Vooral bij mensen van 60 jaar of ouder kwam zelfmoord vaker voor. In deze leeftijdsgroep neemt het aantal zelfdodingen toe sinds 2012, tot 647 in 2016. Van alle mensen die zelfmoord plegen, is een derde 60 jaar of ouder. Zowel in 2015 als in 2016 brachten 48 jongeren onder de 20 jaar zichzelf om het leven.
Mensen met een depressie of depressieve klachten, schizofrenie, een psychose, persoonlijkheidsstoornissen of een alcohol- of drugsverslaving maken eerder een einde aan hun leven dan mensen zonder deze aandoeningen. Mensen die een einde aan hun leven maken, zijn op het moment dat ze dat doen bijna altijd depressief.
Mannen plegen ongeveer twee keer zo vaak zelfmoord als vrouwen. Die verhouding is door de jaren heen min of meer gelijk gebleven.
Meer dan de helft van de zelfdodingen vindt plaats op middelbare leeftijd (40 tot 70 jaar). In 2020 overleden 989 mensen tussen de 40 en 70 jaar door zelfdoding. In vergelijking met 2019 waren er in 2020 meer zelfdodingen onder ouderen van 70+.
Inleiding. Sinds 2018 besloten jaarlijks tussen de 1800 en 1900 mensen een einde te maken aan hun leven. Dat komt neer op ongeveer 5 zelfdodingen per dag.
Veel zelfdodingen in januari
De meeste zelfdodingen vallen dus niet in de sombere herfstmaanden, maar juist in januari en de aangenaam zachte lentemaanden. In januari is een duidelijk patroon zichtbaar. De eerste week van die maand telt de meeste zelfdodingen: gemiddeld vijf per dag.
Een zelfdoding kost de maatschappij 2,8 miljoen euro, 113 wil meer aandacht voor preventie. 2,8 miljoen euro. Zoveel kost het de maatschappij als één persoon in ons land zelfmoord pleegt. Zelfmoordpreventielijn 113 liet dat uitrekenen.
"Zelfmoord is erfelijk"
Aangeleerd gedrag is echter niet hetzelfde als erfelijk bepaald gedrag. Er bestaat geen specifiek zelfmoord-gen. Het is wel zo dat enkele belangrijke risicofactoren (bv.: biologische risicofactoren, depressie, alcoholmisbruik) voor een stuk erfelijk bepaald kunnen zijn.
Volgens 113 Zelfmoordpreventie staan de agrariërs in de top 10 van beroepen met relatief de meeste suïcides. Recente cijfers ontbreken, maar tussen 2013 en 2016 steeg het aantal van 12,5 naar 17,4 per 100.000 boeren. Dat is een stuk hoger dan het landelijk gemiddelde van 10,6 per 100.000 inwoners.
Jongeren die in 2017 zelfmoord pleegden vaak verstrikt in web van zorg. De problemen in de zorg speelden in 2017 relatief vaak een rol bij de zelfdoding van jongeren tussen 10 en 20 jaar. Ook hadden deze jongeren vaak problemen met hoge verwachtingen en pesten, blijkt uit een groot onderzoek naar suïcide onder tieners.
Onder de 10- 20-jarigen maakte in 2021 3,5 jongens per honderdduizend een einde aan hun leven. Onder meisjes ging het om 2,1 per honderdduizend in die leeftijdsgroep (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2022). Deze cijfers komen overeen met cijfers van de Commissie Actuele Nederlandse Suïcide Registratie (CANS).
Achtergrond. Bij psychiatrische aandoeningen kan suïcidaal gedrag een symptoom van de stoornis zijn. Ook zijn er psychiatrische symptomen die verband houden met een verhoogd risico van suïcide.
Zoals we hierboven al uitlegden, is (een poging tot) zelfdoding in Nederland, België en Suriname niet strafbaar. Hierop zijn wel enkele uitzonderingen. Een zelfmoordpoging is strafbaar als je hiermee niet alleen je eigen leven, maar ook dat van anderen in gevaar brengt.
30 tot 55 procent van de kans dat iemand zelfmoord pleegt is erfelijk. Daarnaast is er ook geen direct verband tussen zelfdoding en een mentale ziekte, zoals depressie of schizofrenie.
Vermoed je dat iemand in je naaste omgeving een einde aan zijn of haar leven wil maken? Neem de signalen altijd serieus en bel 0900-0113 voor hulp. Op de site 113.nl staan nog meer richtlijnen voor het openen van een gesprek met iemand die aan zelfmoord denkt.
Roekeloos gedrag of het schijnbaar zonder nadenken ondernemen van risicovolle activiteiten. Gevoel vast te zitten, geen uitweg te weten. Toenemend alcohol- of druggebruik. Zich terugtrekken van familie, vrienden of de samenleving.
“Met zelfdoding wordt – ook in Trouw – meestal euthanasie bedoeld, terwijl zelfmoord vaker voor de gewelddadige dood 'door eigen hand' wordt gebruikt”, schreef hij.
Bij de Zelfmoordlijn1813 staat er iemand voor je klaar. Elk gesprek is anoniem en gratis.
Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem via de chat op www.113.nl of bel 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis).
Nederland heeft ook z'n rijtje bekende personen die zelf uit het leven stapten. Van zanger-cabaretier Lou Bandy (1959) tot meisje-met-rode-harenzanger Arne Jansen (2007) en van Vincent van Gogh (1890) tot Annie M.G. Schmidt (1995, dat het zelfmoord was, werd jaren later bekend).
De meeste zelfdodingen worden gepleegd door 50- tot 60-jarigen, zowel bij mannen als vrouwen. In 2021 maakten 304 mannen en 128 vrouwen van 50 tot 60 jaar een eind aan hun leven. Zowel bij mannen als bij vrouwen is dit bijna een kwart van alle zelfdodingen.
Ieder jaar doen ongeveer 100 000 volwassenen in Nederland een zelfmoordpoging. Daarvan 'slaagt' ruim 1,5 procent. Zo'n 9 200 Nederlanders komen na een mislukte poging in het ziekenhuis terecht.
Inductie van coma met daarop volgend overlijden gebeurt door inname van 15 gram barbituraat in 100 ml mixtura nontherapeutica. U als arts bent de enige die het drankje mag overhandigen.