De hoornaar is niet gevaarlijk voor mensen, maar eet wel andere bijen op. Reden voor EIS Kenniscentrum Insecten en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit NVWA om de hulp van het publiek in te roepen bij het opsporen van nesten van het dier.
Koel de plaats van de steek met een nat kompres of een coldpack. Neem een pijnstiller zoals paracetamol bij veel pijn. Gebruik eventueel een zalf tegen huidirritatie, bijvoorbeeld zalf met menthol, aloë vera of calendula.
De hoornaar is de grootste inheemse wesp in België. Ze zijn minder agressief dan gewone wespen, maar een steek kan pijnlijker zijn. In de meeste gevallen is een steek ongevaarlijk.
Hoewel de kans om door een hoornaar te worden gestoken heel klein is (ze zijn een stuk minder agressief dan normale wespen), kan het dodelijk zijn wanneer ze besluiten in groep aan te vallen of als u allergisch bent.
Geuren om wespen op afstand te houden
Wespen houden niet van kruidnagel. Zet een schaaltje met kruidnagel op bijvoorbeeld de tuintafel en de wespen komen niet meer in de buurt. Zet een bakje met azijn (eventueel verwarmd) op tafel en de diertjes zullen op afstand blijven. Nog beter: voeg een paar kruidnagels toe.
Net als gewone wespen kan de Aziatische hoornaar steken. Maar omdat het een groter exemplaar is met een langere angel, zal een steek vervelender aanvoelen. Personen die allergisch reageren op bijen- of wespensteken zijn best extra alert.
Hoornaars jagen op verschillende soorten insecten om eiwitten te vergaren voor hun larven. Zo kunnen de larven goed groeien. Hoornaars vangen vliegen, muggen, rupsen, vlinders, honingbijen en zelfs kleinere wespensoorten. Het is voorgekomen dat hoornaars ook op libellen jagen, die eigenlijk veel groter zijn.
Een lokale zwelling van de steek kan zo'n 10 centimeter groot worden en tot 12 uur lang aanhouden. Heb je er langer last van? Raadpleeg dan je huisarts.
De mannetjes en nieuwe koninginnen vliegen uit en paren, waarna de mannetjes sterven en de koninginnen zich verspreiden en een plekje zoeken om te overwinteren. De laatste werksters zullen in de loop van oktober en november sterven.
Steek van een hoornaar
Ook een hoornaar kan steken. De steek van deze superwesp is heel wat pijnlijker dan de steek van een standaard wesp. Dit komt omdat de angel van de hoornaar groter is en daardoor het gif direct in een ader kan spuiten.
Een hoornaar geeft namelijk minder gif af als een wesp. De hoornaar heeft eigenlijk maar één echte natuurlijke vijand in Nederland en dat is de wespendief. Deze roofvogel is gespecialiseerd in het vinden van bijen en wespennesten om ze vervolgens één voor één op te peuzelen.
Een hoornaarkoningin is door haar grootte zelfs indrukwekkend te noemen: ze wordt maar liefst 25 tot 35 millimeter lang. Daarnaast herken je hoornaars vrij snel aan hun kleur. Hun kop, borststuk en achterlijf zijn overwegend roodbruin tot donkerbruin.
Hoornaars overwinteren in kleine spleten in de gevelbeplating van huizen, boomschors en rottende boomstammen. De meest waarschijnlijke plaats waar u een nest zult vinden is echter in bomen en in grote boom achtige struiken. In de late lente bouwen ze papieren nesten in boomtakken en onder dakranden.
Verschil Hoornaar en Horzel
Een daas en een hoornaar lijken namelijk enorm op de horzel. Wanneer je wordt gestoken of gebeten heb je nooit te maken met een horzel maar waarschijnlijk met een hoornaar. Een horzel is namelijk niet in staat om te bijten of te steken.
Zij kan dus meerdere keren steken. Dit maakt een wesp eigenlijk gevaarlijker dan bijen, los van het feit dat wespen zich ook agressiever verdedigen dan bijen als ze zich bedreigd voelen.
Wat ga je doen? Eerst ga je naar de website van Vespa-Watch. Hier kan je je melding doorgeven. Je kan kiezen uit een hele lijst aan insecten en waarnemingen: de Aziatische of Europese hoornaar, de hommel, de wesp of een volledig nest van een hoornaar.
De Europese hoornaar (Vespa crabro) lijkt erg op de Aziatische, maar is een bij wet beschermde soort. Sla hem dus niet dood!
Hoornaars overleven de winter niet, ze leven net als andere wespensoorten slechts één seizoen. Alleen de koningin die aan het eind van het seizoen werd geboren, overwintert om het volgende jaar een nieuw nest te maken. Zij komt rond eind april tevoorschijn uit haar winterslaap.
Hoornaars vliegen ook 's nachts en komen dan op kunstlicht af. Iets bijzonders is dat de larven worden gevoed met dierlijk materiaal en de larven voor de werksters een zoetige vloeistof produceren, dat ze uitbraken en door de werksters weer wordt opgezogen. De werksters worden dus gezoogd door de larven.
Gestoken worden door een Japanse reuzenhoornaar is geen pretje. Integendeel, het kan zelfs levensgevaarlijk zijn. Gestoken worden doet dankzij de meer dan een halve centimeter grote angel enorm veel pijn, en dan hebben we het alleen maar over de angel zelf. Het ergst moet namelijk nog komen.
Als je sowieso van plan bent om ze eerst te vangen in een potje voor je ze uitzet, kun je het potje het beste in de diepvries zetten. Zo kan je ze doden voor ze een nest beginnen. Dat is de meest humane methode om een koningin te doden, en je krijgt op die manier geen agressieve reactie.
De Europese hoornaar is best een fraai insect, met alle kleuren van de Belgische driekleur: opvallende rode poten, veel rood aan de kop en op het borststuk, en met geel en zwart op bijna alle achterlijfsegmenten. Met 2,4 tot 2,6 cm is de soort forser dan een gewone wesp. Koninginnen kunnen tot 3,5 cm lang worden.
De hoornaar (Vespa crabro) komt in vrijwel heel Europa voor, van het zuiden van Spanje tot Finland, Noorwegen en Siberië (gematigde gebieden), tot in Mongolië. Ook in China en Japan is hij gespot. In de 19de eeuw is hij 'meegereisd' van Europa naar Noord-Amerika en heeft hij zich verspreid over het continent.