De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%. Zowel de uitstoot door de landbouw als door het verkeer is flink afgenomen sinds de jaren '90.
Het wegverkeer heeft met 34 procent verreweg het grootste aandeel in de NOx-emissie gevolgd door de scheepvaart met 13,4 procent. Zeevaart en visserij tellen hierin niet mee, maar zitten in Overige bronnen.
Stikstofoxiden komen vooral in de lucht terecht door verbranding van fossiele brandstoffen, zoals de uitlaatgassen van het verkeer en de uitstoot van de industrie. Ammoniak komt voornamelijk vrij in de landbouw door verdamping uit mest. De uitstoot van stikstof in Nederland behoort tot de hoogste van de wereld.
"Het stikstofprobleem speelt alleen in Nederland."
Omdat de stikstofuitstoot grotendeels uit de veehouderij afkomstig is en we in Nederland de hoogste veedichtheid van Europa hebben, zijn de Nederlandse emissies van stikstof het hoogst van Europa.
Stikstof (N2) is een gas zonder kleur en geur dat overal in de lucht zit. Ongeveer 78% van alle lucht bestaat uit stikstof. Van zichzelf is stikstof niet schadelijk voor mens en milieu.
Terwijl stikstofmonoxide (NO) weinig schadelijk is voor de gezondheid, kleur-, geur- en smaakloos is, kan stikstofdioxide (NO2) irritatie en ontsteking van de luchtwegen, de ogen, keel en neus veroorzaken. Hoge concentraties NO2 doen het aantal astma-aanvallen en ziekenhuisopnames toenemen.
Het overgrote deel van de reactieve stikstof komt uit de veeteelt (meer dan 80%), bijvoorbeeld via krachtvoer en kunstmest. Dit zorgt voor uitstoot van ammoniak, nitraat en distikstofoxide. Maar ook door (vlieg- en weg)verkeer, industrie en huishoudens komt veel reactief stikstof in het milieu terecht.
Van de Nederlandse uitstoot naar de lucht bestaat ongeveer 65% uit ammoniak (NH3) en 35% uit stikstofoxiden (NOx). De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%.
Wat gebeurt er als we niets doen? Ondanks dat de omgeving groen blijft, gaat de natuur in ons land hard achteruit omdat de stikstofuitstoot blijft stijgen. Als we niks doen aan de uitstoot zullen verschillende planten- en dierensoorten uitsterven. Dat heeft grote gevolgen voor het hele ecosysteem.
Een betere methode zou zijn om de grond gewoon te laten rusten . Breng een mulch van organisch materiaal aan, zoals bladeren, en geef de grond wat tijd om weer in een natuurlijk evenwicht te komen. En als het tijd is om weer te planten, zorg er dan voor dat alle meststoffen die evenwichtige verhouding hebben, zoals de 4-4-4.
Uremie is levensbedreigend omdat teveel stikstof in het bloed giftig is voor het lichaam . Symptomen van uremie zijn onder andere verwardheid, bewusteloosheid, lage urineproductie, droge mond, vermoeidheid, zwakte, bleke huid of bleekheid, bloedingsproblemen, snelle hartslag (tachycardie), oedeem (zwelling) en overmatige dorst.
Als de mens alleen maar stikstof zou inademen zouden we stikken, vandaar de naam. Dat we kunnen ademen komt omdat de andere 20 procent in de lucht uit zuurstof en waterstof bestaat. Op zichzelf is stikstof niet schadelijk voor de mens en het milieu. Planten hebben zelfs stikstof nodig om te groeien.
Stikstof is niet hetzelfde als CO2. CO2 en stikstof verschillen van elkaar maar zijn beide schadelijke stoffen voor het milieu. CO2 uitstoot en Stikstof zijn daarom ook de twee meest belangrijke thema's als het gaat om het verbeteren van de luchtkwaliteit en het klimaat.
China voert al jarenlang de lijst aan met meest vervuilende landen ter wereld. Ook in 2023 bleef dit onveranderd en brak China niet met de trend, haar CO2-uitstoot te laten stijgen.
Sommige planten overwoekeren de rest
Als er teveel reactief stikstof komt, kunnen sommige planten (brandnetels, bramen, grassen) namelijk zo knetterhard groeien, dat ze andere soorten helemaal verdringen.
> In Nederland komt 62% van de ammoniak-uitstoot die neerslaat op beschermde natuur uit de landbouw, met name van veehouderijen. > De grootste stikstofoxiden-uitstoot komt van Tata Steel, gevolgd door Schiphol*.
Op plekken waar weinig of geen zuurstof is kunnen bacteriën nitraat afbreken en omzetten in stikstofgas en andere vluchtige stikstofverbindingen. Dat is emissie naar de lucht.
Stikstof is een inert gas en is niet giftig. Maar het inademen van pure stikstof is dodelijk voor mensen, omdat het zuurstof in de longen verdringt. Daarom kunnen mensen niet leven zonder stikstof , omdat er ernstige complicaties zijn, dynamiek en verschillende parameters essentieel zijn om coöperatief te zijn voor een leven zonder stikstof.
De grootste bedreiging van het heide-ecosysteem is verzuring. Ine: “Door de neerslag van stikstof is de bodem net zo zuur als schoonmaakazijn. Sinds enkele jaren strooien we hier steenmeel, dit is fijngemalen gesteente uit Scandinavië. Het steenmeel zorgt ervoor dat de bodem minder zuur wordt.
Lees door over het huidige stikstofprobleem
Maar op ongeveer driekwart van het Nederlandse natuuroppervlak komt nog steeds te veel stikstof terecht. Van de 160 Natura 2000-gebieden in Nederland zijn er ongeveer 120 waarvan de stikstofdepositie boven een kritische depositiewaarde (KDW) ligt.
Stikstof vormt 78 procent van de lucht die we inademen, en men denkt dat het grootste deel ervan aanvankelijk vastzat in de brokken oerpuin waaruit de aarde is ontstaan . Toen ze tegen elkaar botsten, smolten ze samen en sindsdien sijpelt hun stikstofgehalte weg langs de gesmolten scheuren in de aardkorst.
Stikstof is het chemisch element met het symbool N en atoomnummer 7. Bij kamertemperatuur is het een gas. Je kunt het niet ruiken, zien of proeven. Stikstof kun je heel koud maken.
Nederland en stikstof: de feiten
Dit is wat TNO en het RIVM over stikstof zeggen: De uitstoot van stikstof in Nederland behoort tot de hoogste van de wereld. Dat komt doordat we een dichtbevolkt land zijn, met veel verkeer en veel intensieve landbouw.
Koolhydraten kunnen een stikstofatoom bevatten, maar aminozuren en eiwitten bevatten altijd stikstofatomen.