Negatieve gedachten; iedereen heeft er wel eens last van. Meestal kom je er niet veel verder mee, en zitten ze je alleen maar in de weg. Hoe kom je er dus snel vanaf? 5 simpele (en wetenschappelijk bewezen) manieren om je hoofd op te klaren!
Negatieve gedachten
Negatief denken komt voort uit angst. Angst voor het onbekende, angst voor verlies aan controle, angst dat het niet goed komt. Niet voor niets is er de uitspraak: 'de mens lijdt nog het meest aan het lijden dat hij vreest'.
Bij een groot onderzoek onder studenten bleek maar liefst dat 75% van hun gedachten negatieve gedachten waren. We zijn dus de hele dag door aan het denken en we zijn het normaal gaan vinden om met een denk-machine in ons hoofd te leven die nooit uitgaat en zichzelf voortdurend op een negatieve manier herhaalt.
Wanneer je merkt dat je begint te piekeren of een negatieve gedachte opmerkt, ga dan iets doen. Dit leidt je af van je negatieve gedachten. Vooral bewegen kan goed helpen om piekeren en onrust tegen te gaan. Ga bijvoorbeeld sporten of wandelen.
Zwart-wit gedachten
Stel: je laat een glas kapot vallen, en je denkt: “ik kan ook helemaal niets”. De hele situatie wordt volledig negatief (zwart) gekleurd en er is geen ruimte voor nuance of grijstinten. Vaak kan je dergelijke gedachten herkennen aan woorden als 'nooit, altijd, niemand, iedereen, niets, alles'.
Het zijn gedachten die niet doen alsof een situatie altijd en universeel geldt, maar ze laten je de tijdelijkheid zien van wat er mis is gegaan. Een voorbeeld: Duister-denken zegt: “Zie je wel, dat kan ik niet”. De kracht-gedachte bij dezelfde situatie kan zijn: “Zie je wel, dat kan ik nog niet”.
Piekeren wordt vaak veroorzaakt door stress. Meestal is er een aanleiding in het dagelijks leven waardoor je begint met piekeren. Er kan iets zijn waar je je zorgen over maakt en dit gaat over in andere negatieve gedachten. Ook iemands persoonlijkheid speelt een rol in of hij snel piekert of niet.
Gedachten loslaten doe je niet door er een gevecht mee aan te gaan. Je richt eenvoudigweg je aandacht op iets anders. Ga iets doen met al je aandacht, dan laat je geest de negatieve gedachten los. Geregeld komen negatieve gedachten eerst nog een paar keer terug, ze zijn niet meteen helemaal weg.
Er zijn wetenschappers (zoals Dick Swaab, emeritus hoogleraar in de neurobiologie) die van mening zijn dat je gedachten een biologisch fenomeen zijn. Ze worden gecreëerd door je hersenen op basis van bijvoorbeeld je ervaringen, je DNA, wat je geleerd hebt op school en je karaktereigenschappen.
Gebruik alleen optimistische en positieve woorden voor jezelf en wanneer je met anderen praat. Begin iedere dag met een positieve gedachte over jezelf. Wees bewust van negatieve gedachten en vervang deze door een positieve. Geef niet op, ga door met het vervangen van negatieve gedachten door positieve.
Begin klein. Wat belangrijk is bij het aanpakken van je gedachte is dat je nieuwe overtuiging of gedachte ook geloofwaardig is. Begin klein, en zorg dat de gedachte passend en haalbaar is. Een passende nieuwe gedachte zou zijn 'Het is heel moeilijk om mijn gedrag te veranderen, maar het gaat al vaker goed dan niet goed ...
Pessimisten zijn over het algemeen zeer negatief. Er is geen vuiltje aan de lucht en toch merken zij de mogelijke negatieve punten op. Eigenlijk zien zij nooit ergens de positieve kant van in! Ze denken dat alles namelijk fout kan gaan.
Negatief denken is verbonden aan angst, depressie en obsessieve-compulsieve stoornis. Maar waar niet iedereen last krijgt van een depressie of angststoornis, worstelen bijna alle mensen weleens met negatieve gedachten. Dit komt door de manier waarop onze hersenen opgebouwd zijn.
Stop met datgene waar je mee bezig bent en richt je aandacht op de ademhaling. Accepteer het moment van nu, wat je nu voelt, denkt en doet. Probeer niets te veranderen en laat alles los. Wees een observator van jezelf.
Piekeren is één van de kenmerken van stress en te veel stress kan leiden tot klachten als een burn-out. Als je eenmaal een burn-out hebt nemen de negatieve gedachten en daarmee het gepieker, alleen maar toe.
In de wetenschap noemen ze de opkomende gedachten ook wel intrusies of mind-pops. Bijna iedereen heeft dit wel eens, sommigen wat meer dan anderen. Je kunt de intrusies vergelijken met de reclame pop-ups die je vaak hebt als je op het internet zit.
Een depressie is een psychische aandoening die de gevoelens, gedachten en stemming van mensen raakt. Mensen die depressief zijn, zijn langdurige tijd somber en hebben vrijwel nergens zin in. Ze verliezen vaak interesse in de dingen om zich heen en kunnen niet echt meer genieten.
Volgens Fred Sterk en Sjoerd Swaen, auteurs van het boekje Leven met een dwangstoornis, vormen ze een evolutionair waarschuwingssysteem, bedoeld om ons voor onachtzaamheid en stommiteiten te behoeden. De intrusie herinnert ons eraan dat bepaalde handelingen afschuwelijke fysieke of sociale consequenties kunnen hebben.