Gebarentaal. Veel dove mensen communiceren door middel van gebarentaal. Voor hen is gesproken taal minder toegankelijk, doordat zij de klanken niet kunnen horen. In gebarentaal staan de handen, het gezicht en de ogen centraal.
Uit Nederlands onderzoek onder tachtig volwassen doven en slechthorenden blijkt dat rond de 70 procent van hen laaggeletterd is en dus onvoldoende kan lezen en schrijven om helemaal mee te doen in de samenleving. Ter vergelijking: onder de gehele volwassen Nederlandse bevolking ligt dat percentage op 18 procent.
Horende mensen kunnen zo'n 400.000 geluiden horen. Oren kunnen kapot gaan als je hard valt of een harde knal hoort. Baby's kunnen ook slechthorend of doof geboren worden. Sommige dove en slechthorende kinderen gaan naar een gewone school.
Sommige kinderen worden doofblind geboren, bijvoorbeeld door vroeggeboorte of een ziekte of syndroom. Als een kind doofblind wordt, voordat de taalontwikkeling op gang komt, spreken we van aangeboren doofblindheid. Het kan zijn dat het kind ook andere beperkingen en een ontwikkelingsachterstand heeft.
Het begrip doofheid
Iemand wordt soms 'doof' genoemd als hij tijdens een gesprek een enkel woord niet goed verstaat. Iemand die met hoortoestellen in goed spraak verstaat, wordt ook vaak doof genoemd, of beschouwt zichzelf als doof. En iemand die vrijwel niets kan horen kan men terecht doof noemen.
Maar bij langdurige of chronische stress is er sprake van overproductie aan adrenaline. Dit laat de bloeddruk stijgen en de bloedsomloop naar de oren verminderen. Het gevolg? De haarcellen beschadigen en er ontstaat gehoorverlies.
Doof. Iemand die vrijwel niets hoort wordt doof genoemd. Dove mensen communiceren niet via geluid maar via een eigen taal, de gebaren taal. In Nederland beschouwen wij iemand doof bij een gehoorverlies van 90 dB of meer.
Kinderen die kunnen horen proberen dat te immiteren door te brabbelen. Dove kinderen immiteren de bewegingen die ze zien. Op het begin zal dit nog niet zo goed gaan, denk maar aan een horend kindje dat wil leren praten, maar na een poosje kunnen ze hele gesprekjes voeren met alleen maar bewegingen.
"Gebarentaal kun je zien als de moedertaal van dove mensen. De taal heeft een eigen grammatica en een woordenschat in gebaren, maar dat kunnen ook bewegingen zijn, lichaamstaal. In de Nederlandse gebarentaal kennen we, wat wij noemen, zeven articulatoren.
Gebarentaal is geen taal waarin je kunt schrijven. Doven die communiceren in de Nederlandse Gebarentaal (NGT) schrijven daarom in het Nederlands. De NGT lijkt echter helemaal niet op het Nederlands. Het heeft zijn eigen grammatica en woordenschat, die flink van het Nederlands verschillen.
Doven kunnen tot op zekere hoogte leren spraakafzien (liplezen). Het gesproken Nederlands gebruikt 40 verschillende klanken. Het onderscheid tussen deze klanken is over het algemeen duidelijk te horen, maar slechts 10 klanken zijn goed van de mond af te lezen.
`Doven denken meer in beelden, dus de input voor de hersenen is anders, maar het deel van de hersenen dat taal verwerkt, is voor doven en horenden vrijwel identiek. Dat blijkt uit recent onderzoek. Er zijn subtiele verschillen, maar die zijn er ook als je verschillende gesproken talen met elkaar vergelijkt.
Op dit moment bestaat er nog geen behandeling om van tinnitus af te komen. Vaak krijgen mensen te horen 'leer er maar mee leven'. Maar hoe dan als je er helemaal gek van wordt? "We kunnen mensen vooralsnog helaas niet genezen", erkent KNO-arts Diane Smit van het UMC Utrecht.
Tinnitus kan gezien worden als een symptoom van mentale overbelasting en komt voort uit een alsmaar aanhoudende overactiviteit van de hersenen. De oorzaak van de overbelasting kan op het gebied van gehoorverlies, lichamelijk conditie verlies of psychische overbelasting liggen.
Er zijn sterke aanwijzingen dat het probleem van de tinnitus vaak niet in de oren zit, maar in de hersenen, in de zogenaamde auditieve cortex. Dit is het gebied in de hersenen dat verantwoordelijk is voor het horen van geluiden. Als dit gebied verkeerd wordt aangestuurd, ontstaat er tinnitus.
Ze leren praten door te kijken en te voelen. Doordat ze zichzelf niet kunnen horen hebben ze vaak een typisch 'doven-accent'. Postlinguaal betekent 'na de taal'. Iemand die na de ontwikkeling van gesproken taal doof is geworden, is postlinguaal doof.
Doofheid kan niet genezen worden. Als er sprake is van slechthorendheid, kan er vaak wel gezorgd worden dat het gehoor beter wordt. Bij jonge kinderen kan wel gebruik gemaakt worden van een oorimplantaat om horen mogelijk te maken of gemakkelijker te maken.
In Nederland wonen 1,5 miljoen mensen die doof of slechthorend zijn. Volgens Smeijers is die groep heel divers. Het grootste deel van de groep wordt op latere leeftijd doof of slechthorend. 1 op de 1000 mensen wordt doof geboren, en 1 op de 1000 mensen wordt doof op kinderleeftijd.
Iedereen heeft zichzelf de vraag wel eens gesteld: wat is erger, doof of blind? De visueel ingestelde mens concludeert meestal dat doof erg is, maar dat blind veel beperkender is, ook al door de manier waarop de maatschappij is ingericht.
Het Usher syndroom is een erfelijke aandoening waarbij zowel het horen als het zien aangetast is. Bij deze combinatie spreken we vaak over doofblindheid, terwijl de meeste mensen niet volledig doof en blind zijn, maar slechthorend en slechtziend.
In Nederland hebben 1000 mensen de zeldzame ziekte en 400.000 mensen wereldwijd.