Als iemand een dierbare heeft verloren zegt men vaak: 'gecondoleerd'. Condoleren is letterlijk je medelijden betonen en is afgeleid van het latijn: 'con dolore'.
Tegenwoordig is het ook steeds gebruikelijker om iemand te condoleren via whatsapp. Het is wel belangrijk dat u goed nadenkt hoe u uw woorden formuleert. Een kort berichtje kan al voldoende zijn. Bijvoorbeeld: gecondoleerd met je verlies, veel sterkte.
Absoluut verboden: niets zeggen
Hoe ongemakkelijk je je ook voelt, vermijd de ander en het onderwerp niet. Hoe lastig jij het ook mag vinden om erover te beginnen, jouw ongemak is niets in verhouding met hoe ellendig de ander zich voelt. Get over it, en doe iets.
De regel hierbij is: schriftelijk condoleren doe je met een handgeschreven boodschap. Veel kaarten zijn voorbedrukt. Dat is prima, maar schrijf er zelf iets persoonlijks bij. Dat kan een herinnering zijn aan de overledene, een woord van medeleven aan de nabestaanden of simpelweg “Gecondoleerd met het verlies van…”
Hoe schrijf ik de nabestaanden op de rouwkaart. Dit lijkt een heel simpel onderwerp. Maar je zult nog verstelt staan van wat er mis kan gaan. Op twee plekken op de rouwkaart wordt de relatie tot en/of de nabestaanden genoemd, namelijk in de openingstekst en/of in de namenlijst met de nabestaanden.
Toon medeleven door te zeggen: 'Ik kan me niet voorstellen wat je doormaakt. Ik ben hier voor alles wat je nodig hebt, of 'Ik weet dat je je overweldigd en verdrietig voelt. Het is oké als je gewoon bij me uit wil huilen.
Ik wens je veel sterkte met dit grote verlies. Woorden schieten tekort om jullie te troosten in dit grote verlies. Wij wensen jullie heel veel sterkte en kracht toe voor de komende tijd. Wat een intens verdriet en gemis, in onze gedachten zijn we bij jullie.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
Anno 2020 is het heel normaal om je steun ook online te betuigen. Op rouwplatformen zoals www.ingedachten.be kan je families laten weten dat je met hen meeleeft. Je kan er een persoonlijke digitale rouwkaart versturen, het publieke rouwregister tekenen, een virtueel kaarsje branden en zelfs afscheidsbloemen bestellen.
Bij de traditionele condoleance staan de familieleden op een rij en worden zij door iedereen gecondoleerd. Iedereen die naar de condoleance komt, staat achter elkaar in een rij. Totdat zij aan de beurt zijn. De familie kan er ook voor gekozen hebben om de condoleance minder formeel te houden.
"Mijn diepste sympathie, ik ben er voor je als je wilt praten." "Mijn medeleven aan u en uw familie." "Ik ben er voor jou als je ooit iemand nodig hebt om gewoon te luisteren." "Het spijt me voor je verlies."
Nadat de dierbare overledene is opgebaard, kan men met familie, vrienden en dichtste kennissen de laatste groet brengen. Vooral voor het rouwproces is dergelijke groet en afscheid nemen onderdeel van het rouwproces.
Meestal wordt rouw langzaam minder. Hoe lang het duurt is voor iedereen anders, maar na een jaar voelen de meeste mensen zich beter. Soms gaat de rouw niet vanzelf over. Het is dan na een jaar nog (bijna) net zo erg als in het begin.
Vaak komen er ook lichamelijke klachten bij, zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, of slapeloosheid. Misschien kende je sommige gevoelens niet eens van jezelf, zoals angst, woede, somberheid, verlangen, eenzaamheid, vervreemding, lusteloosheid, schuld, of wanhoop.
Onderdrukking van gevoelens van rouw en verdriet kan op den duur tot psychische en lichamelijke klachten leiden. De emotionele huishouding raakt verstoord en dan kan er sprake zijn van 'onverwerkte rouw'.