Romeinen maakten geen onderscheid naar herkomst wanneer zij mensen tot slaaf maakten. Iedereen kon volgens de Romeinen dienen als slaaf. Daarnaast was het voor een slaaf mogelijk om zijn vrijheid terug te krijgen en konden zijn kinderen zelfs Romeins burger worden.
Vandaag de dag is het houden van slaven verboden, maar in het Romeinse rijk was het de normaalste zaak van de wereld. Slaven werden voor allerlei doeleinden ingezet, bijvoorbeeld als schoonmaker, kok, verzorgingsslaaf of seksslaaf. Maar ook als onderwijzer of secretaris.
Soorten slaven
Huisslaven werkten in het huis van de meester. Veldslaven verrichtten arbeid op de plantage. Fabrieksslaven werkten in de nijverheid, bijvoorbeeld in de suikerfabrieken. Foetoeboys waren slaafgemaakten die altijd in de buurt van (de voeten van) de meester moesten blijven.
Spartacus ontsnapte in 73 v. Chr., samen met 80 andere slaafgemaakten uit een gladiatorenschool in Capua. Zij verscholen zich in de heuvels rond de Vesuvius, een vulkaan in de buurt van Napels. Vandaar uit ondernamen zij strooptochten waarbij zij boerderijen overvielen.
De Nederlandse kolonisten in Azië en het Atlantische gebied verhandelen vanaf de zeventiende eeuw mensen om te werken op plantages, in mijnen en in huishoudens. Deze slaven krijgen geen loon en moeten gedwongen werken. Dit leidt vaak tot opstanden en vluchtpogingen.
Naast Bantu-slaven maakten de Somaliërs ook tot slaaf van de Chamito-Semitische pastorale volkeren . Veel Oromo's werden dus gevangen genomen tijdens oorlogen en invallen. Er waren echter zeer duidelijke verschillen in de perceptie en behandeling van Oromo-slaven in vergelijking met Bantu-slaven.
In de 17e en 18e eeuw was de driehoekshandel op zijn hoogtepunt en werden grote aantallen slaven door vooral Portugese, Engelse, maar ook Spaanse en Nederlandse handelaren gekocht aan de kust van West-Afrika en verkocht in Amerika. De huidige schatting is dat 12 miljoen slaven zijn vervoerd vanuit Afrika naar Amerika.
Vast staat dat Athene de grootste slavenpopulatie had, met maar liefst 80.000 slaven in de 5de en 6de eeuw voor Christus, ongeveer drie of vier slaven per huishouden. Thucydides stelde in de 5de eeuw voor Chr. dat 20.890 slaven tijdens de Dekeleïsche Oorlog waren gedeserteerd.
Slaven werden in Athene überhaupt beter behandeld dan in Sparta. Hoewel ze geen vrijheid bezaten, hadden zij ook niet veel specifieke verboden. Sommigen hadden zelfs een vrij zelfstandig bestaan en moesten in ruil een vast bedrag betalen. Bovendien werd een onmenselijke behandeling van de slaven niet getolereerd.
Spartacus probeerde nog een overeenkomst te sluiten met Crassus, waarschijnlijk in de hoop dat Crassus bang was om overschaduwd te worden als Pompeius Spartacus zou verslaan, maar Crassus sloeg dit af. In de buurt van Senerchia vond de beslissende slag plaats en werd Spartacus verslagen.
Voordat de eerste slaven uit Afrika werden gevoerd door de Europeanen, maakten de Arabieren al gebruik van de Afrikaanse 'slavenmarkt'. Zij zetten de Afrikanen onder andere in voor de verbouw van suikerriet in het zuiden van Portugal. Deze slaven werden aangevoerd van de West-Afrikaanse kust.
Voor en rond 1500 werden slaven uit zwart Afrika door de Portugezen enkel naar Portugal en Spanje verscheept. Maar de ontdekking van Amerika in 1492 door Columbus veranderde alles. Plots hadden de Spanjaarden in hun nieuwe immense rijk aan de overkant van de oceaan werkkrachten nodig.
