen niet met een hoofdkussen zoals wij, maar met een hoofdsteun. Ze sliepen daarbij op hun zij.
Het resultaat was dat mensen zich vaker begaven in het nachtleven en dus minder tijd overhielden om in bed te liggen. De grootste verandering kwam echter pas in de 19de eeuw met de industriële revolutie. Veel arbeiders werkten 12 tot 14 uur op een dag en hielden geen tijd meer over om 's nachts wakker te blijven.
Ze lagen dicht tegen elkaar, op jutten zakken, gevuld met stro. De rijken sliepen in een hemelbed. De gordijnen hielden de tocht tegen en de hemel zorgde ervoor dat er geen stof of ongedierte op hen neerviel. In tijden van oorlog sliepen de ridders met hun harnas aan.
MENS: Mensen slapen meestal liggend, uit verschillende onderzoeken is naar voren gekomen dat, ongeveer 50% van de mensen bij voorkeur op hun zij slapen, iets meer op de rechter dan op de linker zij. Ongeveer 40% op de rug en zo'n 10% op hun buik. Mensen kunnen uiteraard ook zittend en sommigen zelfs staand slapen.
Is zittend slapen gezond? Het lichaam kan minder ontspannen in een zittende positie dan wanneer je ligt. Als je regelmatig en langere tijd zittend slaapt dan kan het wel ongezond zijn. Het maakt niet uit als er tijdens een autorit, trein of vliegtuig enkele uren in een zittende positie in slaap valt.
Mensen die drukpunt gevoelig zijn, kunnen vaak beter op hun rug slapen, omdat het draagvlak voor de spieren en de weefsels hierbij groter is. De gelijkmatige verdeling van het gewicht van het lichaam werkt ook goed tegen gewrichtspijnen en artritis. Ook bij schouderklachten is op de rug slapen de beste slaaphouding.
Onze voorouders sliepen zelfs 12 uur, maar niet aan één stuk. Ze gingen bij valavond voor ongeveer 4 uur naar bed. Dan bleven ze 2 uur wakker, om nadien weer voor een uur of 6 te gaan slapen. Die 'wakkere' periode gebruikten ze om te luieren, lezen, bidden of … een baby te maken.
De hoeveelheid slaap is voor iedereen anders
Wanneer het over nachtrust gaat, is 8 uur vaak de aanbevolen slaapduur. The magic number 8. Maar de waarheid is dat er eigenlijk geen ideale slaapduur is. De precieze slaapbehoefte verschilt van persoon tot persoon.
Het waren de Egyptenaren die rond 3400 voor Christus als eersten bedachten om hun slaapplek door middel van een bed van de grond af te houden. Dit waren korte houten bedden die licht naar beneden afliepen, met een bedbodem van gevlochten leer of touw.
Bedsteden waren zo kort dat je er niet languit in kon liggen. Dat was niet alleen vanwege het feit dat de mensen vroeger kleiner waren dan nu. Ook gaf men er de voorkeur aan om (half) zittend te slapen. Men dacht toen dat die slaaphouding gezonder was.
De slaapmuts werd sinds de Middeleeuwen gedragen. De belangrijkste functie was het warm houden van het hoofd. In die tijd was er nog geen centrale verwarming. Het vuur ging 's nachts uit en dan kon het behoorlijk koud worden in huis.
Ook kinderen kunnen slaapapneu hebben. Het komt relatief vaak voor bij kinderen met overgewicht, het syndroom van Down, achondroplasie (dwerggroei) en een aantal andere aangeboren aandoeningen. Maar ook kinderen die verder gezond zijn, kunnen er last van hebben.
Als je op je rechterzij slaapt, zet je druk op je lever en verhinder je zo een optimale werking van het orgaan. Zeker als je buik dikker wordt. Ben je een rugslaper? Dan duwt de baby tegen je aorta, vena cava en belangrijke organen.
Wanneer je op je linkerzij ligt, is het gemakkelijker voor je lichaam om bloed rond te pompen. De aorta maakt vanaf je hart namelijk een bocht via de linkerkant om bij de buik te komen. Lig je op je rechterzij, dan moet het bloed eerst omhoog gepompt worden en dit kost meer moeite dan naar beneden.
De rugligging met de armen omhoog is een goede houding voor de rug en werkt rimpelvorming tegen. Rugligging werkt snurken wel in de hand. De armen kunnen het beste naast het lichaam gelegd worden in tegenstelling tot naar boven omdat dit zenuwen af kan knellen.
Gemiddeld duurt die ongeveer 25 minuten, maar de variatie is erg groot: in de eerste slaapcyclus, dus aan het begin van de nacht, beslaat de remfase maar vijf tot tien minuten. Bij elke volgende cyclus dromen we langer. Aan het eind van de nacht kan een droom wel drie kwartier duren.
Koeien slapen liggend
"Een koe kan heel goed een beetje dommelen, dat doen ze liggend met de kop omhoog. Als ze echt slapen, gaan ze gewoon plat liggen, met de kop in rust. Onderzoeker van koeien bij de Wageningen Universiteit, Wijbrand Ouweltjes, vergelijkt de slaap van koeien met die van een paard.