Door de wettelijke verdeling krijgt de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner alle goederen van de nalatenschap. Pas als de langstlevende echtgenoot of partner overlijdt, erven de kinderen. Soms zijn dit kinderen uit een eerder huwelijk.
Erfgenamen en boedelvolmacht
Staat in het testament niet hoe de erfenis moet worden geregeld? Dan gelden de wettelijke regels en regelen de erfgenamen de erfenis samen. Zij kunnen dit ook door 1 of meer personen laten doen met een boedelvolmacht.
Eerste groep: kinderen en echtgenoot/geregistreerd partner. Als je kinderen niet meer leven, dan erven je kleinkinderen in hun plaats. Tweede groep: ouders, broers en zussen. Als je broers of zussen niet meer leven, dan erven de kinderen van je broers of zussen in hun plaats.
Heeft u de erfenis aanvaard, dan moet de erfenis vervolgens worden afgewikkeld en verdeeld. U kunt dan als erfgenaam te maken krijgen met een notaris, een executeur of een bewindvoerder. Als er geen erfgenamen (bekend) zijn, kan de overheid de afwikkeling op zich nemen.
Informatie over een erfenis kunt u vinden in het boedelregister. Bijvoorbeeld welke notaris (boedelnotaris) de erfenis gedaan heeft. In het boedelregister vindt u ook de verklaringen van erfgenamen die de erfenis hebben aanvaard of verworpen. Iedere rechtbank heeft een eigen boedelregister.
Hebt u geen testament laten opstellen? Dan bepaalt het erfrecht wie uw erfgenamen zijn en hoeveel zij erven. De regels van het erfrecht staan in het Burgerlijk Wetboek. Het gaat om kinderen die eigen kinderen waren door geboorte of erkenning of geadopteerde kinderen.
Alleen degene die optreedt namens de erfgenamen, kan online een nabestaandenmachtiging krijgen. Dit kan een erfgenaam of executeur zijn. Aanvragen kan vanaf een week na het overlijden.
Is er een executeur, dan moet die de schulden betalen uit de nalatenschap;Is er geen executeur, dan zijn de erfgenamen samen verantwoordelijk voor het betalen van de schulden; Zorg dat eventuele legaten en wensen uit het codicil bij de juiste persoon terechtkomen.
Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.
Het is niet verplicht om een notaris in te schakelen, maar soms is dat wel nodig. Staat er bijvoorbeeld geld op een geblokkeerde bankrekening van de overledene? Dan heb je als erfgenaam in sommige gevallen een verklaring van erfrecht nodig om aan te tonen dat je recht hebt op het banktegoed van de overledene.
In de wet staat wie jouw koophuis erven als je komt te overlijden. Wil je liever dat je koopwoning naar iemand anders gaat? Dan moet je een testament of een samenlevingscontract opstellen.
Broers en zussen hebben geen wettelijk recht op een erfenis. Staan zij niet in het testament, dan kunnen zij ook geen aanspraak maken op de erfenis. Alleen kinderen kunnen recht hebben op een legitieme portie.
Zorg dat iedere erfgenaam een bedrag hecht aan een elk kostbaar object. Tel per erfgenaam het totaalbedrag op. Dit bedrag denkt de erfgenaam te moeten verdelen. Deel dat vervolgens door het aantal erfgenamen en je je krijgt voor iedere erfgenaam een bedrag waarvan hij of zij denkt dat hij daar recht op heeft.
Stel dat een moeder overlijdt en ze heeft geen testament opgesteld. De wettelijke erfgenamen zijn dan haar man, met wie ze niet in gemeenschap van goederen was getrouwd, en haar drie kinderen. Elk van hen krijgt in dit geval een kwart van de nalatenschap. Voor de kinderen heet dit het kindsdeel.
Indien u geen echtgenoot en geen kinderen heeft en u heeft geen testament gemaakt, dan vererft uw nalatenschap volgens de wet. Als eerste zijn uw ouders en uw broers en zusters uw erfgenamen.Een ouder erft altijd minimaal 1/4e deel.
Indien u ongehuwd bent, geen geregistreerd partnerschap heeft en geen kinderen heeft, dan erven volgens de wet uw ouders en uw broers en zusters. Als u dit niet wenst, kunt u bij testament aangeven wie dan uw erfgenamen zijn. U bent geheel vrij om te bepalen wie uw erfgenamen zijn.
De wettelijke erfgenamen bij alleenstaanden
Zonder testament gaat uw alleenstaande nalatenschap naar ouders, (half)broers of (half)zussen. Zijn ook die niet (meer) in beeld, dan kijkt het wettelijk erfrecht voor alleenstaande verder in uw familie, zoals neefjes en nichtjes, ooms en tantes, etc.
Dit duurt in veel gevallen gemakkelijk een jaar.In ingewikkeldere situaties kan dat oplopen tot een meerdere jaren. Een legaat wordt meestal eerder uitgekeerd of uitbetaald. Als het gaat om een legaat van een specifiek goed, dan kan dat in de eerste maanden na het overlijden al het geval zijn.
Wanneer wordt de erfenis uitbetaald? Het duurt al gauw meer dan een jaar voordat een nalatenschap is afgewikkeld. Vaak is het namelijk een ingewikkeld juridisch proces waarbij veel regelwerk komt kijken. Zo moeten de erfgenamen het overal over eens zijn en moeten alle bezittingen en schulden in kaart worden gebracht.
Een executeur behoort een erfenis af te handelen binnen een termijn van 18 maanden.
Overlijden van een rekeninghouder (geen en/of rekening, zie hierna) moet u doorgeven aan een bank en andere financiële instellingen zoals creditcardmaatschappijen, verzekeraars, beleggingsinstellingen en pensioenfondsen.
Geld van rekening afhalen na overlijden
Let op: je bent niet automatisch eigenaar van het saldo op de rekening van de overledene. Dus ook geld opnemen na overlijden van de rekeninghouder kan niet zomaar. Als nabestaanden geld van de rekening halen zonder dat dat eerst juridisch geregeld is, is dat strafbaar.
De juridische status van de en/of rekening
Een en/of rekening is een gezamenlijke rekening. Beide rekeninghouders kunnen geld storten en/of geld opnemen dan wel betalingen doen. Dat zegt echter nog niets over het feit wie de eigenaar is van het saldo dat op de bankrekening staat.