Nederland was voor even de grootste slavenhandelaar ter wereld - De Correspondent. De Gouden Eeuw staat bekend als dé bloeiperiode uit de geschiedenis. Minder bekend is dat Nederland toen ook een grote ronselaar van werkkrachten voor Braziliaanse plantages was.
Plebejers (Latijn: plebeius, afgeleid van plebs: volk, menigte) waren in de Romeinse maatschappij gewone burgers, niet-patriciërs, veelal boeren en vaklieden die, in tegenstelling tot de proletariërs (capite censi), grond bezaten. Plebejers hadden burgerrechten en werden door het Romeinse recht beschermd.
Slavernij is onvrije arbeid, waarvan het resultaat geheel of gedeeltelijk moet worden afgestaan en waarbij de werker lijfelijk eigendom is van de meester. Verwante, maar minder strikte vormen van slavernij zijn horigheid, lijfeigenschap en schuldslavernij.
Plebejers, proletariërs en patriciërs in de Romeinse Tijd
In de Romeinse Tijd gold een plebejer als iemand die tussen proletariërs (de armen, bezitslozen; letterlijk: proleten, die niets anders bezitten dan hun kinderen) en de patriciërs (de gegoede stand, de Romeinse adel) in zat.
Slavernij bestond in veel verschillende vormen in het Oude Egypte maar in tegenstelling tot wat veel mensen verwachten, was slavernij niet de basis voor de economie, zoals in het Romeinse Rijk. Er was niet één besloten groep die kon worden omschreven als 'de slaven': het waren juist heel uiteenlopende individuen.
Zij hadden niet meer de keuze over waar ze leefden en welk werk ze deden. Soms kregen de slaven betaald, meestal kregen zij in ruil voor hun werk alleen voedsel en inwoning bij hun eigenaar. Soms waren zij in de gelegenheid zichzelf vrij te kopen, of gaf hun eigenaar hun vrijheid terug na vele jaren werk.
Ze noemen hun land Ελλάδα (Ellada) en officieel ook wel Ελλάς (Ellas of Hellas). Het zijn de Romeinen die de naam Griekenland (Graecia) hebben bedacht, waarmee ze het zuiden van Italië bedoelden waar toen ook Grieks werd gesproken. Later werd Graecia meer een naam voor Griekenland zelf.
Eén van de misverstanden die er over de oudheid bestaan, is dat mensen in de Griekse en de Romeinse wereld niet ouder konden worden dan pakweg 30 à 40 jaar, wat volgens veel geschiedenisboekjes de gemiddelde levensverwachting was.
Het oude Griekenland (Oudgrieks: Ἑλλάς; Latijn: Græcia) was een cultuurregio op het Balkanschiereiland en op de eilanden in de Egeïsche Zee, waaraan sinds 3000 v. Chr. rijke hoogstaande culturen voorafgingen, zoals de Minoïsche en de Myceense beschaving.
Dit zijn gladiatorengevechten, wagenrennen, theater en het baden in badhuizen. Het laatste was iets wat iedereen dagelijks deed, de andere dingen waren bijzondere gebeurtenissen. Gladiatorengevechten en wagenrennen heten ludi circenses, theater heet ludi scaenici.
Denemarken was in 1803 het eerste Europese land dat de slavernij afschafte, zestig jaar vóór Nederland. In 1807 verbood het Verenigd Koninkrijk – een van de grootmachten op dit gebied - de slavenhandel en in 1833 ook de slavernij. Pas dertig jaar later deed Nederland hetzelfde. Waarom duurde dat zo lang?
Michiel de Ruyter (1607-1676)
Die handelsroutes waren voor een groot deel gebaseerd op de slavenhandel waarmee de de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden veel geld verdiende. Aan de westkust van Afrika, waar de bevolking vaak tot slaaf werd gemaakt, vocht De Ruyter daarom verschillende oorlogen uit met Engeland.
Hoe werd iemand slaaf? Mensen werden als slaaf meegenomen als ze bijvoorbeeld hun vrijheid kwijt waren, vanwege een misdaad of schulden. Ook mensen waarvan hun ouders slaaf waren, werden automatisch slaaf. De meeste slaven werden gewoon uit hun dorp gehaald en vanuit Afrika meegenomen naar Amerika, de plantages.