De amoebe is een piepklein diertje dat meestal bestaat uit maar één cel. Kenmerkend voor het diertje zijn de schijnvoetjes waarmee de amoebe van vorm kan veranderen. Met behulp van deze schijnvoetjes, pseudopodia genoemd, beweegt de amoebe zich voort en voedt zich door het voedsel te omsluiten.
Amoeben zijn zeer kleine parasieten, die vooral in de tropen voorkomen (en zelden in Nederland). Ze kunnen in de darm terechtkomen via besmet water of voedsel. In de darm kunnen amoeben een infectie veroorzaken. Dit heet amoebiasis.
De supergroep Amoebozoa bestaat uit eukaryote organismen die geen vaste vorm hebben, en ook voortdurend van vorm kunnen veranderen. Amoeben zijn eencellig, maar niet altijd klein. Sommige slijmzwammen, ook Amoebozoa, kunnen uitgroeien tot een blob van tientallen vierkante centimeters.
Eigenschappen en Kenmerken van de Amoebe
Komen vooral in zoet en zout water water voor. Maar ook op vochtige bodems. Als parasiet in dieren en in de mens. Echter leeft gedurende enkele maanden in verschillende water stadia.
De voortplanting vindt ongeslachtelijk plaats door celdeling.
Kenmerkend voor het diertje zijn de schijnvoetjes waarmee de amoebe van vorm kan veranderen. Met behulp van deze schijnvoetjes, pseudopodia genoemd, beweegt de amoebe zich voort en voedt zich door het voedsel te omsluiten.
De meeste amoebes zijn ongevaarlijk, ze doen eigenlijk niks anders dan bacteriën opruimen. Maar er zijn ook een paar soorten amoebes die wel gevaarlijk zijn. Het zijn parasieten die zich voeden met de goede bacteriën in de darmen van mensen en dieren en soms zelfs gevaarlijke ziektes meedragen.
De amoebe leeft voornamelijk in warm stilstaand water. Meren, sloten en plassen zijn bekende infectiebronnen. Nadat de amoebe via de neus binnendringt, valt hij het centrale zenuwstelsel aan. Hierdoor verliezen mensen in veel gevallen hun reukvermogen, één van de eerste symptomen van een infectie.
Het organisme behoort tot de wortelpotigen en varieert afhankelijk van de soort tussen de 30 en 800 µm. Het is een amoebe, zie daar voor verschijningsvorm en levenswijze, en behoort tot de Amoebozoa.
Een temperatuur tussen 10 °C en 40 °C. Onder het vriespunt delen ze zich niet meer, maar blijven ze wel in leven als in een soort winterslaap. Bij temperaturen hoger dan 75 °C, bijvoorbeeld tijdens het koken, gaan bacteriën dood. Voedingsstoffen als eiwitten en koolhydraten in de buurt.
Het pantoffeldiertje eet vooral bacteriën, die het door beweging van zijn trilhaartjes in de mondgroef naar binnen veegt. In de cel kapselt het diertje de bacteriën in voedselblaasjes in, waarna ze worden verteerd. Zelf is het pantoffeldiertje voedsel voor dierlijk plankton, kleine vissen en andere waterdiertjes.
In de darm vormt de parasiet zich weer om tot een cyste. De cysten worden daarna met de ontlasting uitgescheiden. Zo kan opnieuw een infectie optreden. Een infectie met Giardia lamblia komt op elke leeftijd voor maar vooral bij kinderen tussen de 5 en 14 jaar.
De meeste mensen die besmet zijn met darmparasieten hebben sowieso last van buikpijn, maar ook treedt er vaak misselijkheid op, ze kunnen zich wattig in het hoofd voelen, vermoeid voelen of wat depressief.
Uitgroeisel aan de cel van sommige protozoën, dat dienst doet bij de voortbeweging en voedselopname.
Parasieten zijn kleine 'beestjes' die alleen kunnen overleven op of in een 'gastheer', in dit geval de mens. Bij de mens komen insecten voor die als parasiet leven (hoofdluis, teken), wormen (bijvoorbeeld de lintworm) en ook eencelligen (bijvoorbeeld toxoplasmose of malaria).
Amoebendysenterie of amoebiasis is een ernstige infectie van de darm, veroorzaakt door de parasiet Entamoeba histolytica. Enkele dagen tot weken na de besmetting kunnen de volgende symptomen optreden: Buikkrampen of rectale krampen met wat slijmerige, etterige of bloederige afscheiding. Diarree met slijm of bloed.
De behandeling van darmparasieten wordt gedaan met reguliere medicijnen. De behandeling moet altijd door een arts worden voorgeschreven. In combinatie met medicijnen kan een zetmeelarm dieet worden gevolgd en kunnen ontstekingsremmende producten worden gebruikt. 7 dagen na de kuur moet er een naconrole plaatsvinden.
Eencellige organismen hebben geen organen waarmee ze ademhalen. Deze organen hebben ze ook niet nodig omdat ze voldoende zuurstof op kunnen nemen via het celmembraan. Grotere meercellige organismen hebben wel ademhalingsorganen nodig om voldoende zuurstof op te kunnen nemen.
Het milieu waar de pantoffeldiertjes leven is zuurstofarm tot praktisch zuurstofloos door het rottingsproces dat door de bacteriën veroorzaakt wordt. Om voedsel op te nemen brengt het pantoffeldiertje de voedseldeeltjes met de cilia naar de orale groeve (peristoom).
Amoeben zijn microscopische eencellige diertjes die overal ter wereld voorkomen. Ze leven in water en bewegen zich voort door middel van schijnvoetjes. In sommige gevallen kunnen ze een infectie veroorzaken bij de mens, wat amoebiasis wordt genoemd. De amoebe die de mens ziek kan maken is de Entamoeba hystolitica.
De hersenetende amoebe komt voor in warme zoetwatermeren en –rivieren over de hele wereld. Mensen die gaan zwemmen hebben de kans water in hun neus te krijgen met de amoebe erin. De amoebe gaat dan op zoek naar het zenuwstelsel waar hij zenuwcellen opeet en eiwitten uitscheidt die andere cellen stukmaken.
Ze bewegen zich voort via uitsteekseltjes (flagellen of pilli) [1]. Er leven ontzettend veel verschillende bacteriën in onze omgeving, tot wel 5*1030.