En in een sterk gestructureerde en uitdagende omgeving zullen hoogbegaafden en sommige mensen met ADHD soms even goed presteren. Onder een zwakke structuur (bv. telewerk thuis zonder veel toezicht) vallen de ADHD'ers uit. Zonder uitdaging presteren hoogbegaafden dan weer ver ondermaats.
Er is ook gerapporteerd dat kinderen met ADHD de neiging hebben om een ongeveer 9 punten lagere intelligentiequotiënt (IQ) score te hebben dan kinderen zonder de diagnose [7]. Niettemin toont de literatuur de mogelijkheid aan van zowel ADHD als een hoog IQ .
Hoogbegaafdheid en AD(H)D kunnen ook samen voorkomen. Hoogbegaafde kinderen kunnen door een hoge intelligentie veel compenseren, waardoor ADHD soms minder snel opvalt en deze diagnose pas laat gesteld wordt. Andersom geldt echter ook dat hoogbegaafdheid minder snel opvalt bij kinderen met ADHD.
Kinderen met ADHD kunnen vaak intens genieten. Kinderen met ADHD zijn vaak creatief, verzinnen de meest geweldige verhalen en kunnen helemaal opgaan in een spel. Het empathisch vermogen van kinderen met ADHD is vaak goed ontwikkeld, het zijn vaak lieve en betrokken kinderen.
Vanaf een score van 130 spreekt men van hoogbegaafdheid. Met een IQ score tussen de 120 en 130, wordt vaak gesproken over 'meerbegaafd'. Een score van 145 of meer valt in de categorie 'uitzonderlijk begaafd'.
Elk leerniveau kan gekoppeld worden aan een gemiddeld IQ: een vmbo-t leerling heeft bijvoorbeeld een gemiddeld IQ tussen de 100 en 107, een havoleerling tussen de 108 en 115 en een vwo-leerling heeft een gemiddeld IQ vanaf 118.
Een hoog IQ of uitstekende prestaties in specifieke vaardigheden zoals taal of wiskunde. Een snelle verwerking van informatie en een goed geheugen. Een grote nieuwsgierigheid en een sterk verlangen om te leren. Creativiteit en verbeeldingskracht.
Een review van kwalitatief onderzoek naar de levenservaring van volwassenen met ADHD geeft aan dat bepaalde aspecten van ADHD als positief kunnen worden ervaren . Binnen deze studies werden eigenschappen als energie, creativiteit, vastberadenheid, hyperfocus, avontuurlijkheid, nieuwsgierigheid en veerkracht benadrukt.
ADHD en overprikkeling. Als je ADHD hebt, kan je moeite hebben om prikkels die op je afkomen te verwerken. Dit kunnen externe prikkels zijn maar ook interne prikkels. Externe prikkels zijn indrukken die via de zintuigen binnenkomen zoals geluiden, beelden, geuren, smaken, en lichamelijke sensaties.
Mensen met ADHD zeggen vaak dat een kortstondige emotie alle ruimte in hun hoofd opslokt, net als een computervirus alle ruimte op een harde schijf kan opslokken, waardoor alle andere belangrijke gevoelens en gedachten worden verdrongen.
Hoewel ADHD geen invloed heeft op je intelligentie, blijven je (cognitieve) prestaties vaak achter. Omdat taken vaak niet lukken, kan dit leiden tot frustraties en een negatief zelfbeeld. Voor kinderen is het op school moeilijk om stil te zitten en voldoende concentratie voor opdrachten op te brengen.
In feite heeft ongeveer 50% van de begaafde kinderen ook ADHD , wat complexiteit en extra uitdagingen met zich meebrengt. Wanneer beide aanwezig zijn bij een kind, worden ze beschouwd als 'twee keer uitzonderlijk'. Zelfvertrouwen en zelfredzaamheid zijn andere gebieden van functioneren die worden beïnvloed bij personen met ADHD.
ADHD kan het voltooien van taken zoals schoolwerk, huiswerk of werkprojecten veel moeilijker maken. Er is echter geen duidelijk verband tussen ADHD en IQ . Iemand kan een hoge, gemiddelde of lage IQ-score hebben en ook ADHD hebben. ADHD kan ervoor zorgen dat iemand in de klas inbreekt of slecht presteert op toetsen.
In veel gevallen gaat ADHD samen met andere (psychiatrische) stoornissen. Enkele voorbeelden zijn: stoornissen in het autistisch spectrum (zoals PDD-NOS), agressieve gedragsstoornissen, motorische stoornissen, angst- en stemmingsstoornissen, tics, en leerproblemen.
Uit recent Nederlands onderzoek1 blijkt dat ongeveer 40% van de mensen met AD(H)D, zowel mannen als vrouwen, minstens één probleem heeft op het gebied van seksualiteit. De ontevredenheid over het seksleven ligt aanzien- lijk hoger dan bij mensen zonder AD(H)D.
Volwassenen met ADHD hebben vaak een geschiedenis van slechte academische prestaties, werkproblemen of gespannen relaties. Ze vinden het misschien lastig om georganiseerd te blijven, zich aan een baan te houden, afspraken na te komen, dagelijkse taken uit te voeren of grote projecten af te ronden.
Is iemand met ADHD snel verliefd? Mensen met ADHD kunnen snel verliefd zijn. Zo kan de verliefdheid bijvoorbeeld worden versterkt door hyperfocus op een bepaalde persoon.
Onderzoekers gaan ervan uit dat erfelijkheid de grootste rol speelt bij ADHD. Er is nog geen specifiek gen voor ADHD ontdekt. Het lijkt erop dat meerdere genen er samen voor zorgen dat je aanleg hebt voor ADHD. Dit houdt in dat ADHD kan ontstaan wanneer verschillende genen en omgevingsfactoren op elkaar reageren.
Mensen met ADHD hebben vaak zeer sterke morele overtuigingen en voelen een sterke behoefte om deze te handhaven . Dit kan ervoor zorgen dat ze heel snel oordelen over anderen die zij als oneerlijk of onrechtvaardig beschouwen.
Onderzoek toont aan dat werknemers met ADHD nieuwsgieriger, creatiever, fantasierijker, innovatiever en inventiever kunnen zijn . Ze zijn vaak out-of-the-box denkers, met een aanpak die op de werkvloer zeer gewaardeerd kan worden. Uw ADHD-symptomen kunnen voor u werken, wanneer u er meer over leert en de juiste behandeling krijgt.
Of je nu in slaap valt tijdens colleges, constant je superieuren uitdaagt of beschuldigd wordt van een aandachtstekortstoornis, een hoog IQ kan soms meer een vloek dan een zegen zijn . Het is makkelijk te zien hoe iemand intelligentie als een last ervaart.
Hoogbegaafdheid theorie
Belangrijkste criteria: hoge intelligentie, motivatie èn creativiteit.