Langdurige blootstelling aan fijn stof
Longkanker en chronisch, obstructieve longziekte (COPD), vermindering van de longfunctie, verergering (en ontstaan) van astma (vooral bij kinderen), toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en kortademigheid.
Een stoflong wordt meestal op dezelfde manier behandeld als COPD of longfibrose, met medicijnen, fysiotherapie en (voor rokers) stoppen met roken. In een later stadium kan extra zuurstof nodig zijn. Verder is stoppen van de blootstelling door middel van het dragen van maskers en beschermende kleding cruciaal.
Het kan stoflongen (silicose of longfibrose) veroorzaken. In de longen ontstaat dan bindweefsel waardoor ze minder elastisch worden. Hierdoor nemen ze minder zuurstof op en word je kortademig, ga je hoesten en krijg je pijn op de borst. Deze schade is niet te herstellen.
Niet alle soorten fijnstof zijn even schadelijk. Er zit van nature al fijnstof in de lucht, bijvoorbeeld opwaaiend stof en zeezout. Het grootste deel komt echter door de mens in de lucht terecht en dat fijnstof is vaak schadelijker. Vooral fijnstof dat vrijkomt bij verbranding geeft problemen.
Dat fijnstof slecht is voor onze gezondheid, is bekend. Elk jaar sterven er volgens schattingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wereldwijd zo'n 4,2 miljoen mensen door het inademen van fijnstof dat diep weet door te dringen in de longen en het hart- en vatenstelsel.
Een goede luchtreiniger fijnstof helpt goed bij het schoonmaken van lucht die verontreinigd is met fijnstof. Uiteraard kan dat alleen binnenshuis. Een luchtreiniger met HEPA filter (dat de kleinste stof deeltjes uit de lucht haalt) in combinatie met een ionisator zijn het meest effectief.
Bij beschadiging van de longen zullen klachten van benauwdheid, kortademigheid of hoesten optreden. Het kan ook zijn dat er wel een verminderde longfunctie is, maar dat deze (nog) geen klachten oplevert.
Stoppen zorgt voor een grote schoonmaak
Slijm en andere overblijfselen van het roken worden door de longen opgeruimd. Al na 72 uur gaat ademhalen makkelijker. Na ongeveer 3 maanden kunnen de longen zichzelf weer goed schoonhouden.
Kan uw lichaam onvoldoende zuurstof opnemen, dan is een spoeling een optie. Bij een hele longlavage wordt per keer een long schoongespoeld. Voor deze ingreep wordt u een aantal dagen in het ziekenhuis opgenomen. De behandeling vindt plaats op de operatiekamer, onder narcose.
“Gewoon” stof is geen probleem voor gezonde mensen. Als ruimtes echt extreem stoffig zijn en u daar veel tijd doorbrengt, is het mogelijk dat het lichaam dit niet meer goed kan verwerken. Astma of allergieën liggen dan op de loer. Teveel stof kan zulke(long)aandoeningen ook verslechteren.
Er bestaat een (zeldzame) acute vorm van stoflong, die in enkele weken tot maanden na blootstelling al ontstaat, en een chronische vorm, die pas problemen geeft na blootstelling gedurende 10 tot 20 jaar.
Gezondheidseffecten korte en lange blootstellingsduur
Levenslange blootstelling kan leiden tot blijvende gezondheidseffecten zoals verminderde longfunctie, verergering van luchtwegklachten en vroegtijdige sterfte aan met name luchtwegklachten en hart- en vaatziekten.
Hoe meet je fijnstof in huis? Fijnstof kun je meten in huis met een fijnstofmeter. Met een fijnstofmeter tel je snel en nauwkeurig het aantal fijnstofdeeltjes in je binnenlucht.
Lange tijd werd gedacht dat schade aan de longen blijvend en onomkeerbaar was. Uit recenter onderzoek blijkt echter dat dit niet waar is. Ondanks dat er schade kan blijven bestaan, herstellen de longen beter dan aanvankelijk werd gedacht. Dit komt omdat nooit alle longcellen beschadigd raken door het roken.
Groene thee
Ze zijn om te beginnen rijk aan catechines, flavonoïden en antioxidanten. Een van de bestanddelen epigallocatechinegallaat (EGCG), zou met name beschadigingen in de longen verminderen (3).
Natuurlijk worden uw longen niet meteen zwart als u een sigaret opsteekt. Hoe snel dit proces gaat is afhankelijk van het aantal jaren dat u al rookt en de hoeveelheid die u rookt. Kunnen uw longen zich herstellen als u stopt met roken? Ja, de longen zijn in staat om zichzelf te herstellen als u stopt met roken.
Vaak gaan de longklachten gepaard met een verslechterende conditie. Je bent kortademig, hebt minder eetlust, verliest zonder aanwijsbare reden gewicht, geeft soms wat bloederig slijm op en in sommige gevallen is de smaak veranderd.
De longfunctietest kan bij je huisarts worden uitgevoerd, maar ook in het ziekenhuis, of een speciaal laboratorium. Een longfunctietest is een soort blaastest. Deze wordt ook wel spirometrie genoemd. De arts weet door deze test hoe goed je longen werken en of er sprake is van vernauwing van je luchtwegen.
Als je gezond bent, duurt een longontsteking meestal twee tot drie weken. Hoe lang precies hangt ervan af of de medicijnen aanslaan. Vaak geneest een longontsteking zonder schade aan de longen. Na een longontsteking kun je nog wel weken hoesten.
50 meter van een drukke weg buiten de bebouwde kom. 150 meter van een snelweg. 250 meter van een groot veebedrijf.
Pakistan staat bovenaan de lijst als het meest vervuilde land ter wereld met een gemiddelde fijnstofconcentratie (PM 2,5) van 115,7.
Het verkeer (weg en water) is de grootste bron van fijnstof, vooral door het gebruik van diesel. Het verkeer stoot zo'n 40% van het fijnstof uit. Daarin wordt ze op de voet gevolgd door de industrie die ongeveer evenveel uitstoot. Daarna volgt de landbouw die zo'n 23% van het fijnstof uitstoot.