In 1918 kwam er een einde aan de Eerste Wereldoorlog doordat Frankrijk en Brittannië versterking kregen van de Verenigde Staten (Amerika). Frankrijk en Brittannië kregen er daardoor zoveel soldaten bij, dat Duitsland in november 1918 om een wapenstilstand vroeg.
In 1918 bleek dat de Centralen de oorlog nooit gingen winnen. In Duitsland breken er door onrust en oorlogsmoeheid revoluties uit, waarna de Republiek van Weimar werd uitgeroepen en de Duitse keizer naar Nederland vluchtte. De nieuwe regering wil een vredesakkoord en een wapenstilstand volgt, op 11 november 1918.
11 november 1918 eindigde de Eerste Wereldoorlog in een wapenstilstand. Deze gebeurtenis viel ook voor het neutrale Nederland middenin een tumultueuze periode.
Duitsland, dat zijn eigen problemen had met revolutionairen op dat moment (de Novemberrevolutie), stemde in met een staakt-het-vuren op maandag 11 november 1918, dat later bekend zou staan als Wapenstilstandsdag. De oorlog eindigde als een overwinning voor de geallieerden.
Duitsland had volgens de overwinnaars de Alleinschuld aan de oorlog. Het werd veroordeeld tot het betalen van torenhoge herstelbetalingen en raakte een zevende deel van het Duitse grondgebied kwijt. Het vredesverdrag van Versailles van 1919 werd in Duitsland als zeer onrechtvaardig ervaren.
Het Verdrag van Versailles, dat na de Eerste Wereldoorlog werd ondertekend, bevatte Artikel 231, algemeen bekend als de ‘oorlogsschuldclausule’, die alle schuld voor het uitbreken van de oorlog bij Duitsland en zijn bondgenoten legde.
Het wilde Duitsland als bescherming tegen het communisme, een “Balance of Powers” in Europa, en was voor terugbetaling van de kredieten aan de Verenigde Staten aangewezen op de herstelbetalingen door Duitsland.
Wie won de Eerste Wereldoorlog? De geallieerden wonnen de Eerste Wereldoorlog na vier jaar van gevechten en de dood van ongeveer 8,5 miljoen soldaten als gevolg van verwondingen of ziektes. Verdrag van VersaillesLees meer over het Verdrag van Versailles. In veel opzichten was het vredesverdrag dat een einde maakte aan de Eerste Wereldoorlog het toneel voor de Tweede Wereldoorlog.
Op 6 april 1917 raakten de Amerikanen bij de oorlog betrokken. In 1915 bracht een Duitse onderzeeër het Amerikaanse passagiersschip Lusitania tot zinken. Bijna 1200 opvarenden kwamen om het leven. Dit leidde bijna tot een oorlogsverklaring van de Verenigde Staten.
De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan. Daarom hechtte Nederland sterk aan neutraliteit en aan het internationaal recht, om de status quo te behouden. In die jaren bezat Nederland nog zijn koloniën, waaronder Suriname en het uitgestrekte Nederlands-Indië.
1. Tweede Wereldoorlog, 1939 -1945. Tussen 1939 en 1945 vielen 60 tot 72 miljoen dodelijke slachtoffers.
Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijkse troonopvolger aartshertog Franz-Ferdinand in de Bosnische hoofdstad Sarajevo vermoord door een Servische nationalist. Na een ultimatum verklaart Oostenrijk Servië de oorlog.
De Grote Oorlog
In dit conflict staan de 'centralen' (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk) tegenover de 'geallieerden' (Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland). Het oorlogsfront beperkt zich niet tot Europa, maar breidt zich uit tot in Afrika, Azië en het Midden-Oosten.
Kort na de atoombom capituleerden de Japanners, want ze wisten dat ze niet konden vechten tegen de nucleaire wapens van Amerika. Dit betekende het definitieve einde van de Tweede Wereldoorlog.
Op 8 mei 1945 gaf Duitsland zich over. Nadat de atoombom op Hiroshima en Nagasaki was gevallen, gaf Japan zich op 2 september 1945 over en kwam de Tweede Wereldoorlog ten einde.
Hitler had zelfmoord gepleegd. Op 8/9 mei 1945 capituleerde Duitsland. In augustus 1945 vernietigden de Amerikanen Hiroshima en Nagasaki met een atoombom en verklaarde de Sovjet-Unie de oorlog aan Japan. Op 2 september capituleerde Japan.
Na vier jaar van verwoestende gevechten kwam de Eerste Wereldoorlog in 1919 in Versailles ten einde. Het verdrag, dat voor sommigen een ‘vrede’ en voor anderen een ‘dictaat’ betekende, zaaide ook de zaden van de Tweede Wereldoorlog, die twintig jaar later zou uitbreken .
In 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit met de Duitse inval in Polen. Op 10 mei 1940 vallen Duitse troepen Nederland binnen.
Zoals gezegd was Duitsland al in het vredesverdrag van Versailles aangewezen als schuldige van de oorlog, maar die schuldverklaring was vooral ingegeven door de wens van de overwinnende landen (in de eerste plaats Frankrijk) om herstelbetalingen en grondgebied van Duitsland te eisen.
Bij een wapenwedloop gaan twee of meer landen de competitie met elkaar aan om zoveel mogelijk en zo geavanceerd mogelijke wapens te ontwikkelen. Ze proberen daarbij beter te worden dan hun concurrent, in de praktijk gaat de wedloop bijna altijd gelijk op.
Hoewel ze verwachtten dat ze direct na het einde van de oorlog in 1945 naar huis zouden gaan, bleef het merendeel van de Duitse gevangenen tot 1946 in de Verenigde Staten werken. Dit was naar verluidt een schending van de eis van de Conventie van Genève voor snelle repatriëring. Daarna brachten ze nog eens drie jaar door als arbeiders in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
De Eerste Wereldoorlog was een der verschrikkelijkste oorlogen uit de geschiedenis vooral ook omdat de strijdende partijen al heel snel in een soort dodelijke omstrengeling terechtkwamen van waaruit ze zich gedurende bijna vier jaren, niet meer konden losmaken.
Na de Eerste Wereldoorlog moest Duitsland herstelbetalingen doen aan Frankrijk en België. Men moest ongeveer 269 miljard goudmark (de toenmalige Duitse munteenheid) betalen.