Het auteursrecht ontstaat vanaf het moment dat u het werk heeft gemaakt. U hoeft auteursrecht nergens aan te vragen of te registreren. Het kost u niets en is internationaal geldig. Het auteursrecht is geregeld in de Auteurswet .
Om auteursrecht te krijgen is geen enkele formaliteit vereist. Je hoeft niets aan te vragen, te deponeren of te registreren en het kost niets. Auteursrecht krijg je automatisch als je een 'werk' maakt op het gebied van letterkunde, wetenschap of kunst. Een 'werk van letterkunde, kunst of wetenschap' is een ruim begrip.
Het auteursrecht biedt iedereen die werken creëert auteursrechtelijke bescherming. Dit betekent dat de maker van zo'n werk, ook wel auteur genoemd, als enige mag beslissen over de exploitatie van de werken die hij heeft gecreëerd. Daarnaast worden deze werken beschermd tegen misbruik door anderen.
Het auteursrecht is het recht van een schrijver, wetenschapper of kunstenaar op het publiceren van zijn werk. Een andere naam voor auteursrecht is copyright. Een auteur kan bepalen wat er met zijn of haar werk gebeurt. Dat betekent dat voor elke vorm van verspreiding toestemming vereist is van de auteur.
Iedereen mag ook een werk in een bepaalde stijl of trend maken. Maar om een originele creatie, of elementen daaruit, van iemand anders te gebruiken of te kopiëren heb je toestemming nodig. Feiten worden niet door het auteursrecht beschermd.
Algemene regel
Het auteursrecht geldt tot 70 jaar na de dood van de auteur. Na afloop van deze termijn komen de werken in het publiek domein en kunnen ze worden geëxploiteerd zonder toestemming van de houders van het auteursrecht.
Naast een geldboete van maximaal € 87.000,- kan de rechter een gevangenisstraf opleggen van ten hoogste vier jaar. De opsporingsdienst voor inbreuk op Auteursrechten valt onder de FIOD-ECD. Strafrechtelijke vervolging kan worden ingesteld na aangifte van de auteursrechtinbreuk.
Tips voor bewijs auteursrecht
Dat kan bij een notaris door middel van een notariële akte of bij het belastingkantoor door middel van een datumstempel. Verder kan gedacht worden aan een I-depot bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (het BBIE).
Niets waardoor je definitief kunt weten of er auteursrecht op rust of niet. Het auteursrecht duurt tot 70 jaar na het overlijden van de maker of als een rechtspersoon de auteursrechthebbende is tot 70 jaar na eerste openbaarmaking. Verder rust er auteursrecht op alle werken die voldoende creatief zijn.
Uitvinders, ontwerpers, ontwikkelaars en auteurs beschermen hun uitgewerkte ideeën. Bijvoorbeeld via het auteursrecht of octrooirecht. Zo voorkomen zij dat anderen onterecht profiteren van hun creaties of uitvindingen. Ook krijgen zij zo de kans om investeringen in ontwikkeling van een product terug te verdienen.
Auteursrecht (copyright) kan wel degelijk worden overgedragen. Juridisch is het een 'vermogensrecht', een niet-stoffelijk recht, en dat is overdraagbaar. Wel is voor overdracht een door beide partijen ondertekend schriftelijk stuk vereist waarin specifiek staat welke rechten en op welke objecten worden overgedragen.
Als een idee schriftelijk is uitgewerkt, dan is die tekst beschermd, maar het idee zelf niet. Je kunt bewijzen dat jij het auteursrecht op een stuk hebt door een depot bij de notaris te nemen. Ook kun je onder andere bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) jouw idee/werk digitaal deponeren.
Bijna al die claims zijn automatisch verstuurd: 99 procent. Dat gebeurt via het systeem Content ID, een geautomatiseerd systeem van YouTube dat video's scant op inhoud. Zo worden automatisch video's ontdekt die zijn gekopieerd van de echte eigenaar, of video's waarin muziek met copyright wordt gebruikt.
Auteursrecht door maken
Er is geen aanvraagprocedure zoals bij een octrooi (patent) of een merk. Ook hoeft een auteursrecht niet bij een officiële instantie aangemeld, geregistreerd of gedeponeerd te worden. Om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen, moet een werk origineel zijn.
Geen administratieve formaliteiten
In tegenstelling tot de industriële rechten (merkenrecht, octrooirecht, tekeningen en modellen) is het dus niet nodig administratieve formaliteiten te vervullen om auteursrecht te verkrijgen (meer hierover in Geen bijkomende formaliteiten).
Het auteursrecht beschermt de originele creaties van de geest: beeldhouwwerken, literaire en wetenschappelijke teksten, scenario's, schilderijen, foto's, filmwerken, voordrachten, choreografieën, maar ook alledaagse voorwerpen, zoals een bril of het motief van een tapijt.
Makers van muziek doen er in de regel goed aan zich als auteursrechthebbende te registreren bij Buma/Stemra. Inschrijven bij collectieve rechtenorganisatie BUMA STEMRA (auteursrechten) als componist, tekstschrijver of muziekuitgeverij. Betaald worden door de Buma/Stemra (als artiest, componist of muziekuitgever).
Toestemming vragen
Je kunt je werk bijvoorbeeld een duidelijke licentie, toestemming, meegeven. Zo kun je bezoekers verzoeken eerst contact met jou op te nemen wanneer ze gebruik willen maken van een foto. Zorg er ook voor dat je tekst makkelijk op je site te vinden is. Zo blijft het auteursrecht in jouw handen.
Licentievergoeding / royalty
De licentievergoeding kan een eenmalig bedrag zijn of kan periodiek door de licentiegever aan de licentienemer in rekening worden gebracht. Een licentie kan ook kosteloos worden verleend. De licentievergoeding kan afhankelijk zijn van verkoopresultaten.
Als je zelf foto's, afbeeldingen of teksten maakt, krijg je hiervoor automatisch auteursrecht, ook wel copyright genoemd. In de Auteurswet staat dat alleen de maker zijn werken mag publiceren en vermenigvuldigen. Staat een foto of tekst van jou op internet, dan heb jij nog steeds auteursrecht op jouw werk.
Een werk wordt beschermd door het auteursrecht, op voorwaarde dat: het werk het resultaat is van een creatieve activiteit; het werk uitgedrukt is in een concrete vorm; het werk origineel is.
Inkomsten uit auteursrechten voor zelfstandigen worden sinds 1 januari 2008 beschouwd als een zogenaamd roerend inkomen en dit tot een (bruto) bedrag van maximaal € 62.550 (bedrag geldig voor inkomstenjaar 2021). Daarenboven kunnen auteurs genieten van een belangrijk kostenforfait op het ontvangen inkomen.