Alvleesklierkanker is een ernstige ziekte die vaak pas laat wordt ontdekt. Vaak zit de tumor er al een tijd voordat iemand klachten krijgt. Als cellen in de alvleesklier ongecontroleerd gaan delen, kan er een kwaadaardige tumor ontstaan. Zo'n tumor heet alvleesklierkanker of pancreascarcinoom.
Alvleesklierkanker heeft de slechtste prognose van alle kankersoorten. Vijf jaar na de diagnose is minder dan vijf procent van de patiënten nog in leven. De levensverwachting bij alvleesklierkanker is afhankelijk van het moment van ontdekking van de ziekte.
Alvleesklierkanker is een van de meest dodelijke vormen van kanker. Per jaar overlijden er ruim 2.800 Nederlanders aan deze ziekte. Ongeveer evenveel patiënten krijgen jaarlijks de diagnose.
Bij meer dan de helft van de patiënten met alvleesklierkanker is de ziekte bij het stellen van de diagnose al zo ver gevorderd (stadium vier), dat een jaar later nog maar tien procent in leven is. Probleem is dat een tumor in de alvleesklier er vaak al een hele tijd zit voordat een patiënt er last van krijgt.
Door late diagnose en uitzaaiingen is een behandeling vaak al te belastend voor zieke en verzwakte patiënten. Meer dan de helft van alle patiënten is slechts 4 maanden na diagnose al overleden. Bijna alle patiënten die deze diagnose krijgen, zullen er ook aan overlijden.
Alvleesklierkanker behoort tot de meest agressieve en moeilijkst te bestrijden kankersoorten met de hoogste sterftecijfers. Dat heeft te maken met de lastige bereikbaarheid van een tumor in de alvleesklier en het grote risico van verspreiding van kankercellen bij chirurgisch ingrijpen.
Alvleesklierkanker en eierstokkanker zijn moeilijk te behandelen omdat ze vaak laat ontdekt worden. De tumor is dan te groot om te verwijderen. Of hij is al uitgezaaid. Omdat mensen met zo'n tumor vaak niet meer lang leven, is het moeilijk om daar goed onderzoek naar te doen.
Wat is de overleving van alvleesklierkanker? Gemiddeld zijn 5 jaar na de diagnose nog 5 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
Als alvleesklierkanker uitzaait, is dat meestal eerst naar de lymfeklieren die in de buurt van de alvleesklier liggen.Ook zaait alvleesklierkanker vaak uit naar de lever, de longen of naar de buikholte.
Klachten bij alvleesklierkanker kunnen onder andere zijn: gele huid en geel oogwit (geelzucht) donkere urine en beige of grijswitte poep. gewicht verliezen.
Veel mensen met alvleesklierkanker hebben last van pijn. Bespreek het altijd met je arts of verpleegkundige als je pijn hebt. Vaak is er iets aan de pijn te doen. Er zijn verschillende behandelingen tegen pijn.
Ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis)
Pancreatitis uit zich door pijn in de bovenbuik met uitstraling naar de rug. Soms is er ook sprake van een opgezwollen buik, misselijkheid, overgeven, koorts en een snelle hartslag.
Echografie. Met een echografie kunnen uw lever, galwegen en alvleesklier zichtbaar gemaakt worden op een beeldscherm. Zo kan de arts een mogelijke tumor zien, of andere oorzaken van uw klachten zoals galstenen of een ontsteking. Soms wordt er niet voor een echo gekozen maar direct een CT-scan gemaakt.
Jaarlijks krijgen bijna 3.000 mensen alvleesklierkanker. De meeste van hen zijn 60 jaar of ouder. Alvleesklierkanker wordt vaak laat ontdekt als er al uitgebreide groei en uitzaaiingen zijn. Dan is de ziekte niet meer te genezen.
Overlevingskansen. Alvleesklierkanker is zonder behandeling zeer dodelijk: de gemiddelde overleving na diagnose bedraagt zo'n 4 tot 6 maanden. Slechts 1 op 5 patiënten komt in aanmerking voor een behandeling om de kanker te genezen.
Alvleesklierkanker komt de laatste jaren steeds vaker voor. Elk jaar krijgen ongeveer 2.400 mensen in Nederland te horen dat ze de ziekte hebben. De meeste van hen zijn ouder dan 60 jaar. Mannen krijgen iets vaker alvleesklierkanker dan vrouwen.
Bij uitgezaaide kanker is genezing meestal niet meer mogelijk. Dit heeft effect op de overleving. Bij mensen met uitzaaiingen is de gemiddelde overleving na 5 jaar ongeveer 15%. Bij mensen met kanker zonder uitzaaiingen is de overleving na 5 jaar een stuk hoger: 75%.
Je arts kan niet precies vertellen hoelang je nog zal leven.Misschien kan hij wel in grote lijnen voorspellen hoe de ziekte ongeveer zal verlopen. Met je arts kan je ook bespreken wat de mogelijkheden zijn voor een zo lang, en een zo goed mogelijke tijd. Praten is daarbij belangrijk.
De gemiddelde leeftijd bij diagnose is 65 jaar; 80% van de patiënten is tussen 60 en 80 jaar. Op een leeftijd jonger dan 45 jaar is alvleesklierkanker zeldzaam, maar wel mogelijk. Alvleesklierkanker komt mogelijk iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Bij niet-rokers zijn deze verschillen echter gelijk.
Je kan perfect leven zonder pancreas. Suikerziekte is behandelbaar, en bij nood aan pancreas-enzymen slik je tabletten."
Het bevolkingsrisico op alvleesklierkanker is in Nederland ongeveer 1,5%. Bij slechts een klein deel van de patiënten wordt momenteel een erfelijke aanleg aangetoond. Het risico op een erfelijke aanleg neemt toe bij: het voorkomen op ongebruikelijk jonge leeftijd.
Alcohol. U krijgt het dringende advies om geen alcohol te drinken. Onderzoek heeft aangetoond dat elke dag meerdere glazen alcohol drinken een verhoogde kans geeft op alvleesklierontsteking. Om alvleesklierontsteking te voorkomen is het belangrijk dat u matig bent met alcohol.
Het Amsterdam UMC heeft de meeste ervaring met deze operaties in Nederland en werkt samen in HPB-Amsterdam, wat een samenwerking is met het OLVG ziekenhuis. De chirurgen van het HPB Amsterdam verrichten ruim 200 alvleesklier-operaties per jaar.
Chemotherapie na de operatie kan het risico op uitzaaiingen met ongeveer een derde verminderen. Artsen schatten het risico op uitzaaiingen in op basis van: Het stadium van de borstkanker.