Een tornado is een rondtollende draaikolk van lucht. Het ontstaat als er onder koude, droge lucht een laag van warme, vochtige lucht zit. De warme lucht stijgt in een spiraal op naar boven.Als het waait, gaat de spiraal steeds sneller draaien.
Wel is het zo dat ze op het noordelijk halfrond meestal tegen de klok in draaien en op het zuidelijk halfrond meestal met de klok mee.
Het gebied met hoge windsnelheden is doorgaans kleiner dan een kilometer. De gemeten windsnelheden zijn meestal tussen 120 en 250 kilometer per uur en soms meer dan 400 kilometer per uur. Tornado's hangen samen met onweersbuien in vochtige lucht en sterke wind op enkele kilometers hoogte.
De warme lucht die onder een onweerswolk omhoog wordt gezogen, laat de horizontale wervelwind 90 graden kantelen. De wind draait nu in een verticale kolom. De neerslag die uit de onweersbui naar beneden valt, brengt ook koude lucht mee. Die zakt dan weer naar beneden en duwt de wervelwind naar beneden tot aan de grond.
Tornado of orkaan
Wat is het verschil tussen een tornado en een orkaan? Orkanen ontstaan boven zee, kunnen dagen of weken duren en zijn soms wel zo groot als heel Nederland of België. Tornado's ontstaan boven land, duren een paar seconden of uren en zijn maximaal een paar kilometer breed.
De gevaarlijkste tornado is de EF5. Je hebt dan te maken met windsnelheden van meer dan 322 kilometer per uur. Auto's vliegen door de lucht en zelfs grote gebouwen storten in.
Probeer in ieder geval nóóit weg te rijden van de storm, deze kan snelheden van wel 200 kilometer per uur bereiken dus daar is geen ontkomen aan. Het beste is om gewoon uit je auto te stappen. Zoek greppels en riolen langs de weg. Als je hier in gaat liggen ben je veilig voor naderende draaikolken.
Supersnelle draaikolk
Een tornado is een rondtollende draaikolk van lucht. Het ontstaat als er onder koude, droge lucht een laag van warme, vochtige lucht zit. De warme lucht stijgt in een spiraal op naar boven. Als het waait, gaat de spiraal steeds sneller draaien.
In Nederland komen heel regelmatig tornado's voor. Door een tornado kunnen mensen dodelijk verongelukken. Een windhoos lijkt op een tornado, maar is veel minder gevaarlijk. Een flinke tornado kan een auto optillen.
In Amerika komen vaak tornado's voor. Warme, vochtige lucht van de oceaan botst daar op droge woestijnlucht uit Mexico en koude lucht uit Canada. In Nederland is de kans op zo'n verwoestende storm erg klein, omdat de omstandigheden hier anders zijn.
Het duurt meestal enkele tientallen seconden tot 2 á 3 minuten, bij zware tornado's soms wel een minuut of 5 á 10. Een F4 of F5-tornado kan een levensduur hebben van enkele uren en kan daarbij een spoor van vernieling van zo'n 100 km veroorzaken.
Er is een botsing tussen warme lucht (van de zee) en koude lucht. Door deze botsing ontstaat er een lagedrukgebied .Dit 'gebied' gaat door wind vervolgens draaien en gaat steeds harder waaien. Bij het ontstaan van een orkaan verdampt er niet zomaar wat water, maar miljoenen liters zeewater.
Op 1 juni 1927, was bij Neede sprake van een tornado van klasse 4, waarbij tien doden vielen. Bijna even krachtig was de tornado op 23 augustus 1950 die een spoor van 46 kilometer lengte trok met vooral schade aan de bossen van de Veluwe. Slachtoffers vielen er toen niet.
De laatste keer dat een windhoos een schadespoor achterliet in Nederland was op 4 juni 2019, in Rheden. De kans dat een tornado, een zware windhoos, in Nederland in open gebied blijft is een stuk groter. Bovendien zijn die dan meestal maar korte tijd op de grond.
En op grote hoogte moet het krachtig waaien. Maar waar precies de windhoos zal toeslaan, kan niet voorspeld worden. Meestal zien we met de huidige fijnmazige computermodellen dat aan alle voorwaarden voor het ontstaan van een windhoos voldaan is.
Een windhoos is een wervelwind die vaak als een trechtervormige slurf onder een onweerswolk zichtbaar is. Windhozen horen tot de gevaarlijke weersverschijnselen die zich ook in Nederland kunnen voordoen. Vooral in de zomerperiode, maar soms ook in de winter, kunnen onweersbuien samengaan met windhozen.
* Waterhoos en zandhoos Als een tornado ontstaat boven water, worden het water en de nevel opgezogen in de wolken. Dit worden waterhozen genoemd, en hoewel ze meestal niet zo krachtig zijn als tornado' s op het land kunnen ze ernstige schade toebrengen aan schepen.
Bescherming. Schuilen in een badkuip tijdens een tornado is geen gekke gedachte. Inwoners van risicogebieden in de Verenigde Staten krijgen dit advies vanwege de goede bescherming die de natte ruimte biedt.
Liggend in een badkuip met een matras over je heen ter bescherming beschut je jezelf tegen de storm én vallend puin. Voor camperreizigers: vrijwel alle campgrounds zijn voorzien van een kelder. Noodzakelijk, gezien een tornado campers en woonwagens gemakkelijk oppikt.
De Tri-State Tornado was een tornado die op 18 maart 1925 de Amerikaanse staten Missouri, Illinois en Indiana trof. De tornado staat bekend als de dodelijkste en zwaarste tornado uit de geschiedenis van de Verenigde Staten, waarbij de windsnelheid 416 km/uur haalde.
25 januari 1990: hoe een orkaan Nederland helemaal tot stilstand bracht. Het is vandaag op de kop af 33 jaar geleden dat Nederland door één van de zwaarste stormen uit de moderne geschiedenis getroffen werd; de orkaan die nu ook wel als orkaan Daria bekend staat.
Het korte antwoord is 'nee'. Volgens berekeningen van het KNMI is de kans nihil dat een orkaan (met windkracht 12 of hoger) in Nederland aan land komt. Een orkaan ontstaat namelijk in gebieden waar het zeewater zeer warm is en de wind niet al te hard waait. Erg on-Nederlandse omstandigheden dus.
Storm Poly raasde over ons land, met name in de provincies Noord-Holland, Flevoland, Friesland en het IJsselmeergebied. Polly is officieel de zwaarste zomerstorm ooit gemeten in Nederland. Het treinverkeer, vluchten op Schiphol en (snel)wegen moesten er allemaal aan geloven.