Overigens is de vliegenzwam minder giftig dan de meeste mensen denken. Ze zijn zeker niet dodelijk. Vliegenzwammen hebben wel bijzondere stoffen in zich, die een hallucinogene of bewustzijnsverruimende werking hebben. Er zijn landen waar sjamanen of genezers bewust vliegenzwammen eten om zichzelf in trance te brengen.
Deze paddenstoel is giftig, maar niet zo sterk als vaak wordt beweerd. Van alleen aanraken zijn geen nadelige gevolgen te verwachten. Opeten van een hele paddenstoel kan wel zorgen voor ernstige vergiftigingsverschijnselen.
Waar groeit de vliegenzwam? De vliegenzwam kun je op zich bijna overal in Nederland tegenkomen, maar toch zie je ze niet in élk bos. Volgens Wikipedia groeien vliegenzwammen vooral in loofbossen en dan meestal in de buurt van bomen als de berk, de tamme kastanje, de eik, beuk, den of spar.
De Vliegenzwam groeit altijd samen met een boom. Meestal is dat een Berk, Eik, Beuk, Den of Spar, maar de soort kan ook wel bij andere bomen groeien. Hoe werkt dat? De ondergrondse schimmeldraden groeien samen met de wortels van de bomen.
In het verleden hadden deze vlokken een functie in de landbouw. Veehouders vermengden de giftige vlokken met melk of water en plaatsten dat mengsel in de stal, om zo van de vliegen af te komen. Op deze manier is de vliegenzwam aan zijn naam gekomen. Net als alle andere zwammen houdt de vliegenzwam van vocht.
Slakken - zowel naaktslakken als gewone slakken - eten graag zwammen en dus ook deze vliegenzwam. Daarnaast lusten muizen, konijnen, eekhoorns en ook insecten zoals kevers graag paddenstoelen. Voor menselijke consumptie is de vliegenzwam minder geschikt.
De vliegenzwam (Amanita muscaria) is een opvallende paddenstoel, die algemeen voorkomt in de lage landen. Het eten ervan kan leiden tot vergiftigingsverschijnselen, maar de ernst hiervan valt meestal mee.
Je kunt ze wel lokken, door de omstandigheden zo te maken dat ze het er naar de zin zullen hebben. Een vers gekapte boomstam levert bijvoorbeeld altijd paddestoelen op. Dood hout trekt weer andere soorten. Heel erg geliefd bij paddestoelen zijn hakselpaadjes: paadjes met houtsnippers.
Met zijn rode hoed en witte stippen is de vliegenzwam een van de makkelijkst herkenbare en mooiste paddenstoelen. Je kunt hem vanaf september werkelijk overal zien: in bossen, parken, tuinen en zelfs langs wegen. De vliegenzwam leeft in symbiose met de berk, zijn wortels zuigen het sap uit deze boom.
Een zwam is een synoniem van schimmel, ook wel fungi genoemd. Een paddenstoel is een schimmel (zwam) of in feite het vruchtlichaam van een schimmel. Het is dus maar een heel klein deel van een schimmel. Vaak ontstaat er verwarring bij het fenomeen vliegenzwam; dat is geen zwam maar een soort paddenstoel.
Op een geschikte plek komt een spoor terecht van een paddenstoel. De spoor ontkiemd en groeit uit tot een mycelium of zwamvlok bestaande uit schimmeldraden. Heksenkringen ontstaan doordat de schimmeldraden in de bodem in alle richtingen even sterk uitgroeien. Het resultaat is een cirkelvormige zwamvlok.
De Nederlandse naam is afgeleid uit de gedachte dat heksen (soms vermomd als katten) op die plek gedanst zouden hebben. Op de Munse hei onder Oss ligt zo'n heksenkring, hier wil alleen maar heksenkruid groeien. Als men in een heksenkring stapte, kon men hier niet zelf meer uit weg komen.
Voor levende gastheren betekent de aanwezigheid van de zwam wel een wisse dood, daar de berkenzwam stoffen produceert die giftig zijn voor de boom en het hout doen rotten. De bijnaam “berkendoder” mag je dus wel serieus nemen.
Je herkent hem aan zijn rode hoed met witte stippen. Ze verschijnen vanaf juli tot en met de late herfst, met een hoogtepunt rond eind augustus. Vliegenzwammen groeien veelal in loofbossen en zijn vaak in kleine groepjes te vinden rond berken en sparren. De vliegenzwam is niet eetbaar.
Maar er zijn ook paddenstoelen die giftig zijn. Je moet dus nooit zomaar een paddenstoel eten. Niet alleen wij maar ook dieren eten paddenstoelen. Denk hierbij aan: slakken, kevers, muizen, konijnen en eekhoorns.
Ook mezen, vinken, sijzen en mussen houden van de vruchtjes. Voordeel zal de berk er niet van hebben, maar het nadeel lijkt mij ook te verwaarlozen.
De vliegenzwam is een van de bekendste paddenstoelen met zijn rode hoed met witte stippen. Hij is hartstikke giftig. De paddenstoel dankt zijn naam aan een oud gebruik. De vliegenzwam werd vroeger gebruikt als vliegenverdelger, door kleine stukjes van de zwam in de melk te leggen.
Vliegenzwammen breken organische stoffen af en zetten deze om in anorganische stoffen.
Paddenstoelen in de tuin zijn meestal nuttig
Het is meestal een goed teken als er paddenstoelen in uw tuin groeien. Ze helpen bij een gezondere bodem, ruimen (planten)resten op en ze kunnen een gunstige invloed hebben op bepaalde bomen en struiken. Dit is een heuse wisselwerking, symbiose genaamd.
Een heksenkring is een natuurlijk gevormde cirkel van paddenstoelen, afkomstig van één zwamvlok of mycelium (ontelbaar veel fijne schimmeldraden) In Nederland en België is dit meestal de weidekringzwam (Marasmius oreades). Hoe groter de heksenkring wordt, hoe meer impact hij heeft op je gazon.
De oorzaak van het ontstaan van paddenstoelen heeft vaak te maken met de aanwezigheid van organisch materiaal in de grond. Organisch materiaal bestaat uit dood hout, bladeren en andere plantenresten. Een andere oorzaak van paddenstoelen kan de aanwezigheid van stikstof zijn.
Er komen in Nederland meer dan 5.000 soorten paddenstoelen voor. Dat zijn niet alleen paddenstoelen met hoed en steel (plaatjeszwammen en boleten), maar ook korstzwammen, buisjeszwammen (houtzwammen), knots- en koraalzwammen en stekelzwammen. Dit zijn er ca. 3.200.
De correcte spelling is paddenstoel, met tussen-n.
Dodelijk giftig, veroorzaakt 90% van alle sterfgevallen door paddenstoelvergifting. Daarvoor zijn twee alkaloïden verantwoordelijk: amanitine en phalloidine. Lijkt op de champignon, maar is gelukkig op enkele plaatsen minder algemeen.