"Je geeft zo'n 15 tot 20 procent in een restaurant en ook taxichauffeurs, bezorgers, kappers of na een schoonheidsbehandeling geef je een fooi." In China en Indonesië is een fooi juist helemaal niet gebruikelijk, vertellen expats Wynne Zhou en Crystal Paruntu.
In de horeca is het gebruikelijk dat gasten fooi geven. Een fooi is een extra betaling als beloning voor de kwaliteit van de service. FNV Horeca vindt dat fooien bedoeld zijn voor iedereen die een bijdrage heeft geleverd óf heeft meegewerkt aan het product.
Geef bijvoorbeeld geen fooi in Japan want dat wordt juist als erg beledigend gezien. Er zijn nog een aantal landen waar het niet echt de gewoonte is om fooi te geven, zoals Vietnam of Singapore, maar de meeste landen zijn ondertussen wel gewend geraakt aan toeristen die fooi achterlaten.
"Nee, een kapper geef je geen fooi. In de persoonlijke dienstverlening geef je geen fooien. In de één-op-ééndienstverlening tijdens kantooruren is dat onnodig. Een kapper werkt gewoon van 9 tot 5.
Regels over fooi
Er bestaan ook geen wettelijke regels voor. Wel zijn er eerdere uitspraken vanuit de Hoge Raad die vaststellen dat de fooien die ontvangen worden door medewerkers ook van die medewerkers zijn. Als werkgever mag je dus nooit fooi inhouden. Geef je werknemers in ieder geval waar ze recht op hebben.
Werknemers die fooien voor zichzelf houden, kunnen worden ontslagen onder de noemer diefstal op het werk.
Omdat fooi geen loon zijn, ze worden immers niet door de werkgever aan de werknemer betaald, hoeft daarover geen loonbelasting en/of sociale premies te worden afgedragen. De werknemers zelf moeten fooien wel als belastbaar inkomen voor de inkomstenbelasting opgeven in hun belastingaangifte.
In de horeca is het gewoon om grofweg 10% te geven. Het extra geld dat u geeft, is een erkenning van de ontvangen service en de kwaliteit van de maaltijd. In de middeleeuwen was het geven van fooien zelfs een gegeven in Europa.
Fooi geven doen we al eeuwenlang.
Tegenwoordig is fooi geven meer een manier om te laten blijken dat je het horecapersoneel en de service waardeert. Je bent tevreden en geeft het personeel graag een extra motivatie om het goed te blijven doen.
Over het algemeen is het geven van fooien in Japan niet verplicht, omdat de servicekosten al bij de rekening zijn inbegrepen. Ze kunnen zelfs schrikken als ze de fooi zien, dus het is beter om ze niet in een ongemakkelijke situatie te brengen door erop aan te dringen toch een fooi aan te nemen.
Het korte antwoord is dat er geen regels zijn in Italië en dat het geven van fooi niet verplicht is en ook niet gebruikelijk. Dat komt deels omdat het Italiaanse bedienend personeel niet zo afhankelijk is van fooien als in bijvoorbeeld VS, en deels omdat het op sommige plaatsen al bij de rekening is inbegrepen.
Fooi geven is niet verplicht, maar het wordt wel gewaardeerd. Zeker wanneer het eten bijzonder lekker was of de service beter dan normaal, is een extraatje geven een mooi compliment. Je kunt dan 5 tot 10 procent van de gehele rekening aanhouden. Overigens geldt dat in de meeste landen alleen voor een avondeten.
In Amerika is het heel normaal om fooi te geven. Vaak heb je de keuze om zelf het bedrag te bepalen, maar geen fooi geven is eigenlijk niet toegestaan. Bijna in elke situatie gelden ongeschreven regels omtrent fooi: in de taxi, in een restaurant en zelfs bij de kapper.
Bij goede service kunt u er voor kiezen om de rekening naar boven af te ronden of 10-15% fooi over het te betalen bedrag achter te laten.
De gewoonte om fooi te geven in de horeca bestaat al eeuwen. Het heeft zijn oorsprong in het 'neem er zelf ook eentje', in het 'afkopen van je schuldgevoel' voor het feit dat je zelf plezier hebt, terwijl de barman aan het zwoegen is. Later werd het ook gewoon om bedienden af en toe een extraatje te geven.
Hoeveel fooi moet ik geven? ,,Veel mensen houden vast aan de 10 procent-regel'', volgens Sok. ,,Zelf vind ik dat meer bij lagere rekeningen passen. Een lunch van 15 euro, daar maak je 16,50 euro van.
Het kastekort gaat ten koste van zijn winst. Als de ondernemer met behulp van de fooienpot de kas kloppend maakt en het restant verdeelt onder het personeel, is hij illegaal bezig. Het personeel heeft recht op een eerlijke en transparante manier van beheren en verdelen van de fooienpot.
Fooi geven is niet wettelijk vastgelegd
Hieruit blijkt dat 38 procent van de gasten altijd fooi geeft in de horeca en 42 procent regelmatig. De rekening afronden naar boven is de favoriete vorm van fooi geven: 41 procent van de gasten betaalt zo wat extra.
Als je tevreden bent met je verhuizers is het gebruikelijk fooi te geven. Hoeveel is afhankelijk van de grootte van je verhuizing en wat je wilt/kunt missen. Richtlijn is € 15-20 pp voor een hele dag.
De rekening betaal je voor het eten, maar de fooi is voor het personeel dat jou heeft bediend. Zo'n 20% fooi is een goeie maatstaf. Wees ook niet te moeilijk bij de betaling in groep. Als je de rekening toch zou verdelen om apart te betalen, verhoog dan de gezamenlijke fooi.
In principe mag u de fooi dus zelf houden.Maar let op: de fooien van de gasten moeten dan wel voor uzelf bestemd zijn! Zoals gezegd, zijn fooien geen loon want u ontvangt fooi ook niet van de werkgever, maar van de klant of gast op uw werk. De werkgever kan dus ook nimmer een bedrag inhouden op deze fooi.
In de wet is het zo geregeld dat je geen btw over fooien hoeft te betalen wanneer het gangbaar is dat je in jouw branche fooien ontvangt. Dit geldt ook wanneer de fooi niet aan het personeel is gericht, maar aan jou als ondernemer.
Voedsel, drank en genotmiddelen die u privé gebruikt, zijn niet aftrekbaar. Onder de post 'voedsel' vallen zakenlunches en -diners (ook de fooien). Denk bij 'drank' aan koffie, thee, melk en frisdrank. Met 'genotmiddelen' bedoelen wij onder meer sigaretten en sigaren.
In Amerika is het gebruikelijk dat u in restaurants een fooi geeft. De obers ontvangen een zeer bescheiden salaris, deze medewerkers zijn mede afhankelijk van fooien die de klanten geven. De gemiddelde fooi ligt rond de 15% van de rekening, 10% als u een slechte service heeft gehad en 20% als u bijzonder tevreden bent.