Mensen maken al heel lang kaas. Waarschijnlijk ontdekten nomaden zo'n zesduizend jaar geleden bij toeval hoe melk kaas kon worden. Melk werd in die tijd namelijk vaak bewaard in kalvermagen, en op reis schudde deze melk heen en weer in de maag.
De oorsprong van kaas
Kaas wordt al eeuwenlang gemaakt. De oudste sporen van kaasproductie dateren van ongeveer 5500 voor Christus in Polen. Door de eeuwen heen ontwikkelden culturen over de hele wereld hun eigen technieken en recepten. Zo is er nu een groot aanbod aan kaassoorten met unieke smaken en texturen.
Een theorie over de ontdekking van het ontstaan van kaas is dat het zo'n 6000 jaar geleden bij toeval is ontdekt door nomaden. Melk werd vaak bewaard in varkens- of rundermagen en als deze werden meegenomen, werd de melk voortdurend heen en weer geschud.
Volgens de oude Griekse mythologie was Aristaeus de ontdekker van kaas.
Ongeveer 6.000 jaar geleden kwamen nomaden er bij toeval achter dat kaas ontstaat wanneer melk een langere tijd in de magen van kalveren wordt bewaard. Sindsdien is het proces van kaas maken verder ontwikkeld. Nederland staat bekend om haar kaas.
Mensen maken al heel lang kaas. Waarschijnlijk ontdekten nomaden zo'n zesduizend jaar geleden bij toeval hoe melk kaas kon worden. Melk werd in die tijd namelijk vaak bewaard in kalvermagen, en op reis schudde deze melk heen en weer in de maag.
Hoewel het waarschijnlijk zou zijn geweest als we hem uitgevonden hadden, komt die eer toe aan Noorwegen. De Noorse meubelmaker Thor Bjørk-lund (1889-1975) bedacht de kaasschaaf.
In de vroege geschiedenis werd in Nederland al kaas gemaakt. Dit blijkt uit gevonden aardewerk potjes uit ± 800 v. Chr. met gaatjes, waarin de wrongel uitlekte en kon drogen.
De kunst van het kaasmaken wordt genoemd in de oude Griekse mythologie en bewijs van kaas en kaasmaken is gevonden op Egyptische grafschilderingen die dateren van meer dan 4000 jaar geleden. Kaas is mogelijk per ongeluk ontdekt door de praktijk van het bewaren van melk in containers gemaakt van de magen van dieren .
Youtuber Koen wilde drie dingen in zijn leven: een huis met een zwembad, een kind én een eigen app. Zijn eerste twee dromen zijn al uitgekomen en sinds kort heeft hij ook zijn laatste wens in vervulling laten gaan. Hij bedacht de Android-game Kaasje, en dat spelletje is al bijna een miljoen keer gedownload!
Hoewel Nederland een echt kaasland is, staat het niet op de eerste plek qua kaasconsumptie. De meeste kaas wordt namelijk gegeten in Denemarken. Daarna volgt Griekenland, waar vooral veel feta in gerechten wordt verwerkt. IJsland staat op de derde plaats en Frankrijk op de vierde.
Wat zijn de gezondste kazen? De gezondste kaassoorten zijn 10+, 20+ of 30+ kazen met niet te veel zout (minder dan 2 gram zout per 100 gram kaas). Verder ook magere plattekaas, verse kaas, halfvolle plattekaas, cottagecheese, volle plattekaas, magere smeerkaas, ricotta, mozzarella en zachte, verse geitenkaas.
Het middeleeuwse kaasmaakproces (mocht u zich dat ooit hebben afgevraagd) verloopt volgens dit patroon: laat de melk een nacht staan zodat deze zuur wordt, verhit de zure melk, voeg bier of azijn toe, voeg de kaas/room van de vorige dag toe, scheid de wrongel en wei door deze af te gieten en/of te persen, bestrooi de kaas met zout en kruiden (indien gewenst) en serveer.
Na 4 weken rijpen noemen we een kaas jonge kaas, terwijl een oude kaas wel 10 tot 12 maanden op de planken blijft liggen. Jong belegen rijpt zo 8 tot 10 weken en als een kaas 16 tot 18 weken blijft liggen, noemen we het belegen kaas.
Denemarken staat verrassend op de eerste plaats. Op de tweede plaats staat Griekenland waar feta in allerlei gerechten wordt verwerkt.
De naam 'kaas', waar komt dat vandaan? Het woord kaas komt van het Latijnse woord Caseus en ook cheese, Queso en Queijo zijn hiervan afgeleid. Fromage komt van Caseus formaticus, oftewel: kaas gemaakt in een vorm.
De productie van kaas dateert van vóór de geschreven geschiedenis en werd hoogstwaarschijnlijk per ongeluk ontdekt tijdens het transport van verse melk in de organen van herkauwers zoals schapen, geiten, koeien en buffels. In de millennia voor de koeling werd kaas een manier om melk te bewaren.
Het proces van het stremmen van de melk kan ook op natuurlijke wijze plaatsvinden . Sommige zogende dieren, zoals kalveren, biggen of lammeren, produceren het rennine-enzym in hun maag om de melk van hun moeder te verteren. Tegenwoordig controleren kaasmakers het stremmen met stremsel, het in het laboratorium gecreëerde equivalent van rennine.
De belangrijkste factor die het uiteindelijke 'type' kaas beïnvloedt, is het specifieke kaasmaakproces in het recept : hoeveel zuur moet de melk worden, hoeveel stremsel moet worden gebruikt om de wrongel te laten stollen, hoeveel vocht moet worden verdreven, welke extra schimmels/bacteriën moeten worden toegevoegd, en nog veel meer...
Kaas is een zuivelproduct dat voornamelijk uit melk bestaat. Tijdens het maken van kaas worden de vaste stoffen in de melk -de eiwitten, vetten en mineralen- gescheiden van het vocht. Daarnaast wordt er tijdens de bereiding stremsel, zuursel en zout aan toegevoegd.
Voor 1 kilo kaas heb je minimaal 10 liter rauwe melk nodig. Giet de melk in een emmer of bak. Gebruik bij 10 liter melk een emmer of bak waar tenminste 15-20 liter in kan.
De regenval het hele jaar door en het overvloedige groene gras in Nederland zorgen voor de perfecte weide voor melkkoeien . Al die zuivel moet ergens heen, en een groot deel daarvan wordt gebruikt om Nederlandse kaas te maken. Het land produceert jaarlijks 650 miljoen kilo kaas.
De kaasschaaf werd in 1925 door de uit Lillehammer (Noorwegen) afkomstige timmerman Thor Bjørklund ontworpen die zich liet inspireren door de houtschaaf.
Waar het begon. Wanneer de eerste Hollandse kaas is gemaakt, is lastig te zeggen, maar archeologen hebben kaasbereidings-tools gevonden in Nederland die dateren van 800 voor Christus.
De kaasschaaf is namelijk uitgevonden door Thor Bjørklund (1889-1975), een meubelmaker uit Noorwegen. Verzameling kaasschaven (CC0 – ChrisPsi – wiki) Bjørklund baalde ervan dat het niet goed lukt om met een mes een mooie plak van een kaas te snijden.