Wie z'n billen brandt, moet op de blaren zitten. Het spreekwoord wil zoveel zeggen als: 'Als je iets doms doet, moet je de gevolgen dragen.En het liefst zonder klagen'.
Wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten is een volksverhaal uit Suriname.
Wie z'n billen brandt, moet op de blaren zitten. One must lie in the bed one has made.
Spreekwoorden: (1914) Met vuur spelen, d.w.z. iets doen dat zeer nadeelige gevolgen kan hebben; zeer onvoorzichtig handelen.
Olie op het vuur: de zaak erger maken
Net zoals een vuur hoog oplaait als je er olie op gooit, kan een meningsverschil ontaarden in een ruzie als iemand per ongeluk of expres iets verkeerds zegt of doet.
Een open deur is een waarheid die zo evident is, dat zij eigenlijk niet hoeft te worden verwoord.
De (of zijne) vingers (of zich) branden,Ga naar eind2400. 'zich (onwetend) aan iets vergrijpen en daarvoor boeten, zich door onvoorzichtigheid in moeilijkheden wikkelen, zich bedrogen vinden in een koop, tegen de wet handelen'Ga naar voetnoot1); hetzelfde als het lat.
Dit spreekwoord wil zeggen dat iemand die een karwei niet hoeft te doen en alleen maar toekijkt, vaak wel beter dan de uitvoerder(s) denkt te weten hoe het moet worden aangepakt.
Met den mond vol tanden staan (of zitten), d.w.z. niets zeggen ter verdediging, geen woord kunnen uitbrengen, beteuterd zijn; syn.
Spreekwoorden: (1914) Zich de kaas niet van het brood laten eten, d.w.z. zich goed kunnen verdedigen, geen stumperd zijn, haar op de tanden nemen, zich het gras niet van onder de voeten laten maaien; zijn pottagie niet laten nemen, zooals vroeger ook gezegd werd1). Eig.
Een dubbeltje op z'n kant is een uitdrukking die aangeeft dat iets maar net goed is gegaan. Als je al dan niet met veel geluk een krappe voldoende op een toets haalt en daardoor nét je diploma behaalt, was dat een dubbeltje op zijn kant.
Dit gezegde bedoelt dat alles geld of moeite kost, behalve als het van de zon komt. De zon krijgen we elke dag voor niets, maar voor onze (nieuwe) omzet zullen we moeite moeten doen.
Een harde noot kraken.
Een grote moeilijkheid oplossen.
Geen blad voor de mond nemen betekent 'vrijuit zeggen wat je vindt', 'je eerlijke mening geven, of de ander dat nu leuk vindt of niet' en ook wel 'iemand zonder omwegen vertellen wat hij allemaal fout heeft gedaan'.
Als je iemand door dik en dun steunt, help je hem of haar in goede en in slechte tijden. Vriendschap door dik en dun betekent zoveel als 'onvoorwaardelijke vriendschap, ongeacht de omstandigheden'.
Leven als God in Frankrijk, want daar kun je volgens het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW) een 'gemakkelijk en onbezorgd leven leiden'.
Spreekwoorden: (1914) De kastanjes uit het vuur halen, d.w.z. een gevaarlijken arbeid verrichten voor een ander, die zich zelven buiten schot houdt en er het voordeel van geniet; hd.
Een heet hangijzer is een moeilijke, gevoelige, actuele kwestie. Bijvoorbeeld: 'Het wel of niet plaatsen van windmolens blijft een heet hangijzer. ' Een hangijzer was een ijzeren voorwerp boven een haardvuur, waaraan bijvoorbeeld ketels en pannen werden opgehangen.
Men moet geen slapende honden wakker maken = Spreekwoorden: (1914) Men moet geen slapende honden wakker maken,d.w.z. een sluw (of oneerlijk) Mensch moet Men niet waarschuwen; Men moet geen moeilijkheden, die Men mijden kan, veroorzaken.
Wie meelacht met anderen, zonder zelf een reden tot lachen te hebben, lacht als een boer met kiespijn, vaak met een wat zuur gezicht.
'Het is lood om oud ijzer' wordt gezegd om uit te drukken dat twee zaken weinig van elkaar verschillen: ze zijn allebei even goed of slecht. Het betekent dus iets als 'het komt allemaal op hetzelfde neer'